 | Τελετή Λήξης και Απονομή Βραβείων 49ου Φεστιβάλ. 
Σε ένα ασφυκτικά κατάμεστο Ολυμπιον, αλλά χωρίς τα προβλήματα προηγούμενων διοργανώσεων, έκλεισε η αυλαία για το 49ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης με το βλέμμα στραμμένο πλέον στο 50ο επετειακό ραντεβού του Φεστιβάλ με το κοινό. Το εναρκτήριο λάκτισμα της τελετής λήξης δόθηκε με το χαιρετισμό από τη διευθύντρια του Φεστιβάλ, Δέσποινα Μουζάκη ενώ η σκυτάλη δόθηκε στους φορείς των Παράλληλων βραβείων (ΠΕΚΚ, ΕΤΕΚΤ, Βουλή των Ελλήνων, Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης, Δήμος Θεσσαλονίκης, Γενική Γραμματεία Ισότητας κτλ) που ξεκίνησαν το μακρύ κύκλο των απονομών.
Ακολούθησε η προβολή του 'making of' της 49ης διοργάνωσης, δίνοντας μια γεύση από τις πιο δυνατές στιγμές του φετινού Φεστιβάλ. Πλάνα από τις ημέρες της προετοιμασίας, μέχρι και την βραδιά λήξης, έδεσαν σε ένα καμβά γρήγορης εναλλαγής εικόνων, γεγονότων, στιγμιότυπων. Αμέσως μετά η βραδιά μπήκε στην τελική ευθεία με την απονομή των 7 επίσημων βραβείων της κριτικής επιτροπής, η οποία φέτος αποφάσισε να απονείμει επιπλέον και μία ειδική μνεία.
Ο David Robinson και η Εmilie Dequenne, απένειμαν την ειδική μνεία στην ταινία «Le Bruit Des Gens Autour» [Ο Θόρυβος Των Αλλων Γύρω Μας], του Diasteme, "για το ταξίδι που πρόσφερε στην καρδιά της Αβινιόν, αλλά και στην καρδιά των ανθρωπίνων σχέσεων".
Το βραβείο καλλιτεχνικού επιτεύγματος απονεμήθηκε από τον βραβευμένο με Όσκαρ διευθυντή φωτογραφίας Guillermo Navarro στον Szabolcs Tolnai για την ταινία «The Hourglass» [Η Κλεψύδρα]. Το βραβείο ανακοίνωσε ο Διονύσης Σαββόπουλος, λέγοντας χαρακτηριστικά: "Η ζωή, μου έμαθε ότι όταν σου δίνουν ένα βραβείο καλύτερα να το παίρνεις, γιατί αν το αρνηθείς δημιουργείται θόρυβος πολύ μεγαλύτερος. Ωστόσο κανένα βραβείο δεν μπορεί να καθησυχάσει την αγωνία του δημιουργού για το αν αξίζει η δουλειά του και πόσο. Κανένα βραβείο δε θα σας το πει ποτέ".
Το βραβείο σεναρίου απένειμε ο δημοφιλής αμερικανός ηθοποιός Willem Dafoe και ανακοίνωσε η σεναριογράφος και μέλος της κριτικής επιτροπής Diablo Cody. Το κέρδισε ο Matthew Newton για την ταινία «Three Blind Mice» [Τρία Τυφλά Ποντίκια]. Το βραβείο καλύτερης ηθοποιού απένειμε η παραγωγός από την Αργεντινή Lita Stantic, εξ' ημισείας στις ηθοποιούς Ioana Flora και Maria Dinulescu για τις ερμηνείες τους στην ταινία «Hooked» [Κυριακάτικο Ψάρεμα]. Το βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας απένειμε η μικρή πρωταγωνίστρια της ταινίας «Stella», Leora Barbara που ξεχώρισε για την ερμηνεία της στο τελευταίο Φεστιβάλ Κανών, στους Sid Lucero και Emilio Garcia για τις ερμηνείες τους στην ταινία «The Inmate» [Ο Τρόφιμος].
Το επόμενο βραβείο, το βραβείο Σκηνοθεσίας απένειμε ο διεθνώς αναγνωρισμένος διευθυντής φωτογραφίας, Γιώργος Αρβανίτης, στη Celina Murga για την ταινία της «A Week Alone» [Μια Βδομάδα Μόνοι]. Τον Αργυρό Αλέξανδρο που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 22.000 ευρώ απένειμε ο διάσημος - τιμημένος με δύο Oscar- συνθέτης, Gustavo Santaolalla στην ταινία «Hooked» [Κυριακάτικο Ψάρεμα] του Adrian Sitaru.
Το μεγάλο βραβείο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, τον Χρυσό Αλέξανδρο που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 37.000 ευρώ απένειμε ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος στον Ιρανό σκηνοθέτη Abdolreza Kahani για την ταινία του «Over There» [Εκεί Πέρα]. Το βραβείο ανακοίνωσε ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής Michael Ondaatje. "Αφιερώνω το βραβείο στο λαό της Ελλάδας και του Ιράν" δήλωσε συγκινημένος ο βραβευμένος Ιρανός σκηνοθέτης.
Μετά την καθιερωμένη αναμνηστική φωτογραφία των βραβευμένων δημιουργών, της κριτικής επιτροπής, των επίσημων προσκεκλημένων και των συντελεστών του Φεστιβάλ, στην οθόνη του Ολύμπιον σχηματίστηκε ο αριθμός 50. "Η αποψινή λήξη σηματοδοτεί μία αντίστροφη μέτρηση που ξεκινά από τώρα. Μετράμε 365 μέρες για την πεντηκοστή διοργάνωση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης", επεσήμανε ο Κωνσταντίνος Κοντοβράκης, ανανεώνοντας το ραντεβού όλων για την επόμενη χρονιά. Θανάσης Γεντίμης - 25.11.2008 |  | | | Είδαμε: The Wrestler  Μια εμπειρία εξαιρετικά επίπονη. Κυρίως όταν, βέβαια, τη βιώνεις, αλλά επίπονη κι όταν ακόμα την παρακολουθείς. Στο κατς, το άθλημα που όχι απλώς 'όλα επιτρέπονται', αλλά και τα πιο εξωφρενικά πράγματα επιβάλλονται κιόλας, το μόνο όριο είναι η ανθρώπινη αντοχή. Ανθρώπινοι σάκοι του μποξ, δέχονται απανωτά χτυπήματα με κάθε μέσο, με κάθε τρόπο και σε κάθε μέρος του σώματος προς τέρψη ενός αλλαλάζοντος κοινού που πληρώνει για να δει εν εκστάσει κομμάτια κρέατος να καταρρέουν, για να πάρει την αυτοεπιβεβαίωσή του.
Όμως δεν είναι όλα παρά μια συναλλαγή: γιατί κι αυτά τα 'κομμάτια κρέατος', είναι άνθρωποι με σώμα, που έχει όρια αντοχής, και ψυχή, που με τη σειρά της παίρνει επιβεβαίωση και αυτοπεποίθηση από το εκστασιασμένο πλήθος, που ανεξάρτητα από τους λόγους για τους οποίους το κάνει, μοιάζει να τους λατρεύει. Φωνάζει, παθιάζεται, φανατίζεται μ' αυτούς. Αυτούς τους ανθρώπους που δέχονται να ξεφτιλιστούν, να πληρωθούν για να ξεφτιλιστούν, που συμφωνούν να δημιουργήσουν μια σικέ παρακμή που διατηρείται με αναβολικά, ψεύτικα τρικ και παυσίπονα για να γίνουν οι πρωταγωνιστές της στιγμής. Για λίγα δευτερόλεπτα οι ιαχές του πλήθους θα ακούγονται μόνο γι' αυτούς.
Κι όταν όλα αυτά συμβαίνουν σε ένα σώμα νεανικό, μη φθαρμένο, που το τελευταίο όριο της αντοχής δείχνει μακρινό και ακίνδυνο, όλη η παρακμή κρύβεται, εξαφανίζεται κάτω από τη χρυσόσκονη της πρόσκαιρης επιτυχίας, από τους λαμπερούς προβολείς και τις φωνές του πλήθους. Η τραγωδία όμως έρχεται όταν αγγίζονται τα όρια της αντοχής. Τα εξωτερικά όρια, που με τη σειρά τους επηρεάζουν και τα εσωτερικά.
Εκεί φαίνεται το πραγματικό σθένος του 'παλαιστή' του Darren Aronofsky που είναι ο απλά συγκλονιστικός Mickey Rourke, που μέσα από τις καταχρήσεις, τον πόνο, τα απανωτά χτυπήματα των αντιπάλων και της ζωής, συνειδητοποιεί ότι αυτή η σικέ παρακμή που περιορίζεται στα σκοινιά και τις τέσσερις γωνιές του ρινγκ είναι το μόνο μέρος που τον αποδέχεται και τον χωρά, αφού ο έξω κόσμος δεν είναι λιγότερο στημένος, ούτε λιγότερο φτηνός και ούτε βέβαια, λιγότερο σκληρός. Η ποίηση μέσα από τον πόνο και την παρακμή, σε μια ταινία που βιώνεται πραγματικά και μοιάζει να αναπνέει και να πονά μαζί με τον καταπονημένο πρωταγωνιστή της. Μαριάννα Ράντου - 25.11.2008 | | | | Συνέντευξη Τύπου: Η Σκόνη Του Χρόνου  Μπορεί το φετινό 49ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης να έφερε στην πόλη λαμπερά ονόματα από το εξωτερικό, όμως ίσως η πιο αναμενόμενη στιγμή του ήταν η επιστροφή του Θόδωρου Αγγελόπουλου με τη νέα του ταινία σε παγκόσμια πρεμιέρα. Για την avant premiere της ταινίας «Σκόνη Του Χρόνου», ο βραβευμένος σκηνοθέτης παραχώρησε συνέντευξη τύπου, μαζί με τον πρωταγωνιστή της ταινίας Willem Dafoe και ο συμπαραγωγός της Amedeo Pagani. Παρά το μάλλον αμήχανο ξεκίνημα, σύντομα η συνέντευξη τύπου απέκτησε όλο και περισσότερο ενδιαφέρον αλλά και ουσία.
