Å�äáìå: Grizzly Man. ¼ôáí ïé áñ�ïýäåò �öáãáí ôïí ó�çíïè�ôç.

Το 1990, ο Thimothy Treadwell πάτησε για πρώτη φορά την γη των grizzlies στην Αλάσκα. Ανάμεσα στα άγρια ζώα, τις περισσότερες φορές μόνος και με ελάχιστες προμήθεις, άρχισε να παρατηρεί τις συνήθειές τους, να μαγνητοσποπεί τον πληθυσμό τους και να εισχωρεί στην ομάδα τους. Δώδεκα συνεχή καλοκαίρια, ο Treadwell έφτανε με νοικιασμένο υδροπλάνο στον “Λαβύρινθο των grizzlies”, την απροσπέλαστη περιοχή όπου τα ζώα βρίσκονταν απολύτως ελεύθερα. Το δέκατο τρίτο καλοκαίρι έμελλε να είναι και το τελευταίο. Ο Werner Herzog –προσωπικός φίλος του Treadwell, μέλη του οποίου βρέθηκαν το καλοκαίρι του 2003 στο στομάχι μίας αρκούδας grizzlie- μοντάρει το υλικό του νεκρού ερευνητή, προσθέτει συνεντεύξεις φίλων και αναζητά την αλήθεια πίσω από τον μύθο του πιο αφελή οικολόγου.

Το GRIZZLY MAN δεν μοιράζεται καμία από τις αρετές των ντοκυμαντέρ που συνήθως φτάνουν μέχρι την μεγάλη οθόνη. Η κινηματογράφηση του Treadwell περιορίζεται σε ύφος video-diary, ενώ τα πλάνα με το μεγαλύτερο αισθητικό ενδιαφέρον θα μπορούσαν εύκολα να περιοριστούν στην μικρή οθόνη (για την ακρίβεια, το ντοκυμαντέρ είναι συμπαραγωγή του Discovery Channel, το οποίο και το μετέδωσε πριν κάποιο καιρό). Το φλύαρο voice-over του σκηνοθέτη/editor μπλέκεται σε έναν δαίδαλο προσωπικών απόψεων και συναισθημάτων, ενώ οι εμβόλιμες συνεντεύξεις ακολουθούν μία γραμμή απογοητευτικά μελό. Ως αποτέλεσμα, η φωνή πίσω από το ντοκυμαντέρ δεν διεκδικεί ποτέ την “επιστημονικότητα”, ή έστω αντικειμενικότητα της αλήθειας που καταγράφει και, αναπόφευκτα, ο θεατής δεν βρίσκει την ευκαιρία να πάρει τις αναγκαίες αποστάσεις από την πραγματικότητα της εικόνας. Γιατί, επομένως, μία τηλεοπτική παραγωγή έφτασε μέχρι την οθόνη ενός φεστιβάλ; Και για πιό λόγο οι κριτικοί συγκρεντρώθηκσν με σπάνια συνέπεια για να τη δουν;

Είναι σχεδόν αδύνατο να αντιμετωπίσεις τον Treadwell ως υπαρκτό. Η τεχνική (αν)ικανότητα του Herzog είναι τόσο συγκεκριμένη και τόσο ενάντια στον σκοπό ενός ντοκυμαντέρ, ώστε το κεντρικό πρόσωπο μετατρέπεται από την αρχή σε ήρωα, σε χαρακτήρα. Αυτή η αποτυχία, όμως, είναι που τελικά δίνει σε ένα “φτωχό” φιλμ την πολυπόθητη δυναμική του. Από τα πρώτα λεπτά, ο ήρωας είναι “αναγνώσιμος”, εκτεθειμένος στην κρίση των θεατών: εκκεντρικός, με άγνοια του κινδύνου, αποκομμένος από το σύνολο, κυνηγά κάτι άπιαστο και απολύτως επικίνδυνο, με αφελή κίνητρα την εσωτερική γαλήνη και μία απροσδιόριστη αίσθηση δικαίου. Το τέλος του είναι προδιαγεγραμμένο και γνωστό και τα υπόλοιπα 100 λεπτά προσφέρονται σαν την κινηματογράφηση των τελευταίων στιγμών. Κι εκεί ακριβώς κρύβεται η κινηματογραφική μαγεία: στην δύναμη του φιλμ να αναδύει την μυρωδιά του θανάτου. Στην μεταφυσική του ικανότητα να μετατρέπει το αντικείμενο της καταγραφής σε αναλώσιμο πρωταγωνιστή. Ακόμα κι αν η φρικτή κατάληξή του ήρωα είναι πέρα ως πέρα αληθινή, ο θεατής δεν παύει ποτέ να απολαμβάνει την κινηματογραφική αυτή αποτύπωση του τέλους- στο σκοτάδι, από θέση ασφαλή, σαν ένας οποιοσδήποτε οφαλμολάγνος.
 

�áíôåë�ò Öñáíôæ�ò - 19/08/2005