Βασίλης Σπανός | 9.1.2012
Κάπου στη βρετανική ύπαιθρο, λίγο πριν τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο, αναπτύσσεται μία σπάνια φιλία ανάμεσα στο νεαρό Albert (Jeremy Irvine) κι ένα άλογο, το Joey. Ο πόλεμος θα τους χωρίσει, παίρνοντας το όμορφο τετράποδο σε ένα μακρινό ταξίδι ως το πεδίο της μάχης. Η ξεχωριστή παρουσία του εκεί θα αποτελέσει έμπνευση για όσους έχουν την τύχη να το συναντήσουν, του Βρετανικού ιππικού, των Γερμανών στρατιωτών καθώς κι ενός Γάλλου αγρότη και της εγγονής του. Ο Albert όμως είναι διατεθειμένος να ξανασμίξει με τον αγαπημένο του φίλο, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να ακολουθήσει τα βήματα της δικής του αιματηρής οδύσσειας.
Ας είμαστε ρεαλιστές: ποιά η κινηματογραφική-καλλιτεχνική προοπτική μιας υπερπαραγωγής που επιχειρεί να διηγηθεί μια ιστορία φιλίας ενός παιδιού με ένα άλογο εν έτη 2012; Ναι, ο «Free Willy» έπιασε, το 1993! Ο «Babe» του 1995 έκανε ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία και πιθανότατα ήταν η τελευταία ταινία η οποία χρησιμοποιούσε ζώα σαν πρωταγωνιστές και έφτανε μέχρι τα Oscar! Σήμερα όμως έχουμε 2012! Όταν ο γραφών έβλεπε το «Free Willy» στην τρυφερή ηλικία των 10, ζητούσε επίμονα μια πλαστική φάλαινα για την παραλία (το οποίο και κατάφερε)! Αν δείξεις το «Free Willy» σήμερα σε ένα 10χρονο παιδί, το πιο πιθανό είναι να τερματίσει κάποιο Call of Duty στο PSP του, ρίχνοντας παράλληλες κλεφτές ματιές στην οθόνη... Κακά τα ψέματα λοιπόν, η μεταφορά του παιδικού μυθιστορήματος του Michael Morpurgo σε μια Χολυγουντιανή παραγωγή με Οσκαρικές φιλοδοξίες εν έτη 2012 μοιάζει αφελέστατη επιλογή, όταν το σημερινό πρόσωπου του σύγχρονου εμπορικού κινηματογράφου έχει αλλάξει τόσο πολύ... οh wait: entering Steven Spielberg!
Η αλήθεια είναι πως και ο κύριος Spielberg δεν προσγειώθηκε ομαλά στην νέα πραγματικότητα του 21ου αιώνα! Το 2002 υπέγραψε την τελευταία πραγματικά καλή ταινία του («Catch Me If You Can») ενώ στη συνέχεια πάλεψε ανάμεσα σε αμήχανα σαχλό-ρομάντζα («The Terminal»), άτολμες 'σοβαρές' ταινίες («Μunich») και αδιάφορα sci-fi πονήματα τύπου «War Of The Worlds». Η στιγμή όμως που ακόμα και οι πιο ένθερμοι οπαδοί του κλονίστηκαν ήταν το τελευταίο κεφάλαιο των περιπετειών του Indy, το οποίο απέδειξε με αρκετή πικρία, ότι απλά ο αγαπημένος παραμυθάς μια ολόκληρης γενιάς 'δεν το είχε πια'... Ξαφνικά όμως, κάτι άλλαξε το 2011! Ένας μικρός δαιμόνιος Βέλγος ρεπόρτερ με χαρακτηριστικό τσουλούφι, ένα πανέξυπνο fox terrier και ένας αλκοολικός αθυρόστομος καπετάνιος έδωσαν ένα απρόσμενο φιλί ζωής στην ταλαιπωρημένη πορεία του Spielberg των τελευταίων ετών και τον βοήθησαν να υπογράψει μια από τις καλύτερες ταινίες της τεράστιας καριέρας του!
