Μέχρι σήμερα (και ειδικά από το 1990 και μετά) δύο ήταν οι σταθερές γύρω από την τελετή απονομής των Oscar. Αφενός η απονομή ήταν ένα premium τηλεοπτικό προϊόν και αφετέρου η Ακαδημία φημίζονταν για το υψηλό επίπεδο παραγωγής και οργάνωσης της βραδιάς. Φέτος όμως και ενόψει της 91ης τελετής απονομής θα λέγαμε ότι η Ακαδημία έκανε πρακτικά οτιδήποτε περνούσε από το χέρι της για να μας πείσει περί του αντιθέτου.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Γι' αυτό θα πρέπει να πάμε σχεδόν ένα χρόνο πίσω, λίγες μέρες μετά την 90η απονομή των βραβείων Oscar. Τα νούμερα τηλεθέασης που ανακοινώθηκαν ήταν τα χαμηλότερα στην ιστορία του θεσμού. Είκοσι χρόνια μετά τους 57,25 εκατ. Τηλεθεατές το 1998 (τη χρονιά του «Titanic») φτάσαμε στους 26,5 εκατ. Τηλεθεατές στην απονομή του 2018.

Αυτά τα στοιχεία προκάλεσαν ανησυχία στην Ακαδημία, αλλά κυρίως στο τηλεοπτικό δίκτυο ABC που έχει αγοράσει τα αποκλειστικά δικαιώματα μετάδοσης των Oscar στις ΗΠΑ ως το 2028. Κι έτσι ξεκίνησαν οι σκέψεις για αλλαγές στην απονομή που θα έκαναν τους αμερικανούς να επιστρέψουν στις οθόνες των τηλεοράσεών τους.

Γρήγορη αναδρομή. Για πολλά χρόνια η διάρκεια της τελετής ήταν ο συνήθης "αποδιοπομπαίος τράγος" για την μειωμένη τηλεθέαση. Όταν η διάρκεια ξέφευγε και στην Ανατολική Ακτή το ρολόι έδειχνε μεσάνυχτα, όλο και περισσότεροι τηλεθεατές έκλειναν τους δέκτες τους παρότι η απονομή δεν είχε τελειώσει.

Μετά τις απονομές μαμούθ με διάρκεια άνω των τεσσάρων ωρών (το ρεκόρ είναι 4 ώρες και 23 λεπτά το 2002) η Ακαδημία άρχισε να κάνει όλο και πιο "σφιχτή" τη βραδιά. Σαν αποτέλεσμα το 2012 η απονομή είχε διάρκεια μόλις 3 ώρες και 13 λεπτά! Μπορεί έκτοτε η διάρκεια να ανέβηκε (και η έναρξη να μεταφέρθηκε μισή ώρα νωρίτερα) όμως ο φετιχισμός της "μικρής διάρκειας" ρίζωσε στους διοργανωτές και έγινε εμμονή.

Επιστροφή στο 2018, όταν ξαφνικά στις αρχές Αυγούστου η Ακαδημία ανακοίνωσε τρεις αποφάσεις που πίστεψε ότι θα έδιναν ώθηση στις επόμενες απονομές των Oscar (και την τηλεθέασή τους). Πρώτον, αποφάσισε από το 2020 να φέρει την απονομή 2 ολόκληρες εβδομάδες νωρίτερα (σε μια προσπάθεια να "χτυπήσει" τις άλλες απονομές βραβείων ώστε να μην "ξεφουσκώνει" το ενδιαφέρον του κοινού). Δεύτερον αποφάσισε να εισάγει την κατηγορία της Καλύτερης Δημοφιλούς Ταινίας (πιστεύοντας ότι μια κατηγορία με 10 blockbuster θα έφερνε μεγαλύτερο ακροατήριο). Τρίτον δεσμεύτηκε να παρουσιάσει μια πολύ "σφιχτή" τελετή διάρκειας 3 ωρών. Και ήδη από εκείνη την ανακοίνωση ανέφερε πως κάποιες κατηγορίες θα απονεμηθούν στη διάρκεια των διαφημίσεων και θα προβληθούν μονταρισμένες στη διάρκεια της βραδιάς.

Οι σφοδρές αντιδράσεις που ακολούθησαν για την κατηγορία Δημοφιλούς Ταινίας, οδήγησαν την Ακαδημία να βάλει αυτή την απόφαση στο "ψυγείο" μέχρι νεωτέρας. Κι έτσι για την 91η απονομή έμεινε στους διοργανωτές η επιλογή να εστιάσουν στο αγαπημένο σπορ του "ψαλιδίσματος" της τελετής, ώστε να πετύχουν την (αυτo)δέσμευσή τους για τρίωρη διάρκεια.

