The Last Station

Το βιογραφικό αποτύπωμα των τελευταίων ημερών του μεγαλύτερου, ίσως, Ρώσου συγγραφέα Leo Tolstoy (Christopher Plummer). Γερασμένος αλλά πάντα σκεπτόμενος, προσπαθεί να καταλάβει αν θα πρέπει να ακολουθήσει όλα αυτά τα περί παθητικής αντίστασης και άρνησης των υλικών αγαθών που προάγει το κίνημα που φέρει το όνομα του ή την οικογένειά του. Τα δικαιώματα από τα γραπτά του πρέπει να δοθούν στον λαό όπως διατείνεται ο συνεργάτης και φίλος του Vladimir Chertkov (Paul Giamatti) ή να παραμείνουν στην οικογένεια όπως υποστηρίζει η επί 48 χρόνια σύζυγός του Sofya (Helen Mirren); Αυτός θέλει μόνο να γράψει. Μόνο ο Valentin Bulgakov (James McAvoy), ο καινούργιος του γραμματέας, δείχνει να καταλαβαίνει σε τι σύγχυση βρίσκεται, κι ας είναι ιδεολογικά πιστός στο κίνημα...

Βασισμένο στο μυθιστόρημα του Jay Parini, το «The Last Station», που πήρε το όνομα του από το σημείο θανάτου του Tolstoy, μας δείχνει μια πολύ ενδιαφέρουσα παρασκηνιακή ιστορία στην ζωή του συγγραφέα. Μια μάχη των υποστηρικτών του και της γυναίκας του, μια διεκδίκηση του πνεύματος και του σώματος του. Η ταινία απαιτεί από τον θεατή να διαλέξει στρατόπεδο από νωρίς. Είτε δηλαδή να πάει με το μέρος της Sofya Tolstoy είτε με εκείνο του Vladimir Chertkov και των υπολοίπων. Όσο λοιπόν περίεργο κι αν φαίνεται η επιλογή έγειρε προς το μέρος της Κας Tolstoy. Νομίζω ότι και ο ίδιος ο συγγραφέας αυτό θα έκανε. Γιατί λοιπόν αυτή η επιλογή;

Σε μια ταινία που μπλέκονται ιδεολογίες και πιστεύω μπλέκεται και ο φανατισμός καθώς και η λανθασμένη μετάφραση ενός λόγου. Του Tolstoy εν προκειμένω. Το συναίσθημα στο γράψιμο είναι στιγμιαίο, παρόλο που αποτυπώνεται στο χαρτί για πάντα. Ο άνθρωπος που γράφει μπορεί να μην θυμάται καν γιατί έγραψε αυτό που οι υπόλοιποι τώρα ορκίζονται στο όνομα του.

Η παρουσία του φανατισμού συνήθως παρασύρει και τον δημιουργό του. Αυτό λοιπόν που καταλήγει να γίνει είναι ότι αυτή η παρουσία στοιχειώνει τα απλά και καθημερινά πράγματα που κάθε άνθρωπος έχει ανάγκη. Έτσι έγινε και σε αυτή την περίπτωση. Ο Tolstoy έδειχνε να ξέρει ότι η γυναίκα του έχει δίκιο, αλλά όλο το συγγραφικό του κίνητρο ίσως χανόταν αν το αναγνώριζε. Και είχε δίκιο η γυναίκα του, γιατί με αυτόν τον φανατισμό και την σημασιολογικη παραποίηση των γραπτών ενός μεγάλου άντρα, όλα καταστράφηκαν. Οι άνθρωποι δεν άξιζαν να κληρονομήσουν τέτοιο θησαυρό. Μερικοί άνθρωποι δεν αξίζουν στην ανθρωπότητα...

Η ιδέα γίνεται θρησκεία. Και η θρησκεία μέσω της πίστης ίσως είναι κάτι το αβάσταχτο αλλά και αναγκαίο. Ακόμα και αυτή που δεν πιστεύουν, πιστεύουν στο... ότι δεν πιστεύουν. Σε όλη την ταινία ακούμε για την θρησκεία, για το κοινό γνώρισμα όλων των θρησκειών, την αγάπη, και η απορία είναι προφανής: που υπήρχε αγάπη σε όλα αυτά; Στο άγχος να αποτάξεις την θρησκεία και να την αντικαταστήσεις με μια άλλη; Ο Tolstoy δεν ήταν σίγουρος για τίποτα από όλα αυτά. Η μόνη αγάπη που είχε προερχόταν από την γυναίκα του. Πιεστική δεν λέω, αλλά αληθινή. Η θρησκεία ενός άντρα είναι η γυναίκα. Ο Tolstoy έκανε 82 χρόνια να το καταλάβει αλλά ευτυχώς το κατάλαβε...

Όλα αυτά περνούν από μπροστά μας πολύ ξεκάθαρα. Σ' αυτό συμβάλλουν και οι πολύ καλές ερμηνείες. Μια από αυτές ξεχωρίζει βέβαια και είναι εκείνη της Helen Mirren. Ζει κυριολεκτικά τον ρόλο της σε μια φανταστική ερμηνευτική προσέγγιση μιας ερωτευμένης γυναίκας που διεκδικεί με πάθος τον άντρα της για περίπου μισό αιώνα. Καθόλου εύκολος ρόλος...

Το «The Last Station» αποτελεί μια εξαιρετική περιγραφή της ζωής του μεγάλου συγγραφέα αλλά και της Ρωσίας, λίγα χρόνια πριν την επανάσταση. Τροφή για σκέψη, για ταξίδι στη συνείδηση και για ένα ξεκαθάρισμα στις προτεραιότητες της ζωής. Κι αφού η θρησκεία του άντρα είναι η γυναίκα, ρίχτε μια ματιά στην πανέμορφη Ιρλανδή Kerry Condon...

Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 29-07-2010  |  Διανομή: Filmopolis  |  Επίσημο Site