Our Daily Bread

Ένας άνδρας σκουπίζει το πάτωμα ενός σφαγείου. Αμέτρητες τοματιές μέχρι το σημείο φυγής στον ορίζοντα ψεκάζονται μηχανικά. Χιλιάδες ζωντανά κοτοπουλάκια σπρώχνονται στον ιμάντα παραγωγής και ξεδιαλέγονται από δύο γυναίκες - τα σκάρτα πετιούνται στ' άχρηστα. Μια αγελάδα στέκεται υπομονετικά καθώς δύο άντρες βγάζουν το μωρό της από μια τεράστια τρύπα που έχουν ανοίξει στα πλευρά της. Μια εργάτρια τρώει σιωπηλά ένα σάντουιτς στο διάλειμμά της κοιτώντας το άπειρο. Εργάτες στα γόνατα, καλυμμένοι από ένα γεωργικό μηχάνημα που τους ακολουθεί, μαζεύουν λάχανα. Μια πολύπλοκη μηχανή τεμαχίζει ασταμάτητα ψάρια, βγάζοντάς τους τα εντόσθια. Μέσα σ' ένα γιγαντιαίο θερμοκήπιο, ένας εργάτης μαζεύει αγγούρια στοιβάζοντάς τα σε τελάρα. Ένας άλλος κατευθύνει ένα μεγάλο μηχανικό βραχίονα ο οποίος 'ρουφάει' σαν ηλεκτρική σκούπα αμέτρητες πανικόβλητες κότες για να στοιβαχτούν σε κουτιά-κλουβιά...

Επί μιάμιση ώρα, ο αυστριακός Nikolaus Geyrhalter, που υπογράφει τη σκηνοθεσία και τη φωτογραφία στο «Our Daily Bread», βομβαρδίζει το θεατή με τα προαναφερθέντα και άλλα παρόμοια tableaux vivants. Επί δύο χρόνια, ο εν λόγω δημιουργός γύριζε την Ευρώπη και επισκεπτόταν φάρμες, ορνιθοτροφεία, θερμοκήπια, σφαγεία, βιομηχανίες συσκευασίας κρέατος και λαχανικών, καδράροντας υποδειγματικά και στήνοντας προσεκτικά το αυτί (και το μικρόφωνο) για ν' αποτυπώσει ό,τι έβλεπε μπροστά του. Και τι είναι αυτό; Εικόνες απόλυτης βιομηχανοποίησης με απώτερο σκοπό την αυξημένη παραγωγή και το κέρδος. Σε κλινικά πεντακάθαρες εγκαταστάσεις, υπερσύγχρονα μηχανήματα, που θα γαργαλούσαν ακόμα και τον εγκέφαλο του 'πάτερ' Asimov, αφαιρούν το τομάρι μιας νεκρής αγελάδας σε δευτερόλεπτα και τραντάζουν ένα ολόκληρο δέντρο ελιάς ρίχνοντας τους καρπούς στο έδαφος εν ριπή οφθαλμού. Και οι χειριστές τους; Εργάτες, μεροκαματιάρηδες, που έχουν αφήσει στην είσοδο τις ευαισθησίες τους και έχουν φορέσει μαζί με τις κάτασπρες στολές τους και αυτή της απάθειας, γιατί σε τελική ανάλυση μια δουλειά ανάγκης είναι και αυτή.

Σε κανέναν δε χαρίζεται ο Geyrhalter σ' αυτό το εκπληκτικό εικαστικό ντοκιμαντέρ. Ούτε και υποπέφτει σε σφάλματα διδακτισμού και κιτρινισμού (α λα Moore) με συνεντεύξεις διαβολικών μεγαλοπαραγόντων και δραματική αφήγηση. Γνωρίζοντας καλά τη δύναμη του υλικού του, αφήνει τις εικόνες να μιλήσουν από μόνες τους. Το ίδιο και με τον προσεγμένο ήχο: καμιά μουσική επένδυση, καμία δραματοποίηση, καμία προσπάθεια εξαγωγής συναισθημάτων από το θεατή. Απλώς, ο φυσικός 'ξερός' ήχος περιβάλλοντος. Τα πάντα στην κρίση του θεατή. Και στο στομάχι του. Γιατί μερικές από τις εικόνες του «Our Daily Bread» απλώς δεν αντέχονται και θα συνεχίσουν να κυκλοφορούν στο μυαλό μετά τους τίτλους τέλους. Αν όχι για πάντα, τουλάχιστον μέχρι την επόμενη φορά που το χέρι θ' αρπάξει το καθαρό πακέτο με φιλετάκια κοτόπουλου από το ψυγείο του σουπερμάρκετ. Έτσι, απλά και ανατριχιαστικά. Γιατί τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, κύριε Linklater.

Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 29-03-2007  |  Διανομή: Filmtrade  |  Επίσημο Site