Holy Spider

Μια δημοσιογράφος (Zar Amir Ebrahimi) περιπλανιέται στα σκοτεινά στενά της ιρανικής ιερής πόλης Μασάαντ καθώς ερευνά τη σειρά δολοφονιών με θύματα σεξεργάτριες από τον επονομαζόμενο "Δολοφόνο Αράχνη", ο οποίος πιστεύει ότι βρίσκεται σε ιερή αποστολή να εκκαθαρίσει τους δρόμους από τις αμαρτωλές γυναίκες.

Καλοδεχούμενη προσθήκη στον κατάλογο της ιρανικής κινηματογραφικής παραγωγής, το «Holy Spider» είναι ένα procedural αστυνομικό - δημοσιογραφικό θρίλερ στα πρότυπα αμερικανικών ταινιών του είδους όπως το «Seven» (1995) ή το «Zodiac» (2007) - εμφανής αισθητική επιρροή το σινεμά του David Fincher. Αν και το ιρανικό σινεμά δεν το λες σε καμία περίπτωση φτωχό, αντιθέτως είναι μια από τις πλέον ενδιαφέρουσες εθνικές κινηματογραφίες των τελευταίων δεκαετιών, είναι γεγονός ότι δεν έχουμε δει πολλές ταινίες είδους από εκείνη τη γωνιά του πλανήτη. Το γυρισμένο στη Δανία (δε θα έδιναν ποτέ οι ιρανικές αρχές άδεια για τέτοιο θέμα και τέτοια εικονογραφία) φιλμ του Abassi έρχεται να συμβάλλει στην κάλυψη αυτού του κενού.

Πάντως, το φιλμ δεν παραλείπει το κοινωνικό του σχόλιο, το οποίο είναι εμφανέστατο. Πρόκειται για μια ταινία που φιλοδοξεί να αναδείξει την πατριαρχική οργάνωση της ιρανικής κοινωνίας και τη δυσμενή θέση των γυναικών. Από την εναρκτήρια σκηνή, όπου η ηρωίδα δυσκολεύεται να βρει δωμάτιο σε ξενοδοχείο επειδή δε συνοδεύεται από κάποιον άνδρα, μέχρι το κίνητρο του δολοφόνου που πιστεύει ότι βρίσκεται σε ιερή αποστολή, η ταινία δεν κρύβει τις προθέσεις της. Και βέβαια, έχουμε το συγκλονιστικό τελευταίο μισάωρο, όπου ο δολοφόνος έχει πια αποκαλυφθεί (spoiler alert: φυσικά, είναι ένας απλός, "καλός" οικογενειάρχης), δικάζεται και η πλειοψηφία της κοινής γνώμης τάσσεται με το μέρος του, καθώς τον θεωρούν θρησκευτικό μάρτυρα - με πρώτο και καλύτερο το γιο του, μια απειλητική μορφή (αν και παιδί) που μαρτυρά το γεγονός ότι ο δημιουργός της ταινίας δεν είναι πολύ αισιόδοξος όσον αφορά στο μέλλον της χώρας καταγωγής του.

Ο Ali Abassi είναι μια από τις πιο υποσχόμενες νέες φωνές του παγκόσμιου κινηματογράφου, δουλεύοντας φυσικά εκτός Ιράν. Η πρώτη του ταινία, «Shelley» (2016) ήταν μια πολύ ενδιαφέρουσα άσκηση στο σινεμά τρόμου, ενώ η δεύτερή του, «Border» (2018) παραμένει το ωραιότερό του επίτευγμα. Με την τρίτη του δημιουργία, ο Abassi στρέφει το φακό του για πρώτη φορά στην κοινωνική πραγματικότητα της χώρας του κι εγκαταλείπει την αλληγορία για χάρη της κυριολεξίας. Μερικές φορές το άγχος του να αναδείξει το πρόβλημα που τον απασχολεί έχει σαν αποτέλεσμα να περνά σε δεύτερη μοίρα η κινηματογραφική λεπτότητα, όμως η ανάπλαση της ιρανικής πόλης, οι σκληρές σκηνές φόνων, ο υποδειγματικός ρυθμός της τρίτης πράξης είναι αρετές που φανερώνουν σκηνοθέτη με ταλέντο και γνώση του είδους που υπηρετεί.

Σεναριακά, η ταινία αφηγείται δύο παράλληλες ιστορίες: αυτήν της δημοσιογράφου που παριστάνει τη σεξεργάτρια προκειμένου να εντοπίσει το δολοφόνο και αυτήν του δολοφόνου που ζει την καθημερινότητά του, την οποία διακόπτει τα βράδια προκειμένου να σπείρει το θάνατο. Η αποκάλυψη της ταυτότητας του φονιά από νωρίς στο φιλμ έχει σαν σκοπό να κατευθύνει το ενδιαφέρον του θεατή όχι τόσο στο αστυνομικό μυστήριο, όσο στις κοινωνικές παρατηρήσεις του σκηνοθέτη. Ο δολοφόνος είναι υπόδειγμα πολίτη, καθώς είναι εργατικός, έχει οικογένεια, είναι θρησκευόμενος και ευγενέστατος. Η άνεση με την οποία διαπράττει ειδεχθή εγκλήματα είναι το πιο σοκαριστικό στοιχείο αυτής της ταινίας.

Το καστ του έργου είναι πολύ καλό, με την πρωταγωνίστρια Zar Amir Ebrahimi να ενσαρκώνει μια δυναμική γυναίκα που διεκδικεί δικαιώματα τα οποία εμείς θεωρούμε στοιχειώδη, σε κάποιες γωνιές του πλανήτη εντούτοις παραμένουν ζητούμενα. Από την άλλη, ο Mehdi Bajestani υποδύεται ανατριχιαστικά τον δολοφόνο, που αποτελεί έναν από τους φονικότερους στην ιστορία του Ιράν.

Αστυνομικό θρίλερ με έντονο κοινωνικό σχολιασμό, το «Holy Spider» είναι μια ταινία που μερικές φορές βροντοφωνάζει το μήνυμά της, το κάνει όμως επειδή θέλει απεγνωσμένα να διορθώσει τα κακώς κείμενα της κοινωνίας από την οποία γεννήθηκε. Είναι μια βίαιη και συχνά σοκαριστική δημιουργία, όμως αξίζει να την παρακολουθήσετε στη μεγάλη οθόνη.

Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 19-01-2023  |  Διανομή: Cinobo