 Σε έναν κατάμεστο 'Παύλο Ζάννα', παρουσία της Zeina Durra, είδαμε - ως τώρα - την ταινία-έκπληξη του φετινού φεστιβάλ. Στα πλαίσια των Ανοιχτών Οριζόντων, μάθαμε ότι 'Οι Ιμπεριαλιστές Είναι Ακόμα Ζωντανοί!'. Και - εντάξει - δε νομίζω να εκπλήσσεται κανείς από την πληροφορία που ο τίτλος φέρει. Η είδηση έγκειται στο ίδιο το εξαιρετικά ελπιδοφόρο ντεμπούτο της νεαρής Durra.
Κεντρική ηρωίδα η Asya (Elodie Bouchez), μία νεαρή επιτυχημένη εικαστικός που ζει στο Manhattan, γεννημένη στο Παρίσι και με καταγωγή - κρατηθείτε - από Ιορδανία, Λίβανο, Παλαιστίνη και Βοσνία. Στην μετά 9/11 εποχή και εν καιρώ ισραηλινών βομβαρδισμών κατά του Λιβάνου, η Asya φοβάται - ίσως κάπως υπερβολικά - ότι σύντομα θα μπει λόγω καταγωγής και περίγυρου στο στόχαστρο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών ως πιθανή τρομοκράτισσα. Οι φόβοι της έχουν ενταθεί από όταν έμαθε ότι παιδικός της φίλος απάχθηκε - πιθανότατα απ' τη CIA. Το ίδιο βράδυ θα γνωρίσει τον Javier, ένα διδακτορικό φοιτητή, με τον οποίο ξεκινά ειδύλλιο. Οι δύο νέοι, μαζί με την υπόλοιπη παρέα της Asya, θα περιπλανηθούν στα underground καλλιτεχνικά στέκια της πόλης, τη στιγμή που εκείνη όμως αναζητεί επίμονα τον εαυτό της και τα πιστεύω της, την ώρα που βιώνει εξ' αποστάσεως την αγωνία για την τύχη του αδερφού της, ο οποίος ψάχνει τρόπο διαφυγής από το Λίβανο.
"Δεν είναι θέμα θρησκείας. Είναι θέμα αντίδρασης". Αυτό υποστηρίζει η Asya και μέσα από την ηρωίδα και η ίδια η Durra, όπως ομολογεί στη σύντομη κουβέντα που ακολουθεί την προβολή. Μέσα από την κοινωνικο-πολιτική σάτιρα, που συχνά στρέφεται και προς την ίδια την καλλιτεχνική κοινότητα, η νεαρή σκηνοθέτις επικεντρώνεται στις ζωές των αποδεκτών immigrants και το πώς βιώνουν τραυματικά γεγονότα που άπτονται των χωρών καταγωγής και της υπερδύναμης που τους φιλοξενεί. Με τρόπο ευφυή και λειτουργικό, συνθέτει παράλληλα με την ιστορία τους ένα εξαιρετικού ενδιαφέροντος ψυχογράφημα ενός άλλου - αφανούς αυτή τη φορά - πρωταγωνιστή, που δεν είναι άλλος από την κοινωνία μέσα στην οποία οι ήρωες της Durra ζουν. Η κοινωνία αυτή διαφαίνεται μέσα από το υποκειμενικό βίωμα των πρωταγωνιστών, φανερώνοντας έναν καθρέφτη τοποθετημένο στην καρδιά της αμερικανικής νοοτροπίας και κατ' επέκταση του λεγόμενου δυτικού κόσμου.
Τρυπώνοντας σε ένα κάθε άλλο παρά τουριστικό Manhattan, το οποίο φαίνεται να γνωρίζει άριστα ύστερα από τις σπουδές της εκεί, η Durra - παιδί και η ίδια ενός πολυπολιτισμικού περιβάλλοντος - ντεμπουτάρει με μία καθαρά προσωπική ταινία που τη χαρακτηρίζει τόσο η αντισυμβατικότητα όσο και η διαύγεια. Ποτέ δε θολώνει, ποτέ δεν πελαγώνει μέσα στην αναζήτηση ενός άκαμπτου ιδεαλισμού και - το κυριότερο - γνωρίζει πώς να εκμεταλλευτεί τον αφηγηματικό της άξονα, παραθέτοντας τον κεντρικό της προβληματισμό: ποια η θέση κάποιου που ιδεολογικά ή εθνικά αντίκειται στις αδικίες που επιβάλλουν οι μεγάλοι (βλ. Η.Π.Α.), όταν καλείται (εξ επιλογής, πάντα) να (συν)υπάρξει σε 'εχθρικό' έδαφος. Στην αναγωγή του, μιλάει για το κεφαλαιώδες και οικουμενικό ζήτημα του 'ανήκειν'.
Νεκτάριος Σάκκας - 10.12.2010 |