Μιλώντας για τη «Σκόνη Του Χρόνου» o σκηνοθέτης εξήγησε ότι συνυπάρχει "η Ιστορία με κεφαλαίο και η ιστορία με μικρό, η ιστορία ενός έρωτα που τελικά μπορεί να είναι πιο δυνατή από τη μεγάλη ιστορία". Επίσης σχολίασε πως "την εποχή της πολιτικοποίησης, όταν κοιτάζαμε ψηλά αισθανόμασταν πολιορκητές του ουρανού... τότε δεν βλέπαμε πόσο η ατομική ιστορία του καθένα μπορεί να επηρεάσει τον κόσμο... τότε νομίζαμε ότι ήμασταν υποκείμενα της ιστορίας. Τώρα δεν ξέρω αν είμαστε υποκείμενα ή αντικείμενα". Παράλληλα έδωσε μια διαφορετική ματιά στο στοιχείο του 'χρόνου' αναφερόμενος πως η ταινία "μεταχειρίζεται το παρελθόν ως παρόν" για να συνεχίζει λέγοντας πως "Aισθάνομαι ότι χάνω την έννοια του τι είναι παρελθόν και τι είναι παρόν. Είμαστε ένα όλον, παρελθόν και παρόν. [...] Όλα μαζεύονται και γίνονται μια ανάγνωση του σήμερα, που μας βοηθά να πάμε στην επόμενη στιγμή, που είναι το μέλλον".
Αναφορικά με τα επόμενα βήματα για τη «Σκόνη Του Χρόνου», ο Θόδωρος Αγγελόπουλος ξεκαθάρισε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο τα πράγματα. Το φιλμ θα συμμετάσχει τον προσεχή Φεβρουάριο στο Φεστιβάλ Βερολίνου, αλλά εκτός συναγωνισμού. Αιτιολογώντας το σκεπτικό του ο κ. Αγγελόπουλος επισήμανε "όταν πήγα με ταινία εντός συναγωνισμού (σ.σ. «Το Λιβάδι Που Δακρύζει» το 2004) δεν πήρα βραβείο, γιατί δόθηκε έμφαση στους νέους δημιουργούς". Συμπλήρωσε μάλιστα με αφοπλιστική ειλικρίνεια πως "μπορεί να είναι εγωιστικό αλλά δεν δέχομαι να πάω σε ένα διαγωνισμό και να μην πάρω βραβείο... γι' αυτό συμμετέχω εκτός συναγωνισμού". Έσπευσε όμως να διευκρινίσει πως "aνεξάρτητα από αν έχει ή όχι επιτυχία η ταινία, ούτως ή άλλως το 'ταξίδι' είναι κερδισμένο"
Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος απέφυγε διακριτικά να δώσει περισσότερα στοιχεία για την Τρίτη ταινία της τριλογίας, η οποία πιθανότατα θα έχει τον τίτλο «Το Τρίτο Φτερό». Αντιθέτως αναφέρθηκε στην πρόθεσή του να επιστρέψει στο μινιμαλισμό των πρώτων ταινιών του, με μια ταινία που θα προηγηθεί από το «Το Τρίτο Φτερό» και όπως χαρακτηριστικά ανέφερε θέλει να είναι "ασπρόμαυρη, με απόλυτα λιτά μέσα, ίσως και με ερασιτέχνες ηθοποιούς".
Κλείνοντας και προχωρώντας σε μια ενδιαφέρουσα εξομολόγηση, ο βραβευμένος σκηνοθέτης αναφέρθηκε στην 'καταγωγική εικόνα' (όπως την χαρακτήρισε ο ίδιος) που διατρέχει το 'σινεμά του' και βρίσκεται κάπου στα Ζαγοροχώρια λέγοντας "Η πρώτη στιγμή που ανακάλυψα το χώρο της για την «Αναπαράσταση» ήταν μια μέρα βροχερή, όταν η υγρασία είχε μουσκέψει την πέτρα στα σπίτια, υπήρχε μια ελαφριά ομίχλη, οι γυναίκες χάνονταν στα ερείπια και από κάπου ακουγόταν μια γέρικη φωνή να τραγουδά ένα παλιό τραγούδι" για να συμπληρώσει πως "Δεν απομακρύνθηκα ποτέ από αυτή την εικόνα".
Σε μια συνέντευξη τύπου που ομολογουμένως τον πρώτο λόγο είχε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, ο πρωταγωνιστής Willem Dafoe έδωσε το δικό του στίγμα αναφερόμενος στην συνεργασία του με τον Έλληνα δημιουργό, λέγοντας "Δε με ενδιαφέρει η εθνικότητα των ανθρώπων, αλλά το αν είναι ενδιαφέροντες οι ίδιοι. Δεν με ενδιαφέρουν οι ρόλοι με ενδιαφέρουν οι ανθρώπινες ιστορίες". Σχολιάζοντας την πρόσφατη επικαιρότητα και την εκλογή του Barack Obama, ο Willem Dafoe ανέφερε, παίρνοντας σαφώς θέση, πως "δεν θέλω να είμαι αφελής, έχω όμως ένα καλό προαίσθημα... υπάρχει πλέον ελπίδα στον κόσμο, ο οποίος κατάλαβε ότι ήρθε η ώρα της αλλαγής". Θανάσης Γεντίμης - 24.11.2008 | | | | Τα Βραβεία Του 3ου DigitalWave  Έπεσε η αυλαία για το DigitalWave 2008, με την απονομή των βραβείων του - αφιερωμένου στην ελληνική ψηφιακή παραγωγή - διαγωνιστικού προγράμματος που έκλεισε φέτος τρία χρόνια ζωής. Ανοίγοντας την τελετή, ο πρόεδρος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Γιώργος Χωραφάς σε μια αποστροφή του λόγου του ανέφερε εμπνεόμενος από τον τίτλο του θεσμού πως "Αυτό το ψηφιακό κύμα περιμένουμε στην Ελλάδα και γι' αυτό εδώ στη Θεσσαλονίκη οι δημιουργοί είναι καλοδεχούμενοι".
Αρχικά απονεμήθηκε το βραβείο κοινού του DigitalWave '08 στην ταινία «Το Σύνδρομο της Χιονάτης» του Αγγελου Σπάρταλη και της Αγγελικής Σβορώνου. Στη συνέχεια σειρά είχαν τα βραβεία της κριτικής επιτροπής του DigitalWave '08 που αποτελούνταν από τους Θάνο Αναστόπουλο, Μανώλη Κρανάκη, Marie-Pierre Macia, Δώρα Μασκλαβάνου, Αλέξη Σταμάτη και Ανδρέα Σωτηρακόπουλο. Το ειδικό βραβείο του 3ου DigitalWave απονεμήθηκε στην ταινία του Νίκου Κορνήλιου «Η Μουσική Των Προσώπων, \"μια πολύ ενδιαφέρουσα ιδέα, ένα δύσκολο στοίχημα, με τον σκηνοθέτη να μας εκπλήσσει, οργανώνοντας μια επιτυχημένη μυθοπλαστική αφήγηση με εξαιρετικό ρυθμό\", σύμφωνα με το σκεπτικό της κριτικής επιτροπής.
Το βραβείο Ψηφιακός Αλέξανδρος απονεμήθηκε εξ ημισείας σε δυο ταινίες: στο «Ecce Momo! » του Ανέστη Χαραλαμπίδη "για την πρωτοτυπία, την αυθεντικότητα και την τόλμη του εγχειρήματος" και στο «Το Σύνδρομο της Χιονάτης» του Αγγελου Σπάρταλη, "για την μέγιστη χρήση του ψηφιακού μέσου και των δυνατοτήτων που προσφέρει όπως την ευφάνταστη χρήση του κόμικ και του animation εγκιβωτισμένου στην κινηματογραφική αφήγηση".
Αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι ο Αγγελος Σπάρταλης με χιουμοριστικό τρόπο εξήγησε την αδυναμία του να συμπληρώσει έστω και μια αίτηση, που τον οδήγησε στο να μην μπορεί να αντεπεξέλθει στις 'γραφειοκρατικές' διαδικασίες του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Συμπλήρωσε ότι ούτε και πέρυσι δέχθηκε να παραλάβει την Εύφημο Μνεία, ενώ για το χρηματικό έπαθλο που συνοδεύει το φετινό του βραβείο, τόνισε ότι το δέχεται μετά από την «πίεση» των συνεργατών του. Παίρνοντας το λόγο, ο πρόεδρος του ΕΚΚ, Γιώργος Παπαλιός ανέφερε ότι τον συγκινεί η στάση του Αγγελου Σπάρταλη γιατί του θυμίζει τη δική του άρνηση να δεχτεί χρηματικό βραβείο το 1975, ωστόσο διευκρίνισε πως θα προσπαθήσει να βοηθήσει τους δημιουργούς που ασχολούνται με τα ψηφιακά μέσα.
Να σημειώσουμε πως το DigitalWave '08 ολοκληρώθηκε με την προβολή της ταινίας «Κόκκινο Όπως Φόρεμα», του Γιώργου Αγγελόπουλου που αποτελεί μια προσπάθεια των φοιτητών της Σχολής Κινηματογράφου του Α.Π.Θ. Θανάσης Γεντίμης - 24.11.2008 | | | | Masterclass: Gustavo Santaolalla  Του έχουν αποδώσει πολλά προσωνύμια ανάμεσα στα οποία τα 'Βασιλιάς Μίδας της Ισπανικής Ροκ' και 'Χρυσός Αργεντινός', όμως εκείνος παραμένει αθεράπευτα εργασιομανής και αδιαμφισβήτητα ταλαντούχος. Ο λόγος για τον συνθέτη Gustavo Santaolalla, ο οποίος έκλεψε την παράσταση με την επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο του 49ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Ο δύο φορές βραβευμένος (και μάλιστα σε συνεχόμενες χρονιές) με το βραβείο Oscar Καλύτερης Μουσικής για τις ταινίες «Βrokeback Μountain» και «Βabel» (2006) έδωσε ένα καθηλωτικό masterclass με θέμα τον τρόπο που προσεγγίζει μουσικά τις κινηματογραφικές ταινίες, το μουσικό του ξεκίνημα, την είσοδό του στη μουσική βιομηχανία καθώς και τα μελλοντικά του σχέδια. Παρότι ταξίδεψε αμέσως μετά μια μεγάλη υπαίθρια συναυλία μπροστά σε 5.000 κόσμο στο Μοντεβίδεο της Ουρουγουάης, ο Santaolalla έμοιαζε ιδιαίτερα ευδιάθετος και ομιλητικός.
Η συζήτηση ξεκίνησε με μια αναλυτική αλλά καθόλου κουραστική αναδρομή στην καριέρα του, ξεκινώντας από την παιδική του ηλικία και την αγάπη του για τη μουσική. Το εντυπωσιακό είναι πως αυτός ο υπερ-ταλαντούχος συνθέτης, δεν γνωρίζει να γράφει ή να διαβάζει νότες! Στην πορεία του δημιούργησε διάφορα συγκροτήματα και δεν έπαψε στιγμή να ασχολείται με τη μουσική τόσο ως συγγραφέας όσο και ως παραγωγός. Όμως η τεταμένη πολιτική κατάσταση στην Αργεντινή και οι προσωπικές του αναζητήσεις τον οδήγησαν να εγκαταλείψει την πατρίδα του το 1978 και να εγκατασταθεί μόνιμα στο Λος Αντζελες.
