Γράφει η Μάρα Θεοδωροπούλου Ένας χαμηλόβαθμος υπάλληλος σε ασφαλιστική εταιρεία βρίσκει έναν ηθικά αμφισβητήσιμο αλλά έξυπνο τρόπο για να εξασφαλίσει τη μελλοντική επαγγελματική του ανέλιξη: δανείζει το διαμέρισμά του στους ανωτέρους του για να το χρησιμοποιήσουν ως ερωτική φωλιά στις παράνομες σχέσεις τους. Αν και ορισμένες φορές το μετανιώνει γιατί δεν μπορεί να μπει στο ίδιο του το σπίτι, καταπίνει την οργή του μέχρι τη στιγμή που συνειδητοποιεί ότι το αφεντικό του κοιμάται με το κορίτσι που δουλεύει στο ασανσέρ του κτιρίου του - που τυχαίνει να είναι ο μεγάλος ανομολόγητος έρωτάς του. Όταν εκείνη κάνει απόπειρα αυτοκτονίας στο σπίτι του μετά από ερωτική απογοήτευση, οι δυο τους έρχονται πιο κοντά. Όλα αυτά στη Νέα Υόρκη των 60s.
Λαμβάνοντας υπόψη τη χρονιά που κυκλοφόρησε, το «The Apartment» ήταν τουλάχιστον σκανδαλώδες, μια φαινομενικά γλυκιά κωμωδία που ταρακούνησε τα αμερικάνικα χρηστά ήθη αποκαλύπτοντας με σπιρτόζικα λεκτικά gags και πρωτοφανή κυνισμό (το σήμα κατατεθέν του Billy Wilder, που κέρδισε 3 Oscar ως σκηνοθέτης, παραγωγός και σεναριογράφος της ταινίας.) Όταν η Doris Day αποθεωνόταν ως το κορίτσι της διπλανής πόρτας, οι ήρωες του «The Apartment», γεμάτοι ψεγάδια και αδυναμίες, απογύμνωναν την υποκρισία του γαμήλιου θεσμού μέσα από ένα concept σχεδόν φαρσοκωμωδίας που δεν δίσταζε να φλερτάρει ακόμα και με την τραγωδία. Αν όλα αυτά ακούγονται πολύ σοβαρά και όχι τόσο ρομαντικά, αρκεί μια ματιά στις σκηνές του Jack Lemmon και της Shirley MacLaine για να πείσει ότι αυτή η ταινία έχει την καρδιά της στη σωστή θέση. Το ρομάντζο τους μπορεί να μην ακολουθεί την πεπατημένη, αλλά περιέχει όλα τα παραδοσιακά στοιχεία που συνθέτουν το τέλειο κινηματογραφικό love story: αγόρι γνωρίζει κορίτσι, αγόρι χάνει κορίτσι, αγόρι κάνει ιπποτικές χειρονομίες για να κερδίσει κορίτσι, κορίτσι λέει την άλλη πιο σπουδαία τελευταία ατάκα στην ιστορία του σινεμά: "Shut up and deal". | | Γράφει ο Γιάννης Βασιλείου Η 'Γκαρσονιέρα' του Billy Wilder δε θα μπορούσε να λείπει από καμία λίστα με ενδεικτικές προτάσεις για κομεντί. Εδώ που τα λέμε δε θα μπορούσε να λείπει από καμία λίστα με ενδεικτικές κινηματογραφικές προτάσεις γενικότερα! Και πώς θα μπορούσε άλλωστε , όταν σχεδόν μισό αιώνα μετά την έξοδο της στις αίθουσες εξακολουθεί να είναι το ίδιο απολαυστική, δροσερή και -ας ακουστεί κλισέ- επίκαιρη;
Τοποθετώντας τον Jack Lemmon -έναν ηθοποιό που μπορούσε να υποδυθεί τον άνθρωπο της διπλανής πόρτας αποτελεσματικότερα από τον καθένα- στη θέση του Oscar ο Wilder ταυτίζει τον χαρακτήρα με τον μέσο εργαζόμενο. Όσο περισσότερες παραχωρήσεις κάνει ο Oscar στους εργοδότες του, τόσο ανεβαίνει την σκάλα της ιεραρχίας. Εκχωρεί την προσωπική του ελευθερία, παραμερίζει την βούλησή του, ξεπουλά την ηθική του ακεραιότητα, και σε αντάλλαγμα επιβραβεύεται από τους ανωτέρους του, επιτυγχάνει την προσδοκώμενη εργασιακή καταξίωση. Η παραίτηση από τα δικαιώματα ένδειξη συμμόρφωσης. Η προσωπική αλλοτρίωση αντικείμενο επιβράβευσης. Μισό αιώνα μετά η κατάσταση των πραγμάτων στον εργασιακό χώρο δεν έχει αλλάξει μια σταλιά! Όταν όμως ο Oscar ερωτευτεί θα ηχήσει ο κώδων της αλλαγής. Και όταν θα του ζητήσουν να ξεπουλήσει και τα συναισθήματά του, θα ορθώσει το ανάστημά του, θα τους στείλει από εκεί που ήρθαν, θα πάρει το καπελάκι του και θα φύγει! Μοναδική σωτηρία ο έρωτας, λέει ο Wilder. Ουτοπικό; Maybe. Αθεράπευτα Ρομαντικό; Definitely! That's the point of the whole thing!
Για αυτούς τους λόγους και για ακόμα περισσότερους - που δυστυχώς ο περιορισμένος χώρος δε μας επιτρέπει να αναφέρουμε - ετούτος ο αριστοτεχνικός φόρος τιμής στο αλησμόνητο... 'Κλειδί' με τον Πέτρο Φιλιππίδη είναι η καλύτερη κομεντί που παρήγαγε ποτέ ο αμερικανικός κινηματογράφος. By far! |
