Oscars Race 2014: Το τραγούδι που δεν ήξερε κανείς και η αφαίρεση της υποψηφιότητας για Oscar

Από την αρχή κάτι δεν πήγαινε καλά. Από την ημέρα που ο Chris Hemsworth και η Cheryl Boone Isaacs ανακοίνωσαν τις υποψηφιότητες στην κατηγορία Καλύτερου Τραγουδιού για τα 86α βραβεία Oscar. Όλοι αναρωτήθηκαν ποιο είναι αυτό το "Alone Yet Not Alone" του Bruce Broughton και πως κατέληξε υποψήφιο... από το πουθενά.

Κατ' αρχήν ελάχιστοι δημοσιογράφοι είχαν ακούσει την ταινία «Alone Yet Not Alone» καθώς είχε προβληθεί σε ελάχιστες αίθουσες το 2013, απλά και μόνο για να δικαιούται να είναι υποψήφια (η ευρεία διανομή της είναι προγραμματισμένη για τον Απρίλιο). Το μυστήριο εντάθηκε όταν το κοινό άρχισε να ψάχνει περισσότερα για την ταινία και το τραγούδι. Η ερμηνεύτρια Joni Eareckson Tada είναι μια τετραπληγική ιερέας των Ευαγγελιστών, ενώ η ταινία έχει έντονο θρησκευτικό στοιχείο και θέμα την ζωή των πρώτων αποίκων στην κοιλάδα του Ohio.

Το μυστήριο ανακινήθηκε μετά από μια λιτή ανακοίνωση στις 29 Ιανουαρίου 2013, με την οποία η Ακαδημία ενημέρωνε για την απόφασή της να αφαιρέσει την υποψηφιότητα από το τραγούδι "Alone Yet Not Alone". Και το πιο ενδιαφέρον είναι το σκεπτικό της απόφασης.

Ο συνθέτης του τραγουδιού Bruce Broughton (υποψήφιος για Oscar μουσικής το 1986 για την ταινία «Silverado») έχει διατελέσει επί μεγάλο διάστημα "κυβερνήτης" του Κλάδου Μουσικών της Ακαδημίας (ενώ παραμένει μέλος της "εκτελεστικής επιτροπής" του Κλάδου). Όπως προέκυψε, ο Broughton έστειλε e-mail σε (τουλάχιστον) 70 μέλη του Κλάδου όπου προωθούσε το τραγούδι του και ζητούσε να του δώσουν μια ευκαιρία.

Το κείμενο του e-mail ξεκινούσε λέγοντας "Επικοινωνώ μαζί σου για να πάρω το θάρρος και να στρέψω την προσοχή σου στην συμμετοχή υπ' αριθμόν 57" (αυτός ήταν ο αριθμός του τραγουδιού στο DVD με όλες τις συμμετοχές). Συνεχίζοντας ο Bruce Broughton ανέφερε "Στέλνω αυτό το σημείωμα μόνο και μόνο επειδή είναι ιδιαίτερα απίθανο να δει κάποιο από τα μέλη του Μουσικού Κλάδου αυτό το μικρό, ανεξάρτητο φιλμ με θέμα την πίστη. Είναι ο μόνος τρόπος που μπορώ να σκεφτώ για να γνωστοποιήσω την ύπαρξη του τραγουδιού".

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειώσουμε προς τη διαδικασία της ψηφοφορίας. Οι υποψηφιότητες Καλύτερου Τραγουδιού και Καλύτερης Μουσικής καθορίζονται από τις ψήφους των μελών του Κλάδου Μουσικών, τα οποία αριθμούν μόλις 240 άτομα. Στη λίστα (και το σχετικό DVD) με τα τραγούδια που στέλνεται στα μέλη της Ακαδημίας δεν πρέπει να ονοματίζεται ο συνθέτης και ο στιχουργός της ταινίας, παρά μόνο οι τίτλοι των ταινιών και των τραγουδιών. Στόχος είναι η απόφαση των μελών να λαμβάνεται αποκλειστικά με βάση το ίδιο το τραγούδι και όχι με βάση το πόσο "διάσημοι" είναι οι δημιουργοί του.

