Γράφει: Ελευθερία Φίλη | 27/06/11
Η πόλη του Βερολίνου αποτελεί η ίδια ένα κινηματογραφικό φιλμ που ξετυλίγεται μπροστά στον επισκέπτη της και του αποκαλύπτει στιγμιότυπα από την σύγχρονη ιστορία του 20ου αιώνα. Ένα ζωντανό σύγχρονο μουσείο, σύμβολο του Ψυχρού Πολέμου αποτελεί σήμερα την πιο ζωντανή μητρόπολη της Ευρώπης. Η πόλη-θρύλος που καταστράφηκε και δημιουργήθηκε πριν από πολύ λίγα χρόνια εξακολουθεί να αναζητεί τη νέα της ταυτότητα- και αυτή η αναζήτηση είναι που την κάνει αυτομάτως έναν ιδιαιτέρως προκλητικό προορισμό.
Όχι, όχι μην βγάζετε εισιτήριο, δεν θα το χρειαστείτε... όχι δεν μας βολεύει ούτε η U-Bahn ούτε η S-Bahn... Ανοίξτε μαζί μας μονάχα "τα φτερά του έρωτα" για μια αλλιώτικη ξενάγηση πάνω από την πόλη του Βερολίνου. Προσδεθείτε καλά, έτοιμοι για μεγάλες συγκινήσεις! Κάθε γωνία του Βερολίνου είναι ένα κινηματογραφικό σετ που περιμένει εσάς να δώσετε την εντολή: "action"!
Ξεκινώντας από το κέντρο, πρώτος μας σταθμός η Alexanderplatz -ή 'Alex' όπως αποκαλούν χαϊδευτικά την συγκεκριμένη πλατεία οι ντόπιοι. Εδώ θα χαζέψουμε τον περίφημο πύργο ραδιοτηλεόρασης , το πιο ψηλό κτίριο της πόλης. Θα ακούσουμε και την γκρίνια των Γερμανών για την πιο αναξιοποίητη πλατεία της πόλης, χωρίς γλυπτά, σιντριβάνια και στολίδια που θα ανέμενε κανείς σε ένα τόσο κεντρικό σημείο. Και όμως... η «Berlin Alexanderplatz» είναι ένα σύγχρονο έπος του Rainer Werner Fassbinder, το κουβάρι του οποίου θα ξετυλιχτεί σίγα σιγά.
Βάζουμε μπροστά τις μηχανές και κατευθυνόμαστε τώρα προς την Potsdamer Platz. Την δεκαετία 1920-30 η πλατεία ήταν μια από τις πιο ζωντανές και πολυπληθείς πλατείες της Ευρώπης. Ωστόσο μετά το βομβαρδισμό του '43 από τους συμμάχους αυτό άλλαξε. Φτάνουμε! Να η πλατεία, σώζεται και ένα μέρος του τείχους που χώριζε την πόλη, η ιστορία ζωντανεύει μπροστά μας... Και εκεί που το βλέμμα ταλαντεύεται μεταξύ τείχους και Sony Center μια γλυκιά και μελαγχολική μελωδία του Tiersen θα σας συνεπάρει και θα αναφωνήσετε... «Goodbye Lenin».
Παραμένουμε στο Ανατολικό Βερολίνο... χανόμαστε μέσα στα στενάκια και άθελα μας βρισκόμαστε πάνω από το Βερολίνο του 1984. Το κλίμα τρομοκρατίας είναι διάχυτο... Μπροστά στα μάτια μας πιθανώς το πιο τελειοποιημένο κράτος παρακολούθησης όλων των εποχών. Η Στάζι, η μυστική αστυνομία της Ανατολικής Γερμανίας είναι εκεί, με συστήματα τελευταίας τεχνολογίας μικρόφωνα κρυμμένα σε διακοσμητικά λουλούδια, ποτιστήρια ή στις πόρτες των Τράμπαντ, από 'δείγματα οσμής' του κάθε ανθρώπου, κατασκοπεύει τις ζωές μας και τις 'Ζωές των Αλλων'. Σήμερα στο πρώην αρχηγείο της Στάζι πηγαίνουν άνθρωποι για να διαβάσουν τις βιογραφίες τους, ενώ σε άλλο τμήμα οι 'συναρμολογήτριες' συγκολλούν μεταξύ τους όσα κατεστραμμένα αρχεία δεν πρόφτασαν να κάψουν ή να πολτοποιήσουν. Πώς είναι άραγε να περιμένεις να συναρμολογηθεί ένα κομμάτι της ζωής σου; Ξάφνου ακούγεται από την πέρα όχθη του ποταμού Spree... "Τρέχα Λόλα, τρέχα" και βιαστικά ξεκινάμε για το ταξίδι στα 90's... "Ο αγώνας διαρκεί 90 λεπτά. Και η μπάλα είναι στρογγυλή".
Καλωσορίσατε στο Βερολίνο! Στην ενωμένη πόλη! Στην πόλη των αντιθέσεων. Στην πόλη που δύο κόσμοι από την ίδια μήτρα προσπαθούν να ομογενοποιηθούν ξανά. Εκεί όπου συναντιέται το παλιό με το νέο. Εκεί όπου συνυπάρχουν τα σύγχρονα γυάλινα κτίρια, οι αναπαλαιωμένες πολυκατοικίες, τα σοσιαλιστικής αισθητικής υπερμεγέθη κτίρια από μπετόν, τα μεγαλοπρεπή μπαρόκ μέγαρα και τα ξενοδοχεία πολυτελείας. Και παντού εργοτάξια. Το Βερολίνο ξαναχτίζεται εκεί που ξεκινούν οι αναμνήσεις του Michael, που με 'Σφραγισμένα Χείλη' κατάπιε καίρια μυστικά, που θα περιόριζαν τις νομικές ευθύνες, όχι όμως και τις ηθικές της αγαπημένης του Hanna...
Το Βερολίνο έχει αποτυπωθεί και υπάρξει φόντο σε αμέτρητες ταινίες: δεν σταματάει να εκπλήσσει και να προκαλεί τους σινεφίλ να την επισκεφτούν και να ξαναζήσουν σε κάθε της γωνιά μεγάλες στιγμές του σύγχρονου ευρωπαϊκού κινηματογράφου. Στο ταξίδι μας αυτό θα περιοριστούμε στις ταινίες που τα τελευταία χρόνια έχουμε αγαπήσει και από τις οποίες γνωρίσαμε την πόλη του Βερολίνου άλλοτε λιγότερο άλλοτε περισσότερο. |