Perfume: The Story Of A Murderer

Στη πρωτεύουσα των μυρωδιών, το Παρίσι, γεννήθηκε το 1738 ο Jean-Baptiste Grenouille, ένας άνθρωπος σημαδεμένος από μία απόκοσμη αντίθεση: είχε την εκπληκτική ικανότητα να αντιλαμβάνεται και την παραμικρή οσμή, μπορούσε να τη συγκρατήσει για πάντα στη μνήμη του, ακόμα και να συνθέσει από νου τα πλέον μεθυστικά αρώματα. Όμως αυτός ο απόλυτος αφέντης των οσμών δεν ανέδυε κανενός είδους σωματική μυρωδιά, για αυτόν τον ατελείωτο κόσμο μυρωδιών ο ίδιος ήταν αόρατος, ένα σωστό φάντασμα! Μέσα σε άθλιες συνθήκες έρχεται και μεγαλώνει στον κόσμο προσπαθώντας να κρατηθεί στη ζωή από τη μόνη απόλαυση που πραγματικά γνωρίζει, τον ατέρμονο κόσμο των οσμών. Η απουσία ηθικών φραγμών ή συναισθήματος, οι αστείρευτες αντοχές του και το ανυπέρβλητο ταλέντο του συνθέτουν τον διττή του προσωπικότητα: από τη μια ο πλέον εμπνευσμένος εξουσιαστής των αρωμάτων που με τις μεθυστικές συνθέσεις του κατακτά την Ευρώπη και από την άλλη ο στυγνός δολοφόνος που προσπαθεί να αποστάξει το ανώτερο των αρωμάτων από τον πλούτο της γυναικείας φύσης.

Βιβλίο-πρόκληση μπορεί εύκολα να χαρακτηριστεί 'Το Αρωμα' του Patrick Suskind που από το 1985 έχει γνωρίσει τεράστια επιτυχία με 15 εκατομμύρια πωλήσεις παγκοσμίως. Πρόκληση τόσο για τον αναγνώστη που στις σελίδες του περιπλανιέται μέσα στο αστείρευτο σύμπαν των οσμών, όσο και για το δημιουργό που θα εμπλέκονταν σε μία κινηματογραφική διαδικασία καθόλου προφανή. Βλέπετε, διαβάζοντας ένα βιβλίο εύκολα μπορούμε να ανακαλύψουμε μία κινηματογραφική αφήγηση, προάγγελο υποτίθεται της βατής επερχόμενης μεταφοράς. Εικόνες του βιβλίου που ζουν μέσα μας και που - θεωρητικά - δύνανται να αποτυπωθούν φωτογραφικά στο πανί. Τι γίνεται όμως με την αίσθηση ανάμεσα στο ξεφύλλισμα, το άρωμα και τις επί μέρους ιστορίες του βιβλίου; Πόσο αυθεντικά αυτές μεταφέρονται στη μεγάλη οθόνη και πόσο συμβαδίζουν με την αθροιστική κινηματογραφική πραγματικότητα των καταιγιστικών καρέ; Και για να γίνω περισσότερο συγκεκριμένος: η αίσθηση της οσμής που εξ ορισμού απουσιάζει από το σινεμά και που τόσο διαχυτικά γεμίζει τη σκέψη του αναγνώστη, λειτουργεί για τον θεατή του «Perfume»;