Μιλώντας για τον τρόπο που γράφει μουσική για ταινίες, ο Santaolalla αποκάλυψε πως του "αρέσει να γράφει τη μουσική πρώτα με βάση το σενάριο και τις συζητήσεις που κάνει με τον σκηνοθέτη και όχι αφού έχει γυριστεί η ταινία". Όπως χαρακτηριστικά είπε " σχηματίζω εικόνες και εντυπώσεις για την ιστορία και τους χαρακτήρες και στη συνέχεια γράφω μια μελωδία και σταδιακά μου βγαίνει όλη η σύνθεση" για να συμπληρώσει ότι "το μόνο που μπορεί να χρειαστεί μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων είναι να επιμηκύνω ή να μειώσω ορισμένα κομμάτια, όπως έγινε στο «Brokeback Mountain».
Μια ακόμη εντυπωσιακή πληροφορία που μοιράστηκε με το κοινό ο Santaolalla αφορούσε την γνωριμία του με νέα μουσικά όργανα. Όπως δήλωσε "παίζω μουσική με όργανα που πολλές φορές δεν γνωρίζω όπως το oύτι, διότι η απειρία μου με οδηγεί στο να ανακαλύψω διαφορετικό τρόπο παιξίματος από τον συνηθισμένο και διαφορετικό ύφος". Κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί και παλαιότερα όταν ξεκίνησε να παίζει το παραδοσιακό Αργεντίνικο έγχορδο 'τσαράνγκο', με το οποίο έπαιξε το περίφημο κομμάτι 'Iguazu' με το χαρακτηριστικό ήχο που ακούγεται στο «Insider» του Michael Mann και στην ουσία ξεκίνησε την εμπλοκή του με το 'χώρο' της κινηματογραφικής μουσικής. Σε σχέση με τη χρήση άγνωστων οργάνων, ο Santaolalla ανέφερε πως ήταν η λύση στις δυσκολίες που αντιμετώπισε στη σύνθεση της μουσικής για την ταινία «Babel», λέγοντας: "έπρεπε να βρούμε μια μουσική που να συνδέει τους τρεις διαφορετικούς γεωγραφικούς τόπους [...] και το ούτι μας βοήθησε, έχοντας κοινές ρίζες με όργανα και των τριών τόπων, αφήνοντάς μας περιθώρια για 'παιχνίδι'".
Μιλώντας για τα επόμενά του σχέδια σε σχέση με το γράψιμο μουσικής για τον κινηματογράφο, ανέφερε ότι έχει ήδη ξεκινήσει να γράφει για το «Biutiful» του Alejandro Gonzalez Inarritu. Για να αντλήσει έμπνευση πήγε στη Βαρκελώνη και ηχογράφησε κινέζους μουσικούς, αφρικανούς και ένα σπάνιο συγκρότημα τσιγγάνων που έπαιζαν ένα δικό τους είδος gospel. Παράλληλα προετοιμάζεται για το γράψιμο της μουσικής που θα ντύσει το «On The Road» του Walter Salles, την κινηματογραφικής μεταφοράς του ομότιτλου βιβλίου του Τζακ Κέρουακ. Για αυτή την ταινία η πρόκληση είναι μεγάλη, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, αφού "η 'beat' γενιά μεγάλωσε με τη δική της μουσική, και συγκεκριμένα τη τζαζ που έπαιζε ο Charlie Parker". Το μόνο που γνωρίζει αυτή τη στιγμή είναι πως θα πρέπει να εμπνευστεί από αυτές τις επιρροές, εμπλουτίζοντας την όμως με δικά του στοιχεία.
Στο κλείσιμο του masterclass, o Gustavo Santaolalla επιφύλασσε μια έκπληξη για το κοινό, αφού έπαιξε solo μουσική από τις ταινίες «Babel» και «Βrokeback Μountain» ενώ τραγούδησε και το τραγούδι 'A Love That Will Never Grow Old' το οποίο έγραψε για το soundtrack του «Βrokeback Μountain». Θανάσης Γεντίμης - 23.11.2008 | | | | Είδαμε: Without  Without/πρόθ. - με στέρηση, άνευ, δίχως, χωρίς.
Χωρίς: οι άνθρωποι χωρίς ονόματα, οι χώροι χωρίς ζωή. Και η ζωή χωρίς περιεχόμενο. Ένα ζευγάρι αποξενωμένο, με τον άντρα να κυνηγά μια απροσδιόριστη επαγγελματική επιτυχία και τη γυναίκα να μένει πίσω, παρακολουθώντας τον να απομακρύνεται και να χάνεται, ακίνητη και ανίκανη να συμμετέχει σε μια ζωή που δε μοιάζει πια να είχε χώρο γι' αυτήν. Ποιους στόχους κυνηγούν αυτοί οι άνθρωποι, για ποια όνειρα παλεύουν; Τι έχει απομείνει στη ζωή τους για να τους κρατά σε κίνηση, εκτός από μια μηχανική ανάγκη να επιβιώνουν και να πετυχαίνουν βραχυπρόθεσμους στόχους που έχουν θέσει οι άλλοι γι' αυτούς; Ο Αλεξάνδρος Αβρανάς βομβαρδίζει έμμεσα, σιωπηλά μα επίμονα με ερωτήματα, αρνούμενος όμως να δώσει απαντήσεις μέσα από το φιλμ του. Το «Without» είναι απλά ένα σχόλιο, είναι η αφορμή. "Το φινάλε είναι απόλυτα ανοιχτό. Όποιος χρειάζεται λύσεις ή λύτρωση μπορεί να τη βρει μόνος του, όχι μέσα από την ταινία", είπε χαρακτηριστικά ο σκηνοθέτης μετά το τέλος της προβολής.
Παρά τα υπαρκτά κενά στο σενάριο και το μεγάλο έλλειμμα σε κάθε σημείο όπου υπήρχε διάλογος, το «Without» είναι κάτι παραπάνω από μια άσκηση ύφους, όπως έσπευσαν να το κατηγορήσουν πολλοί. Η έλλειψη δράσης, διαλόγου, συναισθήματος και η φετιχιστική επιμονή στο φόντο, στις λεπτομέρειες των απογυμνωμένων από ανθρώπινη παρουσία χώρων, είναι μια συνειδητή επιλογή που πράγματι πετυχαίνει σε μεγάλο βαθμό να αποτυπώσει αυτή την έλλειψη επικοινωνίας, την έλλειψη ανθρωπιάς που είναι η καρδιά της ταινίας. "Και ένας άνθρωπος της νέας γενιάς έχει δικαίωμα να μιλήσει για την αποξένωση, είναι άλλωστε ένα σημείο της δικής μας εποχής, όχι τόσο της προηγούμενης", συνέχισε ο νεαρός σκηνοθέτης. "Ήθελα να δείξω αυτούς τους κλειστούς και φοβισμένους ανθρώπους, αυτό που είμαστε σήμερα. Το φιλμ είναι απρόσωπο, άτοπο, άχρονο, θα μπορούσε να συμβαίνει οπουδήποτε". Κι όσο γι' αυτούς που τον κατηγόρησαν πως το θέμα του εξαντλείται σε λίγη ώρα και ότι το φιλμ του είναι μεγαλύτερο σε διάρκεια απ' όσο χρειάζεται; "Αν θεωρούσα πως η ταινία έπρεπε να είναι μικρότερη, θα την έκανα μικρότερη. Προφανώς το κάθε πλάνο έχει μπει στην ταινία με συγκεκριμένη σκοπιμότητα. Δε θα μπορούσα να πω αυτά που ήθελα σε 15 λεπτά. Είναι μια ταινία δεύτερης ανάγνωσης". Αναμφίβολα πάντως παρά το διχασμένο κοινό, πρόκειται για μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ελληνικές ταινίες που προβλήθηκαν στο φετινό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Μαριάννα Ράντου - 23.11.2008 | | | | Είδαμε: The Amazing Truth About Queen Raquela  Η Raquela είναι μια νεαρή ladyboy (θηλυκό αγόρι που επιθυμεί αλλαγή φύλου) από τις Φιλιππίνες που ονειρεύεται να ξεφύγει απ' τους δρόμους της φτωχικής πόλης Cebu και να ζήσει την 'παραμυθένια ζωή' στο Παρίσι. Προσηλωμένη στο όνειρό της, αλλάζει δουλειά και απ' την πορνεία του δρόμου περνάει στον πιο προσοδοφόρο και λιγότερο επικίνδυνο χώρο της πορνογραφίας μέσω internet. Λόγω της επιτυχίας στο ρόλο της pornostar η Raquela κάνει καινούργιους φίλους, όπως τη Valerie μια ladyboy με ρίζες από τις Φιλιππίνες που ζει στην Ισλανδία και τον Michael, ιδιοκτήτης της ιστοσελίδας όπου εργάζεται. Εξαργυρώνοντας την επιτυχία της, η Raquela θα καταφέρει με τη βοήθεια της Valerie να φτάσει με προσωρινή βίζα στην Ισλανδία, και από εκεί ο Michael αναλαμβάνει να τη συνοδέψει στο Παρίσι.
