To A Land Unknown

Αποκλεισμένα στην Αθήνα, δύο ξαδέρφια από την Παλαιστίνη, ο Chatila (Mahmoud Bakri) και ο Reda (Aram Sabbah), αναζητούν απεγνωσμένα έναν τρόπο να ξεφύγουν από την αβεβαιότητα και την εξαθλίωση. Ο Chatila ονειρεύεται να φτάσει στη Γερμανία και να ανοίξει ένα μικρό καφέ, ενώ ο Reda, βυθισμένος στον εθισμό του, δυσχεραίνει τον δρόμο τους προς μια καλύτερη ζωή. Οι μικροαπάτες τους σύντομα μετατρέπονται σε επικίνδυνα σχέδια, με τα ηθικά τους όρια να δοκιμάζονται σκληρά.

Ο Mahdi Fleifel έχει μακρά και αξιοσημείωτη θητεία πίσω του στο ντοκιμαντέρ και στις ταινίες μικρού μήκους, όμως το «To A Land Unknown», το οποίο συμμετείχε στο Δεκαπανθήμερο των Σκηνοθετών του περασμένου Φεστιβάλ των Καννών, αποτελεί την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία μυθοπλασίας. Αντλώντας από προσωπικά βιώματα δικά του και συμπατριωτών του, ο Παλαιστίνιος σκηνοθέτης τοποθετεί τη δράση του φιλμ του σε μια Αθήνα την οποία αποτυπώνει όπως κανένας άλλος, εγχώριος ή ξένος, δημιουργός δεν το είχε κάνει πριν: σαν μια επίγεια Κόλαση, στην οποία οι φτωχοδιάβολοι πρωταγωνιστές καλούνται να επιβιώσουν ελπίζοντας (μάταια;) πως κάποια στιγμή θα καταφέρουν να διαφύγουν προς ένα καλύτερο μέλλον.

Η σκηνοθεσία θυμίζει πρώιμο Scorsese, με τις δυναμικές κινήσεις της κάμερας όπου χρειάζεται. Μεγάλη αρετή της ταινίας αποτελεί το γεγονός ότι αποφεύγει τη φεστιβαλική αισθητική επιλογή της διαρκώς χειροκίνητης κάμερας. Ο Fleifel καταλαβαίνει πως το τρίποδο είναι φίλος του και το χρησιμοποιεί, κρατώντας τα χειροκίνητα πλάνα μόνο για τις στιγμές μεγάλης έντασης και σασπένς. Ο κόσμος που παρακολουθούμε στην οθόνη είναι ρεαλιστικός και ο σκηνοθέτης τον "συλλαμβάνει" με το φακό του δίχως ωραιοποιήσεις, αλλά και δίχως εκβιαστικούς μελοδραματισμούς. Υπάρχουν στιγμές όπου το σφίξιμο στο στομάχι είναι αναπόφευκτο, ποτέ όμως οι αισθητικές επιλογές του Fleifel δεν είναι ηθικά συζητήσιμες και ποτέ το θέαμα δε φλερτάρει με το exploitation.

Απεναντίας, δεν είναι λίγες οι στιγμές όπου ο σκηνοθέτης πραγματοποιεί ενέσεις χιούμορ στην αφήγησή του ή χαρίζει στους ήρωές του στιγμές χαλάρωσης, που τους φέρνουν πιο κοντά τόσο μεταξύ τους όσο και με το θεατή. Κι όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα το σαρωτικής συναισθηματικής δύναμης φινάλε να γίνεται ακόμα πιο συγκλονιστικό μέσα στην απλότητα της κινηματογράφησής του. Ο Fleifel έχει καταφέρει να χειραγωγήσει με διακριτικό τρόπο τα συναισθήματα του κοινού ως τότε και αυτό είναι μια μεγάλη του επιτυχία ως σεναριογράφος και σκηνοθέτης. Το ίδιο ισχύει και για την επιλογή και καθοδήγηση των ηθοποιών του, οι οποίοι πείθουν και παίζουν στο σύνολό τους εξαιρετικά - ανάμεσά τους και η Ελληνίδα Αγγελική Παπούλια.

Το «To A Land Unknown» διεκδικεί ήδη μια θέση ανάμεσα στις καλύτερες ταινίες της χρονιάς. Πρόκειται για ένα συναρπαστικό ντεμπούτο στη μεγάλου μήκους μυθοπλασία για έναν σκηνοθέτη που έχει ήδη αποδείξει τις ικανότητές του σε άλλα αφηγηματικά format. Είναι το ρεαλιστικό σινεμά στα καλύτερά του, μακριά από φεστιβαλικές μανιέρες. Ακριβώς επειδή πηγάζει από προσωπικά βιώματα και η ίδια η ύπαρξή του συνιστά πολιτική πράξη, δεν έχει κανένα άγχος να εντυπωσιάσει ή να μας πείσει για τα φρονήματά του. Ξέροντας ακριβώς τι θέλει να κάνει και πώς να το κάνει, ο Mahdi Fleifel αφήνει υποσχέσεις για το μέλλον και μαζί μια σπαρακτική ταινία που όποιος δει θα δυσκολευτεί να ξεχάσει.

Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 20-03-2025  |  Διανομή: Filmtrade