A Serious Man

Η νέα μαύρη κωμωδία των αδελφών Coen τοποθετείται στα τέλη της δεκαετίας του '60 και ακολουθεί την ζωή του Larry Gopnik (Michael Stuhlbarg) ενός Εβραίου καθηγητή και οικογενειάρχη. Αφελής και καλόβολος ο Larry θα αρχίσει να αγχώνεται υπερβολικά όταν η γυναίκα του θα του ζητήσει διαζύγιο. Ο λόγος; Έχει βρει ήδη αντικαταστάτη, τον αντιπαθητικό Sy Ableman (Fred Melamed). Και επειδή 'ενός κακού μύρια έπονται', ο Larry θα βρεθεί μπροστά σε μια σειρά κακότυχων και χαζών περιστατικών. Ο αδερφός του 'φυτοζωεί' στο σπίτι του. Ο γιος του έχει μπλέξει με έναν τραμπούκο χρωστώντας του τα λεφτά που έκλεψε από την αδερφή του αλλά τα έχασε. Εκείνη με τη σειρά της τα είχε κλέψει από τον πατέρα της μαζεύοντας για ρινοπλαστική επέμβαση. Ο τέλειος κόσμος που ο Larry νόμιζε ότι είχε χτίσει φαίνεται να μην υπάρχει παρά μόνο στη φαντασία του...

Μετά το «Burn After Reading» οι αδελφοί Coen επιστρέφουν στη μαύρη κωμωδία, με το «A Serious Man» να διαφέρει μεν, να κινείται στα ίδια επίπεδα δε. Και εξηγούμεθα...

Το concept περιφέρεται γύρω από τη συστηματική, χιουμοριστικά σταθερή διάθεση, χειροτέρευσης των πραγμάτων. Εκεί που νομίζεις ότι κάπου θα σταματήσει αυτός ο 'χείμαρρος' του κακού συναπαντήματος, εκεί διαψεύδεσαι και καταλαβαίνεις ότι δεν υπάρχει πάτος. Η αποδόμηση της ζωής του Larry Gopnik έχει μέθοδο και τρόπο. Δείχνει έναν θρησκόληπτο άνθρωπο που έχει μάθει να 'οδηγεί' μόνο σε ευθεία και που σε κάθε υποχρεωτική στροφή χρειάζεται καθοδήγηση από αυτούς που τελικά αποδεικνύονται λάθος άνθρωποι. Ο καθένας μας θα μπορούσε να πέσει σε αυτήν την παγίδα. Όλοι είμαστε ευάλωτοι στο να ξεγελαστούμε και να νομίζουμε ότι ολόκληρος ο κόσμος λειτουργεί όπως ακριβώς τον έχουμε κατασκευάσει στο μυαλό μας. Ότι ακολουθεί, δηλαδή, πιστά τον τρόπο που νομίζουμε προσωπικά καλύτερο για να οργανώσουμε τη ζωή και το περιβάλλον μας. Η σατιρική πλευρά δεν γίνεται να απουσιάζει, καθώς είναι πάντα αστείο να βλέπεις έναν άνθρωπο να τα χάνει τόσο εύκολα, όταν του αποκαλύπτονται καταστάσεις εκτός της ψυχοσύνθεσής του. Φυσικά, η δεκαετία του '60 ήταν διαφορετική και ο Larry έπεσε στην αρχή της αλλαγής. Τόση παθητικότητα όμως δεν ξέρω αν δικαιολογείται. Ίσως οι Coen μεταφέρουν δικές τους εμπειρίες, σατιρίζοντας τον τρόπο διάπλασης και τον ρόλο της θρησκείας στην εβραϊκή κοινότητα.

Από την άλλη, συνήθως είναι καλό για μια ταινία να σου τσιτώνει τα νεύρα και να μην σταματάει μέχρι τους τίτλους τέλους. Δεν μπορεί όμως να γίνεται αυτοσκοπός. «Burn After Reading», «No Country For Old Men», «The Ladykillers» είναι μερικά παραδείγματα ταινιών που βασίστηκαν στον 'πόλεμο νεύρων΄ που χρησιμοποιούν οι Coen για να ξυπνήσουν το ενδιαφέρον. Και αν κάποιες από τις παραπάνω ταινίες είχαν και κάτι άλλο ώστε να εντυπωσιάσουν, το «A Serious Man» δεν έχει. Έκτός από την ενδιαφέρουσα αναπαράσταση της παρελθούσης εποχής και την διαρκή μείωση της υπομονής του θεατή, κατά τα άλλα το χιούμορ είναι γνώριμο και το κίνητρο παραμένει ασαφές. Καταλάβαμε τι θέλετε να πείτε αλλά τι παραπάνω καταφέρνετε με αυτή την ταινία κύριοι Coen;

Το cast που δεν αποτελείται από μεγάλα ονόματα φέρνει εις πέρας την αποστολή του, ικανοποιεί και μερικές φορές εκπλήσσει (Richard Kind). Η αλήθεια είναι ότι οι βεντέτες της προηγούμενης ταινίας δεν έκαναν τη διαφορά. Οι 'αντικαταστάτες' τους τα καταφέρνουν αρκετά καλύτερα.

Η πολύ καλή σκηνοθεσία και ο καλός χειρισμός του στόρι είναι δεδομένα. Δεδομένο όμως είναι ότι οι Coen δεν παρουσιάζουν κάτι το διαφορετικό. Το δίδυμο των σκηνοθετών είναι πάρα πολύ καλό για να αναλώνεται στα ίδια πράγματα...

Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 07-01-2010  |  Διανομή: Odeon