Οι εβδομάδες περνούσαν και παράλληλα "έτρεχε" και η διαδικασία επιλογής οικοδεσπότη, μετά από δύο συμπαθητικές χρονιές με τον Jimmy Kimmel. Tο φιάσκο με την επιλογή του Kevin Hart οδήγησε στην απόφαση η 91η απονομή των Oscar να μην έχει οικοδεσπότη για πρώτη φορά μετά από 30 χρόνια! Αυτή όμως την επιλογή δεν θα πρέπει να τη δούμε ασύνδετα από την προσπάθεια να εξοικονομηθεί χρόνος για να φτάσουμε στο πολυπόθητο τρίωρο.

Και κάπως έτσι, τη Δευτέρα 11 Φεβρουαρίου ο πρόεδρος της Ακαδημίας John Bailey γνωστοποίησε τις 4 κατηγορίες τα βραβεία των οποίων θα απονεμηθούν στη διάρκεια των διαφημιστικών διαλειμμάτων και οι ευχαριστήριοι λόγοι θα μονταριστούν για να προβληθούν εμβόλιμα στη διάρκεια της βραδιάς. Πρόκειται για τις κατηγορίες Καλύτερης Διεύθυνσης Φωτογραφίας, Καλύτερου Μοντάζ, Καλύτερου Μακιγιάζ και Κομμώσεων και Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους.

Παραμένει εντελώς ανεξήγητο το ότι τόσο η Ακαδημία όσο και το ABC δεν μπόρεσαν να διαβλέψουν την έκταση των αντιδράσεων σε μια τέτοια απόφαση. Σκηνοθέτες, μοντέρ, διευθυντές φωτογραφίας, ηθοποιοί, δημοσιογράφοι και απλοί φίλοι των Oscar εξέφρασαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (και όχι μόνο) την ενόχλησή τους.

Κάποιοι εστίασαν στην καλλιτεχνική αξία αυτών των κατηγοριών και στην de facto δημιουργία ενός show "δύο ταχυτήτων". Αλλοι επισήμαναν πως κατά το παρελθόν οι νικητές σε αυτές τις "αδιάφορες" κατηγορίες μας έδωσαν κάποιες από τις πιο αξιομνημόνευτες στιγμές παραλαμβάνοντας το βραβείο τους.

Δεν έλλειψαν οι συνωμοσιολόγοι που παρατήρησαν ότι σε αυτές τις 4 κατηγορίες δεν είναι υποψήφια ούτε μία ταινία της Disney (στην οποία ανήκει το ABC). Κάποιοι άλλοι πήγαν ένα βήμα παραπέρα και υπέθεσαν ότι η Ακαδημία φοβήθηκε πως σε ένα πιθανό θρίαμβο του «Roma» το κοινό θα βαριόταν να βλέπει τον Cuaron να επαναλαμβάνει ξανά και ξανά παραλλαγές της ίδιας ευχαριστήριας ομιλίας.

Ασχέτως όμως του σκεπτικού που επιλέχθηκαν αυτές οι κατηγορίες, η ουσία παραμένει πως το ουσιαστικό όφελος από πλευράς τηλεοπτικού χρόνου δεν θα είναι πάνω από 3-4 λεπτά. Παράλληλα, στην εποχή του διαδικτύου και των social media, οι νικητές θα μαθευτούν αστραπιαία (ασχέτως αν το βραβείο έχει δοθεί στη διάρκεια διαφημιστικού διαλείμματος), κάνοντας την μεταγενέστερη ανακοίνωση των νικητών ουσιαστικά αδιάφορη.

Δέκα μέρες πριν την 91η Απονομή των βραβείων Oscar η Ακαδημία βρίσκεται μπροστά σε μια πολύ δύσκολη απόφαση. Είτε να υποχωρήσει κάτω την ισχυρή πίεση εκατοντάδων επώνυμων μελών της (και υπό το φόβο στις περισσότερες ευχαριστήριες ομιλίες να βρεθεί στο στόχαστρο των νικητών). Ή να επιμείνει στην απόφασή της ελπίζοντας πως η κατάσταση θα εκτονωθεί μέχρι την τελετή της 24ης Φεβρουαρίου.

Το μόνο σίγουρο είναι πως φέτος τα μάτια των τηλεθεατών θα είναι καρφωμένα στην απονομή. Όχι όμως απαραίτητα από ενδιαφέρον για το ποιος θα κερδίσει τα βραβεία, αλλά σίγουρα από περιέργεια για το τι επεισοδιακό θα συμβεί ανατρέποντας τα σχέδια της Ακαδημίας.