Με το φορτίο του βραβείου Teddy (για την καλύτερη ταινία με θέμα ομοφυλοφυλικό/λεσβιακό) στο τελευταίο φεστιβάλ του Βερολίνου, το «The Amazing Truth About Queen Raquela» άφησε το δικό του στίγμα στο 49ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και εξελίχθηκε σε 'talk of the town'. Την παράσταση έκλεψε η πανταχού παρούσα πρωταγωνίστρια Raquela Rios, στη ζωή της οποίας έχει βασιστεί και το σενάριο της ταινίας. Στις δύο ασφυκτικά γεμάτες προβολές της ταινίας, η Raquela Rios δεν δίστασε να απαντήσει ακόμη και στις πλέον προσωπικές ερωτήσεις με την ειλικρίνεια αλλά και την επιφυλακτικότητα των 25 χρόνων της. Οι απαντήσεις της έριξαν λίγο περισσότερο φως σε αυτό τον άγνωστο κόσμο των ladyboy, κοριτσιών 'παγιδευμένων σε ανδρικό κορμί', που στις Φιλιππίνες των 90 εκ κατοίκων ξεπερνούν με συντηρητικούς υπολογισμούς το 1 εκατομμύριο. Σε κινηματογραφικό επίπεδο η ταινία μάλλον χάνει το δύσκολο παιχνίδι της ισορροπίας στην ανάμειξη στοιχείων μυθοπλασίας και υλικό ύφους ντοκιμαντέρ. Παρά την γνήσια γεύση της ζωής αυτών των κοριτσιών που μας δίνει, το «The Amazing Truth About Queen Raquela» δεν καταφέρνει να δημιουργήσει την απαιτούμενη κλιμάκωση και να μιλήσει για τα βαθύτερα θέματα που βασανίζουν αυτές τις 'ξεχωριστές' γυναίκες. Παρόλα αυτά ελπίζουμε να βρει το δρόμο της για τις Ελληνικές αίθουσες, εκμεταλλευόμενο την αποδοχή του κοινού στις φεστιβαλικές αίθουσες της Θεσσαλονίκης. Θανάσης Γεντίμης - 22.11.2008 | | | | Είδαμε: Cordero De Dios  Το 2002, εν μέσω της οικονομικής κρίσης στην Αργεντινή, ο Arturo, ένας 77χρονος συνταξιούχος χειρουργός, πέφτει θύμα απαγωγής και η 33χρονη εγγονή του Guillermina αναλαμβάνει τη διαπραγμάτευση με τους απαγωγείς. Η νεαρή γυναίκα νοιώθει την ανάγκη να ζητήσει από τη μητέρα της που ζει 'αυτοεξόριστη' στη Γαλλία, να επιστρέψει για να βοηθήσει στο χειρισμό της απαγωγής. Όμως αυτή η επιστροφή θα προκαλέσει αναστάτωση στη διαμελισμένη οικογένεια. Το παρελθόν αναμοχλεύεται, φέρνοντας στην επιφάνεια τη φυλάκιση της Teresa από παραστρατιωτικούς πίσω στη δεκαετία του '70 αλλά και τον μυστηριώδη θάνατο του συζύγου της, Paco. Τριάντα χρόνια αργότερα και εν μέσω της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, η Guillermina θα ανακαλύψει το ρόλο που έπαιξε ο (αιχμάλωτος) παππούς της στην απελευθέρωση της μητέρας της αλλά και στο θάνατο του πατέρα της.
To «Cordero De Dios» της Lucia Cedron, που προβλήθηκε εκτός συναγωνισμού στο φετινό 49ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου, τράβηξε την προσοχή του κοινού παρά το γεγονός ότι δεν αποτελούσε ένα από τα πιο διαφημισμένα φιλμ της διοργάνωσης. Η Cedron έδωσε ένα ενδιαφέρον φιλμ με αφορμή τα προσωπικά της βιώματα, μιας και ο πατέρας της και σκηνοθέτης Jorge Cedron έχασε τη ζωή του τη δεκαετία του '70, υπό 'αδιευκρίνιστες συνθήκες' και εκείνη μεγάλωσε στη Γαλλία με τη μητέρα της. Αυτό που η Cedron καταφέρνει με επιτυχία είναι την 'μετάβαση' των ιστοριών, από το προσωπικό στο οικογενειακό και τελικά στο πολιτικό-ιστορικό επίπεδο, τόσο από πλευράς αφήγησης όσο και από πλευράς συναισθήματος. Την ίδια στιγμή όμως μένει η γεύση πως η ταινία προσεγγίζει μάλλον άτολμα τα θέματα της πολιτικής κατάστασης στην Αργεντινή, τη στιγμή που στη χώρα είναι ακόμα ανοιχτές οι συζητήσεις για την ταραχώδη περίοδο της δεκαετίας του '70. Αρκετά αξιόλογες οι ερμηνείες με κυριότερη της Mercedes Moran στο ρόλο της Teresa (το 2002), ενώ ανατριχιαστικά συγκινητικό το τραγούδι που μοιράζεται η νεαρή Guillermina με τον πατέρα της. Μετά από αυτό το ντεμπούτο, σημειώνουμε την Lucia Cedron στις ευχάριστες ανακαλύψεις του Φεστιβάλ και αναμένουμε με ενδιαφέρον τις επόμενες προσπάθειές της. Θανάσης Γεντίμης - 21.11.2008 | | | | Είδαμε: Sonic Youth: Sleeping Nights Awake  Αν είσαι νέος, μέχρι 40 χρονών, αγαπάς τη Νέα Υόρκη, εκτιμάς τους Iggy Pop και Patti Smith και πιστεύεις πως η τέχνη δεν έχει όρια τότε πιθανότατα έχεις ακούσει έστω μια φορά στη ζωή σου το όνομα Sonic Youth. Αν πάλι ξέρεις απ' έξω τα ονόματα όλων των παρακμιακών venues που φιλοξένησαν το παρεξηγημένο No Wave κίνημα της Νέας Υόρκης, θεωρείς 'μητέρα' σου τη Lydia Lunch, 'πατέρα' σου τον Lou Reed και έτυχε να βρίσκεσαι στη Θεσσαλονίκη την περίοδο του 49ου φεστιβάλ κινηματογράφου τότε μπορώ με σιγουριά να πω πως υπήρξαμε για 90 λεπτά στην ίδια αίθουσα.
Δευτέρα 17 Νοέμβρη, ώρα 23:15, τα τελευταία μπλοκ της πορείας μνήμης για τα γεγονότα του πολυτεχνείου τερματίζουν την διαδρομή τους στην αίθουσα Παύλος Ζάννας. Όλες οι θέσεις της αίθουσας κατειλημμένες, και οι διάδρομοι αποκλεισμένοι. Είναι προφανές, κάποιοι έχουν άμεση ανάγκη για τη δόση τους. Ένα πλήθος ανυπόμονων ανθρώπων, περιμένει τη λύτρωση. Όλοι μας ζούμε στην αναμονή για το ταξίδι στο χρόνο. Αγωνία για την πρώτη παρατεταμένη παραμόρφωση του Lee, την «ιδιαίτερη» ερμηνεία της Kim και το παρθενικό παρασκηνιακό αστείο του Thurston που θα σπάσει τον πάγο, θα εκτονώσει την ένταση και θα δώσει στο ντοκιμαντέρ την επιθυμητή του ροή.
Ο Lee χτυπιέται, ο Thurston τα σπάει και η Kim ψέλνει, αλλά η ένταση παραμένει. Λίγη ώρα αργότερα τα πρώτα σχόλια ξεκινάνε. Μια αγανακτισμένη wannabe groupie διαμαρτύρεται συνεχώς για την ένταση του ήχου, αρχίζουν και οι πρώτες αποχωρήσεις. Η φλύαρη περιήγηση στα παρασκήνια δεν μας ηρεμεί, οι ιστορίες της Kim για την κόρη της και η ανεξήγητη middle age καλοσύνη του Thurston καταφέρνουν να κουράσουν ακόμη και τον πιο άσχετο θεατή.
Οι παρενέργειες ξεκινάνε, η Kim φαλτσάρει, ο Thurston χάνει το distortion του και το βάρος πέφτει στα παιδιά του Moonshine Project. Εναλλαγή σκηνών backstage με actual performance, κιθαριστικά αρπίσματα και προσωπικές στιγμές στα παρασκήνια, πειραματικά lo fi πλάνα και σταθερές λήψεις, έφηβοι και μεσήλικες παλεύουν στα νυσταγμένα φώτα της άλλοτε ονειρεμένης πόλης. Το όνειρο έσβησε, και τι έμεινε; Η προσπάθεια... Μια ευγενική χορηγία του Michael Albright, σε συνεργασία με το διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου.
Ευχαριστούμε πολύ που μας υπενθυμίσατε το θνησιγενές της φύσης των ειδώλων μας, αλλά προτιμάμε να τους θυμόμαστε όπως τους γνωρίσαμε. Ρομαντικούς και απροσάρμοστους.
Α hundred dollars used to be more than enough
and now a hundred times a day and still it's not enough
people always tell me you get what you deserve
all I know is all and all is all I've heard.
Οι εποχές αλλάζουν, οι αρπαχτές παραμένουν ίδιες. Ορέστης Πλακιάς - 21.11.2008 | | | | Masterclass: Terence Davis  Σε μια από τις πιο ξεχωριστές στιγμές του φετινού 49ου Φεστιβάλ, εξελίχθηκε το masterclass που παρέδωσε στην Πέμπτη 20 Νοεμβρίου ο Βρετανός τιμώμενος σκηνοθέτης Terence Davis. Αρχικά ο Βρετανός κριτικός κινηματογράφου και συντονιστής του masterclass, Jeff Andrew σημείωσε χαρακτηριστικά ότι ο Davis είναι "είναι ο μεγαλύτερος εν ζωή Αγγλος σκηνοθέτης παράλληλα με τον Ken Loach και τον Mike Leigh, μόνο που ο Davis είναι πολύ ιδιαίτερος".
Αρχικά ο Davis μίλησε για την τελευταία του δουλειά, ένα ιδιότυπο ντοκιμαντέρ για τη γενέθλια πόλη του, το Λίβερπουλ. Το «Of Time And the City» (Για Το Χρόνο Και Την Πόλη)σηματοδοτεί και την επιστροφή του στο σινεμά έπειτα από 8 χρόνια υποχρεωτικής απουσίας, ελλείψει κονδυλίων. Όπως χαρακτηριστικά είπε "αν αυτή η ταινία είναι το τελευταίο μου φιλμ (πράγμα διόλου απίθανο), δεν θα είναι καθόλου άσχημο φινάλε". Παρότι είναι μια ταινία με μικρό προϋπολογισμό το «Of Time And the City» έχει ήδη τραβήξει την προσοχή από 87 φεστιβάλ. Αφορμή για τη δημιουργία της ήταν η διοργάνωση από το Λίβερπουλ του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2008. Η πρόταση του Davis επιλέχθηκε ανάμεσα σε 157 υποψηφιότητες και ξεχώρισε για τη χρήση αρχειακού υλικού από τη δεκαετία του 1950.
Σε μια βαθιά ειλικρινή εξομολόγηση ο Davis, ο οποίος μεγάλωσε σε μια αυστηρή καθολική οικογένεια (αλλά πλέον δηλώνει άθεος), μίλησε και για την επώδυνη σχέση του με τη θρησκεία: "Ήμουν πολύ θρησκευόμενο παιδί. Πίστευα πραγματικά ότι, αν ζω σύμφωνα με τους κανόνες της εκκλησίας, θα οδηγηθώ στην αγιοσύνη" για να συμπληρώσει εμφανώς φορτισμένος συναισθηματικά ότι "κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι όλα ήταν ένα ψέμα. Ήταν απαίσιο". Ο 63χρονος σκηνοθέτης άνοιξε την καρδιά του λέγοντας πως "η πεποίθηση ότι δεν υπάρχει Θεός, μου στοίχισε πολύ όταν έχασα δικούς μου ανθρώπους, καθώς γνώριζα ότι δεν υπάρχει άλλη ζωή και δεν πρόκειται να τους ξαναδώ. Ειδικότερα όταν έχασα τη μητέρα μου, η οποία ήταν η αγάπη της ζωής μου" για να κλείσει με την σπαρακτική ομολογία πως "θα έδινα ό,τι έχω και δεν έχω για να ξανακούσω τη φωνή της μία ακόμη φορά, άλλά δεν θα την ακούσω ξανά".