Ο γερμανός σκηνοθέτης Tom Tykwer του χαοτικού 'Τρέξε Λόλα, Τρέξε', σε σχέση τουλάχιστον με το τελευταίο ερώτημα, 'απαντά' καταφατικά. Από την εναρκτήρια σεκάνς ερχόμαστε σε επαφή με την αξεπέραστη οσφρητική ικανότητα του Grenouille. Εν γένει όμως επιστρατεύονται για το σκοπό αυτό υπερτονισμένοι χρωματισμοί και η αρτίστικη αποτύπωση των αντικειμένων με πλάνα ποτισμένα από ιδρώτα, πούδρα, αρώματα και βρώμα. Όπου δε, η εικόνα αδυνατεί στο δεδομένο χρόνο να αποδώσει τα απαιτούμενα, επιστρατεύεται η υποβλητική αφήγηση του John Hurt, εντείνοντας έτσι τη λογοτεχνική αισθητική της ταινίας. Αποφεύγοντας λοιπόν τις οποιεσδήποτε περαιτέρω συγκρίσεις με το βιβλίο, αναφέρω μόνο πως οι Birkin, Eichinger και Tykwer προσπαθούν με αναπόφευκτες εκπτώσεις και συμπτύξεις, να διατηρήσουν το σενάριο στο πνεύμα, τη φιλοσοφία και την αισθητική του «Perfume». Εν πολλοίς, το καταφέρνουν.

Η ταινία κερδίζει πολλά από την ερμηνεία του πρωτάρη στα κινηματογραφικά πράγματα αλλά με σπουδαίες περγαμηνές στο σανίδι, Ben Whishaw. Από τα πρώτα του κιόλας βήματα ως Grenouille εξασφαλίζει στο θεατή τη βεβαιότητα πως είναι ο πλέον κατάλληλος να υποδυθεί αυτόν τον εξαίρετο ρόλο. Μάτια γεμάτα απορία και άγνοια για την πεζή ανθρώπινη πραγματικότητα που ελάχιστα καταλαβαίνει, έκφραση αυθεντικά αποστασιοποιημένη από συναισθηματικές αδυναμίες και δυναμική που εντυπωσιάζει είναι τα κυριότερα γνωρίσματά του. Στους υπόλοιπους βασικούς χαρακτήρες όμως δε διακρίνουμε την ίδια εξαιρετική επίδοση, χωρίς αυτό να σημαίνει πως οι αντίστοιχοι ηθοποιοί δε δομούν τον ήρωά τους με ερεθιστικό για το θεατή τρόπο. Ο Dustin Hoffman ως Baldini, ζημιώνεται από την αδυναμία του να αποδώσει το ταμπεραμέντο του ιταλικής καταγωγής ήρωά του, ενώ ο κατά τ' άλλα σπουδαίος Alan Rickman αφήνει περιστασιακά το στοιχείο της υπερβολής να δρα ελαφρώς εκτός ορίων.

Αποκωδικοποιώντας το αλληγορικό έργο του Suskind μπορείς εύκολα να αναγνώσεις σημεία που σαγηνεύουν τη σκέψη. Μία αντίστοιχη - φιλοσοφικού τύπου - προσέγγιση εξασφαλίζεται και στην ταινία. Αξίζει να αναφέρουμε μερικά σημεία. Ο Grenouille αποκαλύπτει στα ανθρώπινα μάτια την αληθή του φύση δύο φορές: την πρώτη τους κατακτά μαγευτικά χάρη στο ανώτερο των αρωμάτων του, τη δεύτερη διαλύεται στα εξ ων συνετέθη από τα χέρια τους, συμβολίζοντας άψογα αυτό που στην ουσία της είναι η μοίρα των αληθινά μοναδικών προσωπικοτήτων - η απόλυτη αναγνώριση και ο 'κανιβαλισμός' τους ταυτόχρονα είναι οι μόνοι τρόποι που διαθέτει ο κοινός άνθρωπος προκειμένου να προσεγγίσει το μύθο τους. Για το τέλος αφήνω τους προφανείς συνειρμούς που μπορούν να εξαχθούν σε σχέση με τη χρονική-κοινωνική τοποθέτηση της υπόθεσης: Ένα Παρίσι άθλιο, γεννά ένα άμοιρο νόθο που κατακτά την καθεστηκυία τάξη και ανατρέπει ηθικές αξίες και νόρμες. Όπλο του; Το βασίλειο των οσμών, μία ανθρώπινη αίσθηση που διαθέτουν οι πάντες. Η Γαλλική επανάσταση προμηνύεται γλαφυρά μέσα από βιβλίο και ταινία...

Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 26-12-2006  |  Διανομή: Odeon  |  Επίσημο Site