Γράφει: Μαριάννα Ράντου | 20.09.2012

Η Stephanie είναι μια εκπαιδεύτρια φαλαινών που έχασε και τα δύο της πόδια σε ένα σοκαριστικό ατύχημα εν ώρα εργασίας. Ο Ali έχει μόλις βγει από τη φυλακή και προσπαθεί, αξιοποιώντας τις γροθιές του, να εξασφαλίσει τα προς το ζην για να επιβιώσει ο ίδιος και ο ανήλικος γιος του. Δυο άνθρωποι που προσπαθούν με κινήσεις σπασμωδικές να επανενταχθούν στην κοινωνία, με την ελπίδα να ξαναμάθουν, βήμα-βήμα, να ζουν. Θα συναντηθούν τυχαία κάποια βραδιά πριν το ατύχημα κι ύστερα μετά ξανά, εκείνος με τα αρτιμελή μα ματωμένα χέρια του στην υπηρεσία της ανάγκης κι εκείνη μισή, με την ανάμνηση της φυσιολογικής ζωής να την διαλύει. Θα ξεκινήσουν μια σχέση ιδιόμορφη και πρωτόγνωρη, που κινείται ανάμεσα στη συμπάθεια, την περιέργεια και τον οίκτο, μα που σιγά-σιγά εξελίσσεται μέσα από μια έλξη καταπιεσμένη και κάπως ξεχασμένη, ωστόσο δυνατή και ανεξήγητη.

Ο Jacques Audiard, μετά το βραβευμένο «Un Prophet» και τα επίσης αριστουργηματικά, ωστόσο λιγότερο αναγνωρισμένα, «Sur Mes Levres» και «De Battre Mon Coeur C'Est Arrete», παραδίδει ακόμα μια ταινία στην οποία είναι εμφανή τα χαρακτηριστικά μοτίβα του: η βουτιά στη βρώμικη, δραματική καθημερινότητα "καταδικασμένων" ανθρώπων, οι οποίοι πασχίζουν να βρουν διεξόδους από το βούρκο που τους περιτριγυρίζει στρεφόμενοι σε απρόσμενες, ευεργετικές για τους ίδιους διεξόδους και που βρίσκουν τελικά παρηγοριά -ή ακόμα και λύτρωση- στον ίδιο τους τον εαυτό ή σε πρόσωπα που, με μια πρώτη ματιά, οι ίδιοι δεν θα έμοιαζαν συμβατοί.

Για τον σκληροτράχηλο Ali η λύση για την επανένταξη στην κοινωνία βρίσκεται στις ματωμένες γροθιές του (και στο σημείο αυτό μας θυμίζει τον επίσης "καταραμένο" Thomas του «De battre mon Coeur c'est arrete»). Για τη λεπτεπίλεπτη Stephanie η λύση είναι η ιδιόμορφη σχέση που αναπτύσσει με το φαινομενικά αταίριαστο Ali. Και μπορεί τα χτυπήματα της μοίρας να έρχονται το ένα μετά το άλλο για τους άτυχους πρωταγωνιστές (η μεγαλύτερη αδυναμία της ταινίας είναι, εξάλλου, οι συνεχείς βουτιές του σεναρίου σε όλο και πιο μελοδραματικά μονοπάτια), ωστόσο ο Audiard δεν χάνει σε κανένα σημείο την πιο χαρακτηριστική του ικανότητα: να βρίσκει φως μέσα στο βούρκο και να φτιάχνει ποίηση μέσα από τη λάσπη της καθημερινότητας.

Και αυτό είναι τελικά το μεγαλύτερο κατόρθωμα του «De rouille et d'os», και που κάνει την ταινία να βρίσκεται σε μια διαφορετική κλάση από τα μελοδράματα του σωρού, παρά τις συνεχείς και σχεδόν προβλέψιμες τραγικές ανατροπές του σεναρίου: το γεγονός ότι, χάρη στην ευαίσθητη ματιά του σκηνοθέτη, η τραγικότητα μοιάζει πάντοτε στρογγυλεμένη αφού και οι πιο σκληρές σκηνές έχουν μια ποιητικότητα (όπως η σκηνή του ατυχήματος, λόγου χάρη ή οι σκηνές της πάλης). Η ματιά του Audiard αναδεικνύει, με έναν τρόπο σχεδόν ανεξήγητο, το λυρισμό στον ωμό ρεαλισμό. Η φωτογραφία και η μουσική επένδυση (τα μοτίβα του Alexandre Desplat είναι ικανά να ημερέψουν και δολοφόνο φάλαινα) και οι συγκλονιστικές ερμηνείες από την Marion Cotillard και τον Matthias Schoenaerts φυσικά βοηθούν στο να επιτευχθούν τα παραπάνω, κάνοντας τελικά το «De rouille et d'os» ένα επίπονο ταξίδι που, όμως, αξίζει και με το παραπάνω να παρακολουθήσεις.