A Hero

Ο Rahim (Amir Jadidi) βρίσκεται κλεισμένος στη φυλακή εξαιτίας ενός χρέους που αδυνατούσε να αποπληρώσει. Κατά τη διάρκεια μιας άδειας δύο ημερών που κατορθώνει να εξασφαλίσει, προσπαθεί εναγωνίως να πείσει τον πιστωτή του να αποσύρει τη μήνυση για ένα μέρος του ποσού που οφείλει προκειμένου να μειωθεί η ποινή του. Τα πράγματα όμως θα πάρουν απροσδόκητη τροπή, όταν η αρραβωνιαστικιά του Rahim βρει μια γυναικεία τσάντα η οποία περιέχει ένα σεβαστό χρηματικό ποσό και μαζί αποφασίζουν να την επιστρέψουν στην κάτοχό της, γεγονός που θα τραβήξει πάνω τους τα φώτα της δημοσιότητας και θα δώσει διαστάσεις στην υπόθεσή του Rahim.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 και μέχρι σήμερα, ο Ιρανός Asghar Farhadi χτίζει μια φιλμογραφία που οφείλει να συμπεριλαμβάνεται ανάμεσα στις καλύτερες του σύγχρονου κινηματογράφου. Αποτυπώνοντας στις ιστορίες του την κοινωνικοπολιτική κατάσταση στο σύγχρονο Ιράν, έχει φτιάξει ένα εντυπωσιακά συμπαγές σώμα έργου που, για πολλούς, αποτελεί το κορυφαίο επίτευγμα στα χρονικά του ιρανικού κινηματογράφου, ξεπερνώντας ακόμα και τον πλέον διάσημο στη Δύση Ιρανό σκηνοθέτη, τον Abbas Kiarostami. Από το αντονιονικών αποχρώσεων «About Elly» (2009), ένα μυστήριο εμπνευσμένο από τις ταινίες του Ιταλού μαέστρου, μέχρι το οσκαρικά βραβευμένο «A Separation» (2011) κι από τα «The Past» (2013) και «The Salesman» (2016) μέχρι το ισπανόφωνο - και σφοδρά υποτιμημένο από την κριτική - «Everybody Knows» (2018), ο Farhadi συνθέτει ένα σπουδαίο έργο.

Στη νέα του ταινία, «A Hero», που έκανε πρεμιέρα στο περυσινό Φεστιβάλ των Καννών όπου και απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής, ο Ιρανός δημιουργός εμπνέεται από ένα αληθινό περιστατικό το οποίο συνέβη λίγα χρόνια πριν και απασχόλησε την κοινή γνώμη της χώρας του. Στα χέρια ενός άλλου σκηνοθέτη, λιγότερο ταλαντούχου, η ιστορία αυτή θα μπορούσε να μετατραπεί σε ένα εκβιαστικό, δακρύβρεχτο μελόδραμα με έντονο το ηθικολογικό στοιχείο. Όμως, ο Farhadi είναι πλέον αναπόσπαστο όνομα στη λίστα των μεγάλων του κινηματογράφου και ο έλεγχος που έχει πάνω στα εκφραστικά μέσα της τέχνης του είναι εντυπωσιακός. Η σκηνοθεσία, το νευρώδες μοντάζ που παραπέμπει σε θρίλερ, ο λεπτομερής, λειτουργικότατος ηχητικός σχεδιασμός και η διακριτική (αλλά αποτελεσματική) χρήση της μουσικής συνδυάζονται προς όφελος της αφήγησης - ειδικά η τελευταία, η μουσική, είναι εντυπωσιακά καλύτερη εδώ από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη ταινία του Farhadi, συνοδεύοντας τη δράση, υπογραμμίζοντας τα απαραίτητα, αναδεικνύοντας και συμμετέχοντας στη μυθοπλασία.

Και, βέβαια, το μεγαλύτερο όπλο του Farhadi είναι το σενάριό του - γιατί, μην το ξεχνάμε, ο Ιρανός εκτός από μεγάλος σκηνοθέτης είναι ίσως και ο καλύτερος σεναριογράφος του σύγχρονου σινεμά. Σε κάθε ταινία του το χτίσιμο της πλοκής και των χαρακτήρων είναι δεξιοτεχνικό. Οι λεπτομέρειες που συνθέτουν τους ήρωές του και την πραγματικότητα στην οποία ζουν χτίζονται προσεκτικά, διακριτικά, αλλά τόσο αποτελεσματικά που σε φορτίζουν συναισθηματικά και σε προετοιμάζουν για τη συναισθηματική έκρηξη της τελευταίας πράξης. Σε αυτό ο Farhadi συγγενεύει με τον Frank Capra: αν και είναι περισσότερο προσγειωμένος στην πραγματικότητα από εκείνον, αντλεί το δράμα του από τη σύγκρουση ανάμεσα στον κόσμο που θα ήθελαν να ζουν οι ήρωες και σε αυτόν που πραγματικά ζουν. Ο πρωταγωνιστής του «A Hero», όπως κάθε πρωταγωνιστής του Farhadi αλλά και του Capra, ξέρει ότι δεν μπορεί να νικήσει τον πόλεμο, αλλά πασχίζει με νύχια και με δόντια να κερδίσει μια μικρή, αλλά τόσο σημαντική μάχη.

Από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς, το «A Hero» του Asghar Farhadi στέκεται επάξια δίπλα στις προηγούμενες δουλειές του σκηνοθέτη και επιβεβαιώνει τη σημασία του για το σινεμά του καιρού μας. Είναι κι αυτ;o, όπως όλες οι ταινίες του, σινεμά ανθρωποκεντρικό αλλά με κοινωνική συνείδηση. Όταν κάποιος επαναλαμβάνει το γνωστό μότο "Δε γυρίζονται πια ταινίες όπως παλιά", μπορείς να αντιπαραβάλλεις το επιχείρημα "Ναι, αλλά υπάρχει ο Farhadi".

Πρεμιέρα στην Ελλάδα: 01-09-2022  |  Διανομή: Σπέντζος