Κλείνοντας και με αφορμή την αυτοβιογραφική του ταινία «The Long Day Closes» (Η Μεγάλη Μέρα Τελειώνει), ο Davis μίλησε ανοιχτά για την ανακάλυψη της σεξουαλικής του ταυτότητας: "Η ιστορία του «The Long Day Closes» είναι απλοϊκή, αλλά και επική για εμένα προσωπικά. Η παιδική μου ηλικία τελείωσε στα 11 μου, μέσα σε μια στιγμή, όταν συνειδητοποίησα ότι είμαι ομοφυλόφιλος, πράγμα που εκείνη την εποχή αποτελούσε ποινικό αδίκημα". Δε δίστασε να δώσει και μια ακόμα διάσταση σε σχέση με τη δημιουργική του πορεία, λέγοντας πως "Ξέρω πώς είναι να σε απεχθάνονται, επειδή το έχω ζήσει. Γι' αυτό και νιώθω υπέροχα όταν εισπράττω την αποδοχή κάποιων θεατών". Αξίζει να αναφέρουμε πως σε μια αποστροφή της συζήτησης ο Βρετανός σκηνοθέτης ανέφερε πως δεν παρακολουθεί τις παλαιότερες ταινίες του, επεξηγώντας ότι "δεν χρειάζεται να τις ξαναδώ, επειδή υπάρχουν μέσα μου". Θανάσης Γεντίμης - 21.11.2008 | | | | Απονομή Χρυσού Αλέξανδρου στον Oliver Stone  Όσα λόγια δίστασε ή φοβήθηκε να πει μέσα από το φιλμ του «W.» για τον απερχόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ, ο Όλιβερ Στόουν δε δίστασε να τα εκφράσει, ιδιαιτέρως γλαφυρά, όταν μίλησε στο κοινό πριν και μετά την προβολή της ταινίας του, μοιράζοντας επίθετα όπως loser και idiot για τον Μπους και fucking animal (!) για τον Τσέινι.
Παραλαμβάνοντας το Χρυσό Αλέξανδρο στην εκδήλωση που έγινε προς τιμήν του στο κατάμεστο Ολύμπιον, τόνισε περισσότερες από μία φορές το θαυμασμό και την αγάπη του για το Μέγα Αλέξανδρο και ανέφερε, ειρωνευόμενος, ότι ο Μπους θεωρούσε εαυτόν έναν νέο Αλέξανδρο. "Ακούγεται αστείο, αλλά το πίστευε. Είναι βέβαια το ακριβώς αντίθετό του. Τώρα μπορεί να γλιτώσαμε από αυτόν, αλλά θα επιστρέψει. Τέτοια πρόσωπα είναι αρχέτυπα, κάτι σαν τον Τζων Γουέην. Ποτέ μην υποτιμάτε τη δύναμη τέτοιων ανθρώπων".
Μετά την προβολή, το μουδιασμένο κοινό δεν προκάλεσε ιδιαίτερα με τις ερωτήσεις του, αλλά κι ο Στόουν από την πλευρά του έδειξε έτοιμος να απαντήσει κατάλληλα σε οποιαδήποτε πιο αιχμηρή νύξη, ικανοποιώντας το αίσθημα του κοινού για επιθετικά και μεγάλα λόγια. Σε σχετική ερώτηση, τόνισε πως δεν πίστευε πως υπήρχε περίπτωση να επανεκλεγεί ο Μπους για τρίτη τετραετία, σε περίπτωση που ξαναέβαζε υποψηφιότητα, αφού τα τελευταία χρόνια η δημοτικότητά του ήταν η χαμηλότερη όλων των εποχών, ενώ έδωσε στη Σάρα Πέιλιν τον υποτιμητικό τίτλο του "επόμενου Μπους" (ειρωνικότατος τίτλος, αν αναλογιστεί κανείς τις φιλότιμες -όσο και αναποτελεσματικές- προσπάθειες που έκανε η κυβερνήτις της Αλάσκα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής της εκστρατείας να αποφύγει κάθε σχέση και σύνδεση με τον απερχόμενο πρόεδρο).
Όταν κατηγορήθηκε έμμεσα ότι προσπάθησε με το πορτρέτο του Μπους που σκιαγράφησε, να δείξει ότι εντέλει ο ίδιος δεν έχει ευθύνη για όσα έπραξε στη διάρκεια της θητείας του, ο αμερικανός σκηνοθέτης ήταν κατηγορηματικός: "Σε καμία περίπτωση δε θέλω να δείξω ότι δεν έχει ευθύνη, ότι αυτός ο άνθρωπος είναι αθώος. Όμως ήθελα να δείξω και το σύστημα που υπάρχει από πίσω, το σύστημα ενός πολεμικού κράτους, όπως είναι οι ΗΠΑ, του οποίου ο Μπους είναι σύμπτωμα. Μπορεί να είναι ηλίθιος, να είναι προϊόν αυτού του συστήματος, όμως από την άλλη ενεργοποίησε όλα τα κατάλληλα κουμπιά αυτού του συστήματος όσο ήταν στην εξουσία". Όταν δε ρωτήθηκε πώς ένας τέτοιος αποτυχημένος και ασήμαντος άνθρωπος (όπως τουλάχιστον αποτυπώνεται στο φιλμ) κατάφερε να βρεθεί στην εξουσία, ο Στόουν απάντησε: "Μα αυτό ακριβώς είναι το θέμα της ταινίας μου. Πώς ένας ηλίθιος loser έφτασε στην εξουσία και είχε όλη αυτή τη δύναμη. Ήταν για μένα ένας συνδυασμός του χαρακτήρα του και της τύχης. Από την μία ήταν η πειθαρχία, η δύναμη της βούλησης και ότι είναι επικοινωνιακός, αλλά από την άλλη ήταν και οι συνθήκες".
Όσο για το timing της εξόδου της ταινίας στις αίθουσες, τώρα πια που ο Μπους ήταν προδιαγεγραμμένο ότι θα φύγει από την εξουσία; "Το σενάριο για αυτή την ταινία δε θα μπορούσε να έχει γραφτεί δύο χρόνια πριν. Δεν γνωρίζαμε τότε όσα γνωρίζουμε τώρα. Πριν δύο χρόνια δε ξέραμε σχεδόν τίποτα, υπάρχαν μόνο υπόνοιες. Τώρα είναι εύκολο να λέμε ότι ξέρουμε τί συνέβη, όμως η κυβέρνηση Μπους ήταν η πιο μυστικοπαθής κυβέρνηση της ιστορίας". Μαριάννα Ράντου - 20.11.2008 | | | | Οι 'Desperate Optimists' μας Συστήνονται  Οι 'Desperate Optimists', κατά κόσμον Christine Molloy και Joe Lawlor, βρέθηκαν στο 49ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με σκοπό να παρουσιάσουν δύο μέρη της δουλειάς τους στο πλαίσιο των 'Ημερών Ανεξαρτησίας'. Με το πέρας των προβολών, το ζευγάρι απ' την Ιρλανδία που καταπιάνεται με την αστική ζωή σε μία αξιοπρόσεκτα συνεπή υφολογικά προσέγγισή της, απάντησε στις ερωτήσεις που έθεσε το κοινό. Κύριο θέμα αυτών ήταν οι τεχνικές απαιτήσεις των γυρισμάτων, ο τρόπος χρηματοδότησής τους, οι αιτίες που τους παρακινούν να δουλεύουν πάνω στη δεδομένη θεματική και ύφος αλλά και τα επόμενα σχέδιά τους - που για την ώρα πάντως δε δείχνουν ξεκάθαρα.
Το «Civic Life» αποτελεί μία συλλογή οκτώ ταινιών μικρού και μία μεσαίου μήκους, γυρισμένα σε μονοπλάνα των 35mm. Όντας απαλλαγμένοι απ' την αναζήτηση σκηνικής τελειότητας ένεκα των περιορισμών που επιφέρει ο χαμηλός προϋπολογισμός, εμπλέκουν το φυσικό περιβάλλον με το αστικό, το θεατρικά προσεγμένο ρεαλισμό με τον κινηματογραφικό σουρεαλισμό και τη σιωπή με το διάλογο. Υποστηριζόμενοι οικονομικά από τοπικές κοινότητες, προσεγγίζουν καθημερινά προβλήματα αστικής φύσεως με μία καταδεικτική ματιά αισιοδοξώντας αμυδρά για έναν πιο ανθρωποκεντρικό κόσμο με λιγότερη μοναξιά και εσωστρέφεια. Το «Who Killed Brown Owl», ένα σατιρικά ζωηρό, υπερρεαλιστικό δρώμενο που λαμβάνει χώρα σε κατακλυσμένο από διαφορετικά άτομα πάρκο, κέρδισε βραβείο καλύτερης βρετανικής ταινίας μικρού μήκους το 2004 στο Εδιμβούργο.