Τελικά υπάρχει ελπίδα; Μπορεί ο Spielberg να διασκευάσει ένα παιδικό βιβλίο, φέρνοντας στο νου κάτι από τις παλιές του επιτυχίες ή θα παγιδευτεί πάλι ανάμεσα στο "σοβαρό" προφίλ που ανεπιτυχώς προσπάθησε επί χρόνια να καθιερώσει; Μήπως απλά τα παραμύθια του δεν έχουν θέση στο νέο πρόσωπο του σύγχρονου αμερικάνικου κινηματογράφου;
Το «War Horse» πάνω απ' όλα είναι μια ταινία για όλη την οικογένεια! Ξεχάστε βάθος και πολύ-επίπεδες αφηγήσεις-ερμηνείες του πολέμου, πολύπλοκους και αμφιλεγόμενους χαρακτήρες, σκηνές φρίκης ala απόβαση στην Νορμανδία ή ψυχρό ρεαλισμό! Η ταινία διαθέτει την παιδική αφέλεια που κάποτε έφτιαχνε πάνινες κούκλες-σούπερσταρς και χάρτινους χαρακτήρες που για κάποιον λόγο έμοιαζαν να διαθέτουν μεγάλα αποθέματα ψυχής! Αυτό είναι και το ουσιαστικό ψεγάδι του αλόγου απέναντι στο ευρύ κοινό, ένα έργο κατά βάση παιδικό, μπολιασμένο με μια αγνότητα-αφέλεια που σήμερα μοιάζει να έχει καταργηθεί από το σύγχρονο Χόλυγουντ και φαντάζει εκτός εποχής... Από την άλλη, αυτό είναι και το πλεονέκτημα του. Δεν σοβαρεύει, δεν προσποιείται, δεν προσπαθεί να δημιουργήσει κάτι νέο αλλά απλά και λιτά, μέσα στα πλαίσια ενός παιδικού έργου βγάζει συναίσθημα, συγκινεί, ιδρώνει, ματώνει και βγαίνει ζωντανό μέσα από τα χαρακώματα... όχι νικητής, αλλά ζωντανό! Ζωντανό διότι είναι ένα παραμύθι! Και για καλή του τύχη, βρήκε τον κατάλληλο Παραμυθά για να το διηγηθεί!
Ο Spielberg παρότι σκηνοθετεί 'στον αυτόματο πιλότο', γνωρίζει πώς να διηγηθεί μια ιστορία που δεν απαιτεί περίεργα σκηνοθετικά τρυκ ή παραπάνω προσπάθεια από αυτήν που καταβάλει! Χρησιμοποιεί το σκληρό background για να δοκιμάσει το άλογο και τον νεαρό ιδιοκτήτη του σε μια μελοδραματική οδύσσεια πραγματικής φιλίας και θάρρους, παλαιάς κοπής! Όταν δε η δράση μεταφέρετε στα λασπωμένα χαρακώματα, δεν δυσκολεύεται να δημιουργήσει μερικές δυνατές σκηνές ανθολογίας! Ο Richard Curtis και Lee Hall βοηθούν σημαντικά στο διασκευασμένο σενάριο, προβάλλοντας τα πολλά σταυροδρόμια που συναντά στην οδύσσεια του το πρωταγωνιστικό δίδυμο, κάνοντας την όλη ιστορία τους να φανεί ακόμα πιο συγκινητική και περιπετειώδης!
Ο John Williams γράφει ένα συγκινητικό επικό score γεμάτο συμφωνικές αρμονίες σαν αυτές που μπορεί να συνθέσει καθώς παράλληλα ξυρίζεται, ενώ η φωτογραφία, τα σκηνικά και τα κοστούμια- 'δώρο' από την προσωπική συλλογή του Peter Jackson- είναι αναμενόμενα εντυπωσιακά, όπως και η γενικότερη τεχνική υποστήριξη της ταινίας. Οι ηθοποιοί, κατά βάση Αγγλοι και όχι 'πρώτης γραμμής', παίζουν πολύ καλά, ακόμα και σαν καρικατούρες που οι περισσότεροι είναι... ο πρωταγωνιστής Jeremy Irvine είναι κομμένος και ραμμένος για τον ρόλο του, απόδειξη ότι ο Spielberg "το 'χει" ακόμα με τα παιδιά στις ταινίες του...
Υπάρχει τελικά νόημα σε αυτήν την προσπάθεια; Το «War Horse», δεν είναι αψεγάδιαστο αλλά κουβαλάει ψυχή... ψυχή, νοσταλγία για εποχές οι οποίες πέρασαν ανεπιστρεπτί αλλά και πίστη σε κάποιες παλιομοδίτικες αλλά αληθινές αξίες. Ο Spielberg σαν άλλος Peter Banning πετάει τα κουστούμια και τους χαρτοφύλακες και ξαναφοράει την στολή του Peter Pan! Δυστυχώς η ηλικία του δεν κρύβεται, αλλά ευτυχώς η καρδιά του παραμένει παιδική και αγνή! Τα παιδιά θα απολαύσουν κάθε στιγμή αυτού του 'ηρωικού αλόγου'! Η γενική κοινή γνώμη πιθανότατα θα συγκινηθεί και θα το συμπαθήσει ενώ οι πιο απαιτητικοί μάλλον θα βαρεθούν και θα περάσουν ένα 'συμπαθητικό' mindless ψυχαγωγικό 2μισάωρο... τέλος μερικοί 30αρηδες ίσως θυμηθούν, μετά από τόσα χρόνια και εν μέσω μιας ιδιαίτερα επώδυνης οικονομικό-πολιτικής περιόδου, ότι κάποτε πίστεψαν σε έναν εξωγήινο με χρυσή καρδιά ή σε κάποιον αρχαιολόγο που έδωσε τον αγώνα του και δεν πήρε ποτέ τη ζωή στα σοβαρά, πέραν του όσο λίγο χρειάστηκε...
