Homme De La Cave

Ένα ζεύγος Παριζιάνων (Jeremy Renier, Berenice Bejo) αποφασίζουν να πουλήσουν το υπόγειο του κτιρίου τους. Ένας πολύ συνηθισμένος, καθόλου θορυβώδης άνδρας, ο κύριος Fonzic (Francois Cluzet), εμφανίζεται για να το αγοράσει. Τίποτα ασυνήθιστο δε συμβαίνει, μέχρι που ο άνδρας μετακομίζει στο κελάρι και το κάνει μόνιμη κατοικία του. Το ζευγάρι προσπαθεί απεγνωσμένα να ακυρώσει την πώληση δίχως επιτυχία. Ακόμη χειρότερα, ο κύριος Fonzic γίνεται απειλητικός όταν συνάπτει δεσμό φιλίας με την έφηβη κόρη του ζευγαριού, στην οποία φαίνεται να ασκεί διεστραμμένη επίδραση.

Είναι ένας τύπος ταινιών, να σαν το «Death and the Maiden» (1994) του Roman Polanski για παράδειγμα, που πολύ δύσκολα δε θα δώσει συναρπαστική ταινία: μιλάμε για τα φιλμ όπου ένας άγνωστος χαρακτήρας κάνει την εμφάνισή του στη ζωή μιας απλής, καθημερινής οικογένειας και τους αναστατώνει με τα μυστικά που κρύβει. Αν, δε, πίσω και μπροστά από την κάμερα έχουμε σπουδαίους συντελεστές, τότε το αποτέλεσμα μπορεί να είναι κι αυτό σπουδαίο. Χωρίς να ισχυριζόμαστε κάτι τέτοιο για το «Homme De La Cave», μπορούμε να πούμε ότι είναι μια καθηλωτική, αγωνιώδης ταινία που τουλάχιστον κατά τα 2/3 του χρόνου της υπόσχεται κάτι ακόμα καλύτερο.

Το θέμα που βρίσκεται στον πυρήνα του έργου είναι πολύ σοβαρό: οι αρνητές του Ολοκαυτώματος, και της Ιστορίας ευρύτερα. Ανθρωποι που ζουν ανάμεσά μας, που δε δείχνουν διαφορετικοί, που συχνά πλασάρονται ως επιστήμονες και, το σημαντικότερο, που ασκούν ιδιαίτερη επίδραση στους νεότερους, που ακόμα ψάχνονται και διαμορφώνουν χαρακτήρα. Πρόκειται για ανθρώπους που πάντα θα υπάρχουν στην κοινωνία μας, μέχρι να αποφασίσουμε να τους αντιμετωπίσουμε θαρραλέα, αντί να τους κρύβουμε στο υπόγειο - εξού και ο τίτλος της ταινίας. Σε δεύτερο επίπεδο, το φιλμ αφορά στην εβραϊκή ταυτότητα και στον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται καθένας από τους χαρακτήρες το τραύμα του Ολοκαυτώματος: φόβος, ντροπή, θάρρος, αδιαφορία. Κάθε χαρακτήρας είναι μια στάση ζωής απέναντι στη μελανότερη σελίδα της σύγχρονης Ιστορίας.

Ο έμπειρος Philippe Le Guay, χωρίς να είναι Polanski, κάνει αξιοπρεπέστατη δουλειά. Αν και η διαρκώς χειροκίνητη κάμερα είναι ένα ξεπερασμένο πλέον σκηνοθετικό εύρημα, ο σκηνοθέτης ξέρει να φορτίζει με ένταση τις σκηνές που το απαιτούν και μοντάρει την ταινία του έτσι ώστε να μην αφήνει το θεατή να πάρει ανάσα. Η σκηνοθεσία του Le Guay δεν φαίνεται, δεν είναι επιδεικτική, είναι όμως αποτελεσματική και αφήνει την ιστορία να έχει το πάνω χέρι.

Αυτό που είναι κάπως άνισο είναι το σενάριο. Ενώ ξεκινά υποσχόμενα και επί 90 σχεδόν λεπτά οικοδομεί μια ατμόσφαιρα αγωνίας και ζόφου, στην τελευταία πράξη η ταινία ξεστρατίζει και ενδίδει σε μια λογική κλιμάκωσης «αλά Michael Bay», όπου η υπερβολή παίρνει το πάνω χέρι. Κινδυνεύοντας να χάσει ακόμα και το μήνυμα που θέλει να περάσει στο κοινό του, ο Le Guay οδηγεί τον κεντρικό του ήρωα σε μια πράξη βίας, ενώ δίνει στους υπόλοιπους χαρακτήρες μια βιαστική κατακλείδα, που δεν πείθει για τη μεταστροφή τους. Πάντως, το τελευταίο πλάνο, που αφήνει να εννοηθεί ότι το "κακό" δε νικήθηκε, είναι εξαιρετικό, ενώ η διαλεκτική της ταινίας είναι ένα από τα μεγάλα της προτερήματα - ποτέ δε νιώθεις ότι το φιλμ σου κάνει κήρυγμα.

Ο Francois Cluzet δίνει την καλύτερη ερμηνεία της ταινίας και μια από τις καλύτερες της καριέρας του. Ο κύριος Fonzic του είναι ένας απόλυτα συνηθισμένος τύπος που μπορεί να σε πείσει ότι είναι "μάρτυρας" εξαιτίας των στρεβλών απόψεών του. Ο Cluzet "τσαλακώνεται" και παραδίδει μια σκοτεινή ερμηνεία, χωρίς ποτέ να καταφεύγει σε υπερβολές και μανιέρα. Πολύ καλή είναι και η Berenice Bejo σε έναν όχι ιδιαίτερα αβανταδόρικο ρόλο, ενώ απολύτως ικανοποιητικός είναι ο Jeremy Renier, που ενσαρκώνει έναν επίσης απλό άνθρωπο, ο οποίος βλέπει την οικογένειά του να καταρρέει και το παρελθόν του να τον στοιχειώνει.

Κοινωνικά ευσυνείδητο και γεμάτο σασπένς, το «Homme De La Cave» είναι ένα καλογυρισμένο γαλλικό θρίλερ που αξίζει να δείτε. Έχει τις αδυναμίες του, εντούτοις είναι μια σοβαρή ταινία, με διαχρονικά επίκαιρο θέμα και ηθικά διλήμματα που δεν απαντώνται εύκολα. Μια ευχάριστη έκπληξη που πρέπει να λάβει τη δέουσα προσοχή κι αναγνώριση.

Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 06-04-2023  |  Διανομή: Filmtrade