Το «Helen», η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία τους, βασίζεται στο μικρού μήκους «Joy» (το μόνο απ' τα παραπάνω που 'σπάει' το μονοπλάνο). Η υπόθεση ακολουθεί την Helen, μία ορφανή κοπέλα που καλείται να αναπαραστήσει τη Joy προκειμένου να βοηθήσει τις Αρχές στις έρευνες εντοπισμού της. Η αρχική αδιαφορία της για την υπόθεση καταλήγει στο να μπει στο πετσί του ρόλου ζώντας βαθμιαία τη ζωή της αγνοουμένης. Αν και αφηγηματικά οι Molloy και Lawlor παραμένουν αταλάντευτοι εν σχέσει με τη συλλογή τους και η κίνηση της κάμερας συνεχίζει να λειτουργεί εναρμονισμένα και υπνωτικά ανάλογα με την κίνηση κι έκφραση των ηρώων, το «Helen» βρίσκεται δέσμιο μιας επαγωγικής λογικής που υπαγορεύει πως ό,τι λειτουργεί στην κλίμακα του μικρού μήκους μπορεί να πετύχει κατ' αντιστοιχία και στην κλίμακα του μεγάλου. Φιλότιμο ως πείραμα, αλλά όχι αρκετό για να θεωρηθεί σφιχτοδεμένη ταινία και να κρατήσει το θεατή μέσα στο παιχνίδι των αναζητήσεων. Νεκτάριος Σάκκας - 19.11.2008 | | | | Masterclass: Oliver Stone  Η 45λεπτη καθυστέρηση του δημοφιλούς Αμερικανού σκηνοθέτη, σεναριογράφου και παραγωγού έθεσε εν τέλει εκτός χρονοδιαγράμματος το πολυαναμενόμενο masterclass. Η είσοδός του στον 'Τορνέ' ήταν μάλλον αμήχανη. Κατά την πρώτη φάση της συζήτησης, που αποτέλεσε τη μερίδα του λέοντος, ο Oliver Stone απαντούσε στις ερωτήσεις του Γ. Κρασσακόπουλου κοιτάζοντας ελάχιστες φορές το κοινό. Όταν εκείνο πήρε τη σκυτάλη, η διαδικασία συνέχιζε να ανεβάζει στροφές, για να κοπεί άδοξα χάριν του ασφυκτικού προγράμματος και της επικείμενης συνέντευξης τύπου στη γειτονική Αποθήκη Γ του λιμανιού. Πάντως, ανεξαρτήτως συγκυριών και του τι είπε ή δεν πρόλαβε να πει, το συγκεκριμένο masterclass αποτελεί ευκαιρία για χρήσιμα συμπεράσματα γύρω απ' αυτή την αινιγματική, όπως διαφαίνεται εντονότερα με τον καιρό, προσωπικότητα του αμερικάνικου σινεμά.
Το κίνητρο για τη δημιουργία του «W.» ήταν, κατά τον ίδιο η αναζήτηση της αιτίας "why these fuckers?" - αναφερόμενος σε ηγέτες όπως οι Bush και Hitler. Γιατί δηλαδή αυτοί οι "γαμιόληδες" καταφέρνουν να αναρριχηθούν στην εξουσία, καθορίζοντας τις τύχες του κόσμου για ολόκληρες δεκαετίες. Θεωρεί πως οφείλουμε να πάρουμε τον George W. Bush πολύ σοβαρά και να μην κάνουμε το λάθος να τον υποτιμάμε, απλά και μόνο χλευάζοντάς τον. Παρόλα αυτά ο ίδιος ξεκαθαρίζει πως δεν αναλαμβάνει να κάνει ντοκιμαντέρ, καθώς δεν είναι ιστορικός, βιογράφος ή δημοσιογράφος αλλά απλώς δραματουργός ("dramatist"). Έτσι παρέμεινε στο πλαίσιο της μυθοπλασίας, καθώς το εύρος της πληροφόρησης που μπορούσε να έχει για να γυρίσει ταινία τεκμηρίωσης ήταν ελλιπής. Όπως άλλωστε χαρακτηριστικά είπε "αν μπορείς να κάνεις ντοκιμαντέρ, δεν κάνεις ταινία". Ακόμα, η θέση του για την εκλογή Obama ήταν συγκρατημένα θετική, αναμένοντας να δει την εφαρμογή της πολιτικής του.
Σε σχετικές με το «Alexander» ερωτήσεις, ο Stone υποστήριξε πως αποτέλεσε πρώτης τάξεως ευκαιρία να ξεφύγει απ' τη δεδομένη πολιτική κατάσταση των Η.Π.Α.. Στο πρόσωπο του Μεγάλου Αλεξάνδρου ξεχώρισε την ευφυΐα και το όραμα του, ενώ αναφέρθηκε και στη φιλμική απόδοση της σεξουαλικότητας του προτρέποντάς μας να το ξεπεράσουμε καθώς η ταινία είναι "κάτι παραπάνω απ' αυτό, όπως κι ο ίδιος ο Αλέξανδρος".
Ως προς την καλλιτεχνική του ελευθερία, ανέφερε χαρακτηριστικά πως "στις 16 απ' τις 17 ταινίες μου έκανα σχεδόν ό,τι ήθελα, πλην ορισμένων όχι φοβερών συμβιβασμών". Λύγισε απ' το πατρονάρισμα των στούντιο μονάχα στο «The Hand» (1981), την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα. Παραδέχθηκε δε πως "δεν υπάρχει ελπίδα ελευθερίας (κινήσεων) με τα στούντιο αν δεν ακολουθήσεις συγκεκριμένο τρόπο".
Με την κατεύθυνση της κουβέντας να μετακυλύεται στο κοινό, ο Stone μίλησε για τη διαχείριση των ηθοποιών και την παρομοίωσή τους με έναν στρατό γεμάτο από διαφορετικές ατομικότητες, την κρισιμότητα του σεναρίου, τη σημαντικότητα των προβών, την πειρατεία και την έφοδο του ψηφιακού σινεμά που κατακλύζει την αγορά και δυσκολεύει το όραμα του να φτιάχνει όμορφες ταινίες ("αφού πλέον μέσα στο γενικό χαμό δε σημαίνουν τίποτα"). Δε θα πρέπει επίσης να λησμονήσουμε την ατάκα "με το ψηφιακό, πρέπει να είσαι πολύ οραματιστής για να κάνεις «Amelie»". Επισήμανε πως η πατρίδα του παραμένει απομονωμένη απ' το ευρωπαϊκό σινεμά. Την ώρα όμως που είχε πάρει φόρα και το ενδιαφέρον επανερχόταν στο «W.» και την οπτική του επάνω στους πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής της χώρας, το masterclass έλαβε άχαρο τέλος.
Επανερχόμενος στα συμπεράσματα, ο Oliver Stone έδειξε πως είναι ένας άνθρωπος ιδιαίτερα διπλωμάτης, ευέλικτος μέσα στο επικοινωνιακό του χάρισμα και την ικανότητα να ισορροπεί στο τεντωμένο σκοινί των εντυπώσεων. Πολύ πιο έξυπνος κι απ' όσο νομίζουμε, ο Αμερικανός δημιουργός αφήνει μετέωρα στην κρίση των ακροατών τα βαθύτερα πιστεύω του, χωρίς να εκτίθεται ή να κρύβεται. Οραματιστής, ματαιωμένος, επίμονος, ικανός για το καλύτερο και το χειρότερο, επικριτικός - φαινομενικά τουλάχιστον - για τις παγιωμένες αμερικανικές πολιτικές πρακτικές αλλά και βαθύτατα Αμερικανός, ο ξεχωριστός καλεσμένος του φετινού φεστιβάλ συνιστά ένα είδος κινηματογραφικού χαμαιλέοντα. Νεκτάριος Σάκκας - 19.11.2008 | | | | Είδαμε: The Mystery Of The Eiffel Tower  Ο Saturnin είναι ένας φτωχός πλην καλοκάγαθος άνθρωπος που η τύχη τον καθιστά απ' τη μία κληρονόμο αμύθητης περιουσίας κι απ' την άλλη στόχαστρο του πανούργου συνεταίρου του και μίας μυστηριώδους οργάνωσης που την εποφθαλμιούν. Η περιπετειώδης, βωβή, γαλλική κωμωδία του Julien Duvivier, ενός απ' τους σημαντικότερους μεσοπολεμικούς Γάλλους σκηνοθέτες, γυρισμένη το 1928, θα είχε αφεθεί στο έλεος της λήθης αν η Ταινιοθήκη της Ολλανδίας δεν είχε προχωρήσει στην αποκατάσταση της μίας και μοναδικής διασωθείσας κόπιας.
Η ειδική προβολή στο 'Ζάννα' συνοδεύτηκε απ' το πιάνο του Μηνά Αλεξιάδη, που τη διάνθισε με κέφι κι ευρηματικότητα, ακολουθώντας επίμονα την ροή των πλάνων κι εμπλουτίζοντας αισθητηριακά το κοινό της κατάμεστης αίθουσας. Παρά τα 129 λεπτά, υπήρξαν θεατές που άντεξαν όρθιοι, γεγονός ενδεικτικό της υποδοχής που έτυχε η ταινία. Η φαρσοκωμωδία και το κοινωνικό μελόδραμα συναντούν την ταινία μυστηρίου αλλά και την πρωτοποριακά σχεδιασμένη περιπέτεια, με τα ασύλληπτα για την εποχή πλάνα τελικής αναμέτρησης στην κορυφή του Πύργου του Αιφελ. Αυτό που τώρα φαντάζει ψηφιακά τετριμμένο, ογδόντα χρόνια πίσω ήταν αποτέλεσμα πολυεπίπεδης δεξιοτεχνίας, ακόμα κι αν η δεδομένη ιστορία δύσκολα μπορεί να συγκινήσει όσους μεγάλωσαν γνωρίζοντας τις συμβατικές πλέον αφηγηματικές φόρμες του σύγχρονου κινηματογράφου. Νεκτάριος Σάκκας - 19.11.2008 | | | | Κλίμα Χειμωνιάτικο Αλλά Φεστιβαλικά Θερμό!  Ο καιρός έχει τελεσίδικα χειμωνιάσει, μετά το ηλιόλουστο διάλειμμα της Δευτέρας και το φεστιβάλ βρίσκεται κάπου στου δρόμου τα μισά με την πέμπτη ημέρα να οδεύει προς ολοκλήρωση. Τα απρόοπτα δε λείπουν, μιας και οι προβολές στο Τελλόγλειο Ίδρυμα έχουν ακυρωθεί για τεχνικούς λόγους, ενώ την ίδια τύχη θα έχουν το αυριανό (19/11) masterclass και οι συνεντεύξεις του Emir Kusturica, ο οποίος παρόλα αυτά θα παίξει κανονικά με τη μπάντα του (No Smoking Band). Επίσης, παρατηρήθηκε το φαινόμενο, άτομο (πιθανώς όχι το μοναδικό) με εισιτήριο να μένει εκτός αίθουσας παρά την έγκαιρη προσέλευση. Οι προβολές παρόλα αυτά ξεκινούν στην προγραμματισμένη ώρα, ο κόσμος δείχνει να ανταποκρίνεται στην πληθώρα αφιερωμάτων, παράλληλων εκδηλώσεων και events ενώ τα γερά χαρτιά της φετινής διοργάνωσης παραμένουν στο τραπέζι.
