The Seed Of The Sacred Fig

Στον δικηγόρο Iman (Missagh Zareh) ανατίθεται η ιδιότητα του ερευνητή δικαστή στο επαναστατικό δικαστήριο της Τεχεράνης. Αυτό του παρέχει αυτόματα καλύτερο μισθό και μεγαλύτερο χώρο διαβίωσης για την οικογένειά του. Όταν όμως ξεσπούν πολιτικές διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος, ο Iman αντιλαμβάνεται ότι δεν πήρε τη θέση λόγω των πολιτικών του ικανοτήτων, αλλά για να συνυπογράφει καταδίκες που του υποδεικνύουν οι ανώτεροί του, ακόμα και με θανατικές ποινές. Γι' αυτό και παραμένει ανώνυμος, φοβούμενος για την ασφάλεια τη δική του και της οικογένειάς του. Οι διαδηλώσεις όμως όχι μόνο δεν κοπάζουν αλλά εντείνονται, και ο Iman αρχίζει να χάνει το μυαλό του. Όταν το όπλο του θα χαθεί, θα υποψιαστεί ακόμα και τη σύζυγό του και τις κόρες του.

Ο Mohammad Rasoulof, ένας από τους σημαντικότερους μοντέρνους Ιρανούς σκηνοθέτες, μπήκε στο στόχαστρο της κυβέρνησης της πατρίδας του εξαιτίας της προηγούμενης ταινίας του, του κοινωνικά δηκτικού «There Is No Evil» (2020), με αποτέλεσμα να αντιμετωπίσει ποινή φυλάκισης. Μέσα από δεκάδες δυσκολίες και νομικές περιπέτειες, ο σκηνοθέτης κατάφερε να ολοκληρώσει το επόμενο φιλμ του, «The Seed of the Sacred Fig», το οποίο προβλήθηκε σε παγκόσμια πρεμιέρα στο περασμένο Φεστιβάλ Καννών. Για να παρευρεθεί, ο Rasoulof αναγκάστηκε να δραπετεύσει κρυφά από τη χώρα του και να διανύσει με τα πόδια την απόσταση μέχρι την Ευρώπη, όπου βρήκε καταφύγιο στη Γερμανία, επίσημη πρόταση για τα Oscar της οποίας θα είναι η βραβευμένη, πλέον, δημιουργία του.

Βλέποντας το φιλμ, καταλαβαίνεις γιατί προκάλεσε την οργή των αρχών του Ιράν. Πρόκειται για ακόμα μία ιδιοφυή αλλά ξεκάθαρη στο μήνυμά της αλληγορία, που βάλλει εναντίον της θεοκρατικής, πατριαρχικής οργάνωσης της ιρανικής κοινωνίας, αναδεικνύει τη διαφθορά της πολιτικής και δικαστικής εξουσίας και αντιλαμβάνεται την οικογένεια ως μικρογραφία της κοινωνίας. Γι' αυτό και, αφού αφιερώνει περίπου τη μισή ταινία συστήνοντάς μας τα μέλη της οικογένειας που βρίσκεται στο αφηγηματικό επίκεντρο, ο Rasoulof στη συνέχεια τα απομονώνει σε ένα σπίτι κάπου στην επαρχία, όπου η ταινία μετατρέπεται σε αγωνιώδες θρίλερ κατά το οποίο τρεις γυναίκες προσπαθούν εναγωνίως να γλιτώσουν από την οργή ενός πατέρα που βλέπει τη θέση του στην κεφαλή της οικογένειας και της κοινωνίας να κλονίζεται.

Με αλάνθαστο σκηνοθετικό ένστικτο και ιδιοφυή σεναριακή σύλληψη, ο Rasoulof φτιάχνει μια αλληγορία για την ίδια την ιστορία του Ιράν, την επανάσταση της μεσαίας τάξης και την μετατροπή της σε νέο καθεστώς. Θαυμάσιος ανατόμος της κοινωνίας της χώρας του, ικανός να αφουγκράζεται τον παλμό κάθε γενιάς και να πλάθει χαρακτήρες που εκπροσωπούν ολόκληρες νοοτροπίες χωρίς να τους μετατρέπει σε απλοϊκά σύμβολα, ο σκηνοθέτης οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια και σιγουριά την ταινία του προς ένα καθηλωτικό τελευταίο 40λεπτο, το οποίο συναγωνίζεται σε σασπένς και τρόμο το φινάλε του «The Shining» (1980) του Stanley Kubrick. Αν, στη θέση του Overlook Hotel και των χιονισμένων βουνών που το περιβάλλουν, βάλουμε το σπίτι της οικογένειας του Iman και την ιρανική επαρχία, έχουμε ένα παρόμοιο μοτίβο.

Το «The Seed of the Sacred Fig» είναι μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς και ένα θαυμάσιο δείγμα πολιτικού κινηματογράφου που δε γίνεται ποτέ απλοϊκός και διδακτικός. Αντίθετα, διατηρεί από την αρχή μέχρι το τέλος τη φόρμα της αλληγορίας, φροντίζοντας να τοποθετήσει σε μικρές λεπτομέρειες της σύνθεσης του κάδρου όσα θέλει να πει ή να αναδείξει γύρω από το κοινωνικοπολιτικό status quo. Κι αυτό ακριβώς είναι που κάνει μια πολιτική ταινία η οποία άπτεται επίκαιρων προβλημάτων την ίδια στιγμή διαχρονική και πανανθρώπινη.

Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 19-12-2024  |  Διανομή: Ama Films