Nope

Ο OJ (Daniel Kaluuya) είναι εκπαιδευτής αλόγων για κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές και δουλεύει στο ράντσο του πατέρα του. Μια μέρα, αντικείμενα αρχίζουν να πέφτουν από τον ουρανό, τραυματίζοντας θανάσιμα τον πατέρα του OJ. Μετά από αυτό το τραγικό γεγονός, ο νεαρός άνδρας και η αδελφή του, Emerald (Keke Palmer) συνειδητοποιούν πως πάνω από το ράντσο τους βρίσκεται ένα αγνώστου ταυτότητας ιπτάμενο αντικείμενο, πιθανότατα εξωγήινης προέλευσης. Προκειμένου να μπορέσουν να αποδείξουν στις αρχές την ύπαρξή του, αποφασίζουν να αποτυπώσουν σε βίντεο τις επόμενες ενέργειές του. Για τον σκοπό αυτόν, επιστρατεύουν τη βοήθεια ενός πωλητή ηλεκτρονικών ειδών, του Angel Torres (Brandon Perea) και ενός σκηνοθέτη ντοκιμαντέρ, του Antlers Holst (Michael Wincott).

Όταν, το 2017, ο μέχρι τότε κωμικός ηθοποιός της τηλεόρασης Jordan Peele παρέδιδε την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα, το «Get Out», ο κινηματογραφικός κόσμος χαιρέτιζε την έλευση ενός νέου ταλέντου στο είδος του τρόμου, με την ταινία να φτάνει μέχρι το Oscar Πρωτότυπου Σεναρίου και να καθιερώνεται άμεσα ως κλασική. Το μυστικό της καλλιτεχνικής κι εμπορικής επιτυχίας του Peele έγκειται στο γεγονός ότι συνδυάζει το ψυχαγωγικό θέαμα ενός M. Night Shyamalan με τις elevated horror αλληγορίες που συναντάμε στο σινεμά ενός Robert Eggers ή ενός Ari Aster, κατορθώνοντας μέσα από απλές αλλά ιδιοφυείς ιστορίες τρόμου να μιλήσει για θέματα όπως ο ρατσισμός στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στο πνεύμα αυτό, ακολούθησε το ακόμα καλύτερο «Us» (2019) και, τώρα, το «Nope», η τρίτη ταινία του Jordan Peele και - δυστυχώς - η λιγότερο καλή του.

Η ταινία διαρκεί δύο ώρες και δεκαπέντε λεπτά, διάρκεια που αποδεικνύεται υπερβολική. Η πρώτη ώρα αφιερώνεται στη σύσταση των χαρακτήρων και στο χτίσιμο μιας ατμόσφαιρας απροσδιόριστης απειλής. Όμως, ο Peele αποτυγχάνει και στα δύο. Αφενός η φλυαρία αυτού του πρώτου μέρους "πληγώνει" το ρυθμό και την ατμόσφαιρα του έργου, αφετέρου οι χαρακτήρες δε σκιαγραφούνται όλοι εξίσου καλά. Με εξαίρεση τους δύο πρωταγωνιστές, κάθε άλλος χαρακτήρας στην ταινία είναι βιαστικά γραμμένος, ενώ για χαρακτήρες, όπως αυτός που υποδύεται ο Steven Yeun, μπορεί να αμφισβητηθεί η αναγκαιότητά τους για την πλοκή, πέρα από το γεγονός ότι εξυπηρετούν την αλληγορία που έχει στο μυαλό του ο Peele.

Μετά από τη μακροσκελή αυτή εισαγωγή, η ταινία ανεβάζει ρυθμούς και ο Peele μας θυμίζει πόσο καλός είναι στο να στήνει σκηνές που προκαλούν σασπένς, τρόμο και σε κρατούν καθηλωμένο στη θέση σου. Σκηνές όπως αυτή στο πλατό του sitcom με τον εξαγριωμένο γορίλλα ή εκείνη με την σφαγή στο πάρκο του Steven Yeun φέρνουν στο νου μεγάλους σκηνοθέτες του τρόμου όπως ο John Carpenter ή ακόμα και ο Jacques Tourneur, ίσως επειδή, όπως κι εκείνοι, ο Peele αποφασίζει να αφήσει την περισσότερη βία εκτός κάδρου, υπονοώντας την αποτελεσματικά. Και πάλι, όμως, η ταινία οδηγείται προς ένα φινάλε που εκβιάζει συγκίνηση, προσπαθεί να γίνει σπιλμπεργκικό και αφήνει τόσο τους χαρακτήρες όσο και την αλληγορική σύλληψη με πολλά ερωτηματικά.

Το βασικό πρόβλημα του «Nope» εντοπίζεται στην προβληματική που προσπαθεί να αναπτύξει ο Peele. Στις προηγούμενες ταινίες του, η θεματική ήταν πολύ συγκεκριμένη και γι' αυτό είχε το χώρο και το χρόνο να αναπτυχθεί επαρκώς. Εδώ, ο σκηνοθέτης προσπαθεί να πει πολλά: από τον σταθερά επανερχόμενο στο έργο του ρατσισμό μέχρι το αμερικανικό όνειρο κι από μια αλληγορία για το βλέμμα μέχρι τη σάτιρα και το νεο - γουέστερν, πολλά ετερόκλητα πράγματα μπαίνουν στο μίξερ, δίχως όμως ο Peele να βρίσκει τη σωστή ισορροπία ανάμεσα σε όσα θέλει να πει και στην ορθή αφήγηση της ιστορίας. Όπως προείπαμε, υπάρχουν χαρακτήρες (με πιο χτυπητά παραδείγματα αυτούς του Yeun και του ντοκιμαντερίστα) που δεν έχουν την παραμικρή χρησιμότητα μέσα στην πλοκή και χρησιμεύουν αποκλειστικά ως οχήματα για να διατυπώσει ο σκηνοθέτης την προβληματική του. Όταν, όμως, θέλεις να ξετυλίξεις επί της οθόνης μια αλληγορία, το κάνεις φροντίζοντας ώστε αυτή να προκύπτει μέσα από την πλοκή και τους χαρακτήρες που την εξυπηρετούν, και όχι εφευρίσκοντας χαρακτήρες εντελώς αχρείαστους στην κυρίως αφήγηση.

Παρά τις ωραίες ερμηνείες των ηθοποιών, παρά την άψογη φωτογραφία και τη σκηνοθετική δεξιοτεχνία του Peele, το «Nope» κρίνεται ως μια αστοχία από έναν σκηνοθέτη που αποδεδειγμένα είναι ικανός για καλύτερα πράγματα. Υπερφορτωμένο με ιδέες που ποτέ δε βρίσκουν το δρόμο να αναπτυχθούν επαρκώς, επιπόλαια γραμμένο και τελικά άψυχο, αποδεικνύει ενδεχομένως και τα όρια του δημιουργού του, ο οποίος ελπίζουμε να επιστρέψει σύντομα σε μεγαλύτερη φόρμα.

Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 25-08-2022  |  Διανομή: Tulip  |  Επίσημο Site