Ο Luc Dardenne άνοιξε το χορό των φιλοξενούμενων διασημοτήτων. Η βραβευμένη με Oscar σεναριογράφος του Juno, Diablo Cody, έδωσε ένα απολαυστικό masterclass γοητεύοντας τους παρευρισκομένους. Παρά την σχεδόν 45λεπτη καθυστέρηση λόγω μποτιλιαρίσματος στη βροχερή Θεσσαλονίκη, ο Oliver Stone μίλησε σε έναν παραπάνω κι από κατάμεστο 'Σταύρο Τορνέ' με διπλωματικό κι επικοινωνιακό τρόπο, απαντώντας πρωτίστως στις ερωτήσεις του Γ. Κρασσακόπουλου (δίκην ανοικτής συνέντευξης) κι εν συνεχεία στο διψασμένο για διάλογο κοινό. Η δημοσιογραφική προβολή του «W.» άλλωστε έδινε τροφή για μπόλικη κουβέντα. Δυστυχώς, πάνω που τα πράγματα άρχισαν να ζεσταίνονται κι ο τετραπέρατος Αμερικανός έδινε ρέστα, το 'σφιχτό' πρόγραμμα και η επικείμενη συνέντευξη τύπου στην Αποθήκη Γ τον τράβηξε απότομα μακριά μας. Σειρά πλέον παίρνει ο Takeshi Kitano. Εν αναμονή και των υπολοίπων καυτών ονομάτων (Terence Davis, Willem Dafoe, Gustavo Santaolalla κ.λπ) ελπίζουμε η παρουσία τους να αποδειχθεί εφάμιλλη της φήμης τους από πλευράς ενδιαφέροντος.
Σε ό,τι αφορά τις ως τώρα ταινίες και συγκεκριμένα το Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα, ακούγεται πως τις συγκριτικά καλύτερες εντυπώσεις έχει αποσπάσει το ρουμάνικο «Pescuit Sportiv» ('Κυριακάτικο Ψάρεμα') του Adrian Sitaru. Από ελληνικής πλευράς, τα εν γένει μαγκωμένα έως δυσμενή σχόλια που χαρακτηρίζουν τις περισσότερες των φετινών επιλογών έχει γλιτώσει το «Without» του Αλέξανδρου Αβρανά. Όμως ακόμα είναι πολύ νωρίς και τα συμπεράσματα κάθε άλλο παρά ασφαλή μπορούν να θεωρηθούν. Νεκτάριος Σάκκας - 18.11.2008 | | | | Είδαμε W.  Η διαδρομή του George W. Bush (Josh Brolin) από ατίθασο παιδί του μπαμπά-προέδρου ως τον προεδρικό θώκο είναι το τολμηρό, καυτό θέμα που ο επίσημος προσκεκλημένος του φεστιβάλ, πολυβραβευμένος κι αμφιλεγόμενος σκηνοθέτης Oliver Stone μας παρουσιάζει. Παραθέτοντας την Τρίτη ιστορία αμερικανού προέδρου (μετά τα «Nixon» και «JFK»), ο άνθρωπος που δοξάστηκε για τα «Platoon» και «Born On The 4th Of July» κι άφησε άπαντες ξερούς με την άστοχη έπαρση του «Alexander» και το γελοία προπαγανδιστικό «World Trade Center», καλείται να 'αντιμετωπίσει' στο πολυαναμενόμενο αυριανό masterclass (18/11) και την επίσημη προβολή της ταινίας (19/11), το crash-test με κριτικούς και κοινό. Ένα crash-test που φτάνει στα όρια του φετίχ, αν ζυγίσουμε τις πρώτες αντιδράσεις απ' τη δημοσιογραφική προβολή στο Odeon Πλατεία, το οποίο σημειωτέον τελούσε υπό τη δρακόντεια περιφρούρηση αστυνομικών δυνάμεων, ένεκα της ημέρας και του Αμερικανικού Γενικού Προξενείου που στεγάζεται στον ίδιο χώρο.
Η παλινδρομική αφήγηση του Stone ξεδιπλώνει το χρονικό του απερχόμενου πλανητάρχη, από τα χρόνια του Yale και τον αλκοολισμό ως την... 'προκοπή' και τη μετέπειτα προεδρία. Η λεπτομέρεια διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο στο «W.». Οι ηθοποιοί ομοιάζουν σε τρομακτικό πολλές φορές βαθμό με τους αληθινούς χαρακτήρες, όπως οι Thandie Newton (Condoleezza Rice) και Richard Dreyfuss (Dick Cheney). Οι ερμηνείες (σπουδαία εκείνη του Brolin) κερδίζουν το στοίχημα της αληθοφάνειας. Ο πρωταρχικός στόχος που τίθεται - ένα πλήρες κι επίκαιρο πορτραίτο - κατακτάται, παρά τις επαναλήψεις, τη μεγάλη διάρκεια και τη συνεπακόλουθη κοιλιά. Όλα όμως περνούν σε δεύτερη μοίρα συγκριτικά με το κίνητρο και την ιδεολογική τοποθέτηση-σχόλιο του Stone. Πόσο συγκυριακό είναι το γεγονός ότι η ταινία βγήκε στις αμερικανικές αίθουσες πριν τις πρόσφατες εκλογές; Και τι τον έχει πιάσει και σπεύδει να ασχοληθεί με τη νωπή αμερικανική Ιστορία;
Τολμηρός ή προβοκάτορας; Ό,τι κι αν είναι για τον καθένα ο εν λόγω σκηνοθέτης, το να γυρίσει ταινία για τον πλέον μισητό παγκοσμίως (μετά το Nixon) πρόεδρο των Η.Π.Α. απαιτεί κότσια. Είτε κρίνεται ως αμφιλεγόμενο, είτε τείνει προς μία δύσπεπτη ιδεολογικά, κεκαλυμμένη αγιογραφία κι εξανθρωπισμό ενός μαζικού δολοφόνου για τον αντίλογο υπάρχει πάντοτε η παράμετρος της οπτικής γωνίας. Σε κάθε περίπτωση, πόρρω απέχει το «W.» απ' την ασύλληπτα διευρυμένη οπτική του «Il Divo» ή την ανθρώπινη - αλλά όχι εξωραϊστική - ματιά της 'Πτώσης'. Για την ώρα πάντως, η υποδοχή του κοινού συγκεντρώνει το μέγιστο ενδιαφέρον. Και μία πρόβλεψη για αύριο: στο masterclass θα έχουμε την επιτομή της αληθινής διασκέδασης... Νεκτάριος Σάκκας - 18.11.2008 | | | | Είδαμε: Waltz With Bashir  Ο επίμονος εφιάλτης ενός φίλου, φέρνει το σκηνοθέτη Ari Folman να αναζητήσει τις χαμένες του μνήμες απ' την περίοδο που οι δυο τους υπηρετούσαν στον ισραηλινό στρατό κατά τον πρώτο πόλεμο στο Λίβανο εν έτη 1982. Η ισραηλινή εισβολή και οι σφαγές στους καταυλισμούς των Παλαιστινίων αποτελούν γεγονότα απωθημένα απ' τη συνείδηση του Ari, γι' αυτό κι αρχίζει να αναζητά πληροφορίες από φίλους και συμπολεμιστές του.
Καλύτερο ξεκίνημα για το Φεστιβάλ δύσκολα θα μπορούσαμε να αναμένουμε απ' το ύπουλα ανατριχιαστικό animation του ισραηλινού Ari Folman. Ο χαρακτηρισμός 'ύπουλο' συνίσταται φυσικά στον τρόπο εξιστόρησης αλλά και στο βαθύτερο νόημα που αποκτά η χρήση της δεδομένης μαγευτικής τεχνοτροπίας, η οποία θυμίζει κάπως τις δουλειές του Linklater («A Scanner Darkly»), σ' ένα επίπεδο ανάλυσης όμως μακρύτερα απ' την αληθοφάνεια. Ένα ψυχολογικό, σκληρό, τραυματικό παιχνίδι ντοκιμαντερίστικης αφήγησης που σε χαζεύει καλά-καλά με τον animated χαρακτήρα του πριν σε 'σφάξει' πρόστυχα με την βασανιστικά κυνική αποκάλυψη/ολική επανάκτηση μνήμης για τον αμνήμονα πρωταγωνιστή. Πρωτίστως, μάλιστα, σε προκαλεί να αναρωτηθείς για την αναγκαιότητα-εμμονή της συγκεκριμένης, εντυπωσιακής οπτικής παράθεσης μίας σειράς αληθινών τραγικών γεγονότων, προτού σε πείσει με τον πλέον υποχθόνιο και ψυχολογικά χειριστικό τρόπο ως προς τη σκοπιμότητα.
Η ιστορία ενός βαρύτατα τραυματισμένου μνημονικού ελέω αφόρητων ενοχών, προκαλεί ανοικτό διάλογο τόσο με το θεατή και το κινηματογραφικό είδος όσο και με το ίδιο το μέσο. Πέρα απ' τα προφανή περί μίας ολοκληρωμένης σε κάθε επίπεδο ταινίας, η αληθινή παρακαταθήκη που αφήνει το «Waltz With Bashir» είναι το καυστικότατο σχόλιο πάνω στην προσέγγιση κι απόδοση της αλήθειας, των συνθηκών που την κρατούν κρυμμένη και τον τρόπο που ο άνθρωπος, η κοινωνία και τα μέσα επιλέγουν να τη διαχειριστούν. Καθόλου περίεργο που ο κατάμεστος 'Σταύρος Τορνές', την ώρα που οι τίτλοι τέλους έπεφταν, παρέμενε εν πολλοίς βουβός. Τα σποραδικά χειροκροτήματα δεν είχαν ένταση και τα πρόσωπα κατά την έξοδο επικοινωνούσαν με τα μάτια. Τα οποία μαρτυρούσαν πως κάτι σπουδαίο είχαν μόλις δει. Νεκτάριος Σάκκας - 17.11.2008 | | | | Masterclass: Luc Dardenne  "O αδερφός μου κι εγώ...". Με τη στερεότυπη εισαγωγική αυτή φράση πάντα στα χείλη στο ξεκίνημα κάθε απάντησης, ο νεότερος εκ των δύο βέλγων αδερφών Dardenne, Luc, μας μίλησε για τα έργα, τις επιρροές τους, για τη μέθοδο που ακολουθούν στα γυρίσματα αλλά και για τον κινηματογράφο γενικότερα, σ' ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και επιμορφωτικό masterclass που παρέδωσε το πρωινό του Σαββάτου στην κατάμεστη αίθουσα Τζων Κασαβέτης.
Ενθουσιώδης, ομιλητικός, προσηνής μα παθιασμένος, αναλυτικός και πρόθυμος να μιλήσει για κάθε πτυχή του έργου τους, ο Luc Dardenne μας πήρε από το χέρι και μας έδειξε βήμα-βήμα τη διαδρομή που ακολούθησαν τα δύο αδέρφια, από τα πρώτα χειροποίητα ντοκυμαντέρ που γύριζαν στις βιομηχανικές πόλεις του Βελγίου, μέχρι τις ταινίες μυθοπλασίας που σαρώνουν την τελευταία δεκαπενταετία τα βραβεία στα διεθνή φεστιβάλ. Βραβευμένος μαζί με τον αδερφό του, Jean-Pierre, δύο φορές με τον Χρυσό Φοίνικα («Rosetta», 1999 και «L' Enfant», 2005), φέτος ήρθε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έχοντας στις αποσκευές του την τελευταία τους ταινία, τη «Le Silence De Lorna», που κέρδισε το βραβείο σεναρίου στις Κάννες.