Η Ακαδημία θεώρησε αθέμιτη αυτή την πρακτική, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη το πέρασμα του συνθέτη από σημαντικά αξιώματα του Κλάδου των Μουσικών. Συγκεκριμένα η πρόεδρος της Ακαδημίας Cheryl Boone Isaacs υπογράμμισε στην ανακοίνωσή της πως "ασχέτως πόσο καλοπροαίρετη μπορεί να ήταν αυτή η επικοινωνία, η χρήση της θέσης του ως πρώην κυβερνήτης και τρέχον μέλος της εκτελεστικής επιτροπής για να προωθήσει τη δική του υποβολή προς αξιολόγηση δίνει την εικόνα ενός άδικου πλεονεκτήματος". Όπως έγινε γνωστό δεν θα υπάρξει αναπλήρωση της κενής θέσης και έτσι την βραδιά της 86ης απονομής των Oscar τέσσερα τραγούδια θα διαγωνιστούν για το βραβείο.

Ο ίδιος ο Broughton δήλωσε συντετριμμένος από την απόφαση, υποστηρίζοντας ότι η πράξη του ήταν απολύτως θεμιτή. Παράλληλα με ανοιχτή του επιστολή υπερασπίστηκε την ενέργειά του και επιτέθηκε στην Ακαδημία αφήνοντας υπονοούμενα περί άδικης μεταχείρισης. Στο πλευρό του βρέθηκε μικρός αριθμός στελεχών της κινηματογραφικής βιομηχανίας που δεν δίστασαν να συνδέσουν το θρησκευτικό θέμα της ταινίας με την απόφαση αφαίρεσης της υποψηφιότητας. Μετά από τις συζητήσεις που προκλήθηκαν η Ακαδημία επανήλθε με νεότερη και ιδιαίτερα ξεκάθαρη ανακοίνωσή της, το Σάββατο 1η Φεβρουαρίου. Η ανακοίνωση εκθέτει αναλυτικά τα περιστατικά και το περιεχόμενο των e-mail τονίζοντας ότι "το ζήτημα δεν είναι η τιμωρία, αλλά η προστασία της ακεραιότητας της διαδικασίας ψηφοφορίας". Δεν είναι τυχαίο ότι στη δεύτερη ανακοίνωση της Ακαδημίας δεν περιλαμβάνεται πλέον η φράση "ασχέτως πόσο καλοπροαίρετη μπορεί να ήταν ".

Στην πολυετή ιστορία των Oscar ελάχιστες υποψηφιότητες έχουν ανακληθεί, ιδίως στο πρόσφατο παρελθόν. Πιο γνωστή περίπτωση είναι η αφαίρεση της υποψηφιότητας από τον Nino Rota το 1972 για τη μουσική στο Νονό («The Godfather») καθώς αποκαλύφθηκε ότι περιείχε αυτούσια στοιχεία από προηγούμενη δουλειά του καλλιτέχνη για την ταινία «Fortunella» του 1958. Τότε όμως η κενή θέση συμπληρώθηκε από τη μουσική για την ταινία «Sleuth».

Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις μία φορά στο παρελθόν έχει αφαιρεθεί βραβείο Oscar από νικήτρια ταινία. Ήταν το 1967 όταν η Ακαδημία αφαίρεσε από το ντοκιμαντέρ «Young Americans» το Oscar, ένα μήνα μετά την απονομή. Ο λόγος ήταν ότι αποκαλύφθηκε πως η ταινία είχε προβληθεί σε κάποιες αίθουσες και την προηγούμενη χρονιά και δεν δικαιούνταν να διαγωνιστεί. Το βραβείο απονεμήθηκε στην επιλαχούσα ταινία «Journey Into Self».