Οι ρίζες τους, όπως είπε κι ο ίδιος, βρίσκονται στο ντοκιμαντέρ, κάτι που είναι φανερό στον τρόπο που κινηματογραφούν και τις ταινίες μυθοπλασίας. Για τα πρώτα τους ντοκιμαντέρ, γυρισμένα με πενιχρά μέσα, χτυπούσαν πόρτα-πόρτα σε εργατικές πολυκατοικίες, ψάχνοντας ενδιαφέρουσες ιστορίες για να καταγράψουν. Αλλά και μετά, είπε χαρακτηριστικά, "ποτέ δε σταματήσαμε να κάνουμε πορτρέτα. Τα ντοκιμαντέρ μας ήταν πορτρέτα ανθρώπων που πολέμησαν κάποια στιγμή με κάτι στη ζωή τους. Έτσι είναι και τα έργα μας. Μπορεί να είναι πορτρέτα, κατά περίπτωση, μιας οικογένειας ή ενός προσώπου, είναι όμως πάντα έργα για τους ανθρώπους".
Στην ερώτηση για το αν κάνουν σινεμά πολιτικό, ο Luc Dardenne ήταν επιφυλακτικός. "Δεν κινηματογραφούσαμε ποτέ ιδεολογία, θέλαμε πάντα να καταγράφουμε πρόσωπα. Ήταν το είδος των προσώπων που πάντα μας ενδιέφερε, ποτέ δεν αποσκοπούσαμε στο πολιτικό σινεμά". "Στο κέντρο κάθε έργου μας βρίσκεται ένα ηθικό ερώτημα: 'Θα ήσουν διατεθειμένος να σκοτώσεις κάποιον;'. Οι ηθικές επιλογές σε ένα περιβάλλον μη αφθονίας, αυτό είναι που μας ενδιαφέρει, σ' αυτές τις οριακές επιλογές βρίσκεται η έννοια της ανθρώπινης ύπαρξης".
Ακολουθώντας μια ιδιαίτερη, προσωπική μέθοδο στα γυρίσματα, που περιλμβάνει δύο μήνες πρόβες με τους ηθοποιούς, και γύρισμα κάθε σκηνής με τη σειρά που προβλέπεται στο σενάριο, επιδιώκουν την όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστική αποτύπωση της ιστορίας τους. "Πρέπει το αποτέλεσμα να δείχνει μη κατασκευασμένο αλλά να είναι κατασκευασμένο". Όσο για τη δουλειά με τους ηθοποιούς τους (που, όπως ανέλυσε, προτιμούν να είναι ερασιτέχνες); "Δε συζητάμε ποτέ με τον ηθοποιό για το χαρακτήρα του. Δε θέλουμε να ξέρουμε τι σκέφτεται γι' αυτόν και δε θέλουμε να ξέρει τι σκεφτόμαστε εμείς. Αυτό βοηθά στη διήγηση, γιατί όλοι, μαζί με τους θεατές, κάνουμε τις ίδιες υποθέσεις με τον χαρακτήρα".
Ακόμα πιο ξεκάθαρη είναι η άποψή του για τη θέση του θεατή απέναντι στο έργο τους. "Δε θέλουμε ποτέ ο θεατής να βγαίνει από το φιλμ, να το παρακολουθεί απ' έξω. Πρέπει να παραμένει βυθισμένος στην ασάφεια της εικόνας. Θέλουμε ο θεατής να μπαίνει λίγο στο χαρακτήρα, αλλά όχι ολοκληρωτικά -άλλωστε έτσι παρουσιάζονται και οι άνθρωποι στην πραγματική ζωή, ποτέ δε γνωρίζουμε αληθινά αυτόν που βρίσκεται απέναντί μας. Γι' αυτό δε θέλουμε ποτέ να λένε για τους χαρακτήρες μας: 'Α, αυτό είναι! Τώρα κατάλαβα γιατί φέρεται έτσι!'. Δεν πρέπει ο θεατής να μπορεί να προσποιείται ότι κατάλαβε τα πάντα, πλήρως".
Όταν ρωτήθηκε για τη θέση του ευρωπαϊκού σινεμά σήμερα, παραδέχτηκε, ότι "ανεξάρτητα με την ποιότητα των ταινιών, υπάρχει έλλειμμα στην ευρωπαϊκή κινηματογραφική βιομηχανία". Θεώρησε πως το βάρος πρέπει να πέσει στις κινηματογραφικές αίθουσες, αφού εκεί είναι ο πρωταρχικός προορισμός μιας ταινίας και εκεί είναι που παίζεται το μεγάλο στοίχημα σήμερα. "Πρέπει να αναζητούμε το κοινό, αλλά δε μπορούμε να το εξαναγκάσουμε να έρθει σ' εμάς". Γι' αυτό πρέπει να ανοίξουν αίθουσες που στηρίζουν το ευρωπαϊκό σινεμά -μάλιστα ο ίδιος με τον αδερφό του σκοπεύουν να ανοίξουν τέσσερις αίθουσες στις Βρυξέλλες,
Με συχνές αναφορές στο μέντορά τους Armand Gatti, γάλλο θεατράνθρωπο που τους ενέπνευσε και τους εμπνέει μέχρι σήμερα και που τους ώθησε να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο θέατρο και τον κινηματογράφο, περιγράφοντας και αναλύοντας με εντυπωσιακή λεπτομέρεια σκηνές από προηγούμενες ταινίες τους αλλά και από τη «Le Silence De Lorna», προσφέροντας παραλειπόμενα από τα γυρίσματα των έργων τους και τη διαδικασία επιλογής των ηθοποιών και ξεδιπλώνοντας πτυχές της στέρεης κοσμοθεωρίας του, ο Luc Dardenne μας άνοιξε για ένα δίωρο την πόρτα του μυαλού του -και μας έκανε αναμφίβολα να δούμε το σινεμά των αδερφών Dardenne με νέο βλέμμα. Μαριάννα Ράντου - 16.11.2008 | | | | Πρεμιέρα για το 49ο Φεστιβάλ!  Για μια ακόμη χρονιά στην κατάμεστη αίθουσα του Ολύμπιον και μέσα σε εορταστικό κλίμα άνοιξε η αυλαία του 49ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης την Παρασκευή το βράδυ. Τρεις μεγάλες οθόνες μέσα στην αίθουσα και ένα εντυπωσιακό βίντεο δημιούργησαν την ψευδαίσθηση του ταξιδιού, κάνοντας τους θεατές συνταξιδιώτες σε ένα ονειρικό ταξίδι, που διέσχισε την ιστορία του κινηματογράφου. Οι πρώτες εικόνες των αδερφών Λυμιέρ, σκηνές, πρόσωπα, ατάκες και μουσικές κλασικών φιλμ μεγάλων δημιουργών συνέθεσαν μοναδικά μια παλέτα κινηματογραφικού ταξιδιού. Πλάνα στο χρώμα της σέπιας, σύνθεση προσώπων και εικόνων σε ένα εμπνευσμένο κινηματογραφικό κολάζ, ένα 'travelling' που έφθασε μέχρι τ' αστέρια λίγο πριν καταλήξει στην πλατεία Αριστοτέλους και το Ολύμπιον.
Ανεβαίνοντας στη σκηνή η Διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Δέσποινα Μουζάκη αναφέρθηκε στην κρίσιμη διεθνή συγκυρία που "γεννά ελπίδες για ριζικές μεταβολές και για ένα καλύτερο αύριο" και τόνισε ότι ο κινηματογράφος δεν είναι είδος πνευματικής πολυτέλειας. "Η όλο και βαθύτερη ενδοσκόπηση του ανθρώπου μέσα από την τέχνη του, μαρτυρά την ανάγκη μας να μεταγράψουμε τις δυσκολίες σε εικόνες, μουσική, ποίηση. Η σταθερότητα αυτού του θεσμού, η παρουσία όλων μας εδώ σήμερα, αποδεικνύει πως όλοι εμείς, είτε ως θεατές, είτε ως δημιουργοί, έχουμε ανάγκη την τέχνη για να δώσουμε διέξοδο στις αγωνίες που παλεύουν μέσα μας", ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Μουζάκη.
Χαιρετισμούς απεύθυναν επίσης ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού Θοδωρής Δραβίλλας, ο Υπουργός Μακεδονίας Θράκης Μαργαρίτης Τζίμας και ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού Θεσσαλονίκης Βασίλης Γάκης. Αμέσως μετά τους χαιρετισμούς στην αίθουσα τα φώτα έκλεισαν και ο Πρόεδρος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Γιώργος Χωραφάς άναψε με ένα 'μαγικό' αναπτήρα του το πυροτέχνημα που φώτισε την οθόνη και σχημάτισε το λογότυπο της 49ης διοργάνωσης κηρύσσοντας πανηγυρικά την έναρξη του φεστιβάλ. "Μην ακούτε αυτούς που σας λένε πως ο κινηματογράφος δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο", είπε ο κ. Χωραφάς και ευχήθηκε σε όλους "ένα πολύ δυνατό και όμορφο φεστιβάλ".
Η τελετή έναρξης του 49ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση των 14 ταινιών του Διεθνούς Διαγωνιστικού τμήματος αλλά και των μελών που απαρτίζουν την φετινή κριτική επιτροπή. Την τελετή, ακολούθησε η προβολή της ταινίας του Darren Aronofsky, «The Wrestler», η οποία έχει βραβευθεί με το Χρυσό Λέοντα στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βενετίας. Αξίζει να θυμηθούμε ότι το Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, σύστησε το 1998 τον Aronofsky στο ελληνικό κοινό, επιλέγοντας την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του «π» για το Διεθνές Διαγωνιστικό πρόγραμμα της 39ης διοργάνωσης.
Την τελετή έναρξης τίμησαν με την παρουσία τους, μεταξύ άλλων, ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού Θοδωρής Δραβίλλας, ο Υπουργός Μακεδονίας- Θράκης Μαργαρίτης Τζίμας, ο Υφυπουργός Αθλητισμού Γιάννης Ιωαννίδης, ο Πρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου Γιώργος Παπαλιός και πολλοί άλλοι. Θανάσης Γεντίμης - 15.11.2008 | | |
|
|
