The Texas Chain Saw Massacre

Μία ταινία μπορεί να διαβαστεί με πολλούς τρόπους. Το πεδίο σκέψης και περιπλάνησης που προσφέρει ένας σκηνοθέτης, αποτελεί και τη μονάδα μέτρησης της καλλιτεχνικής του επιτυχίας. Πάντοτε σε συνάρτηση με τις ανάγκες και τις ευκαιρίες της εποχής του. Γιατί ένα κινηματογραφικό έργο δεν διαφέρει σε πολλά από έναν πίνακα ζωγραφικής ή μία μουσική σύνθεση: το κάθε ένα αναπνέει τον αέρα της εποχής του. Κάποιες φορές μάλιστα βρίσκει τον τρόπο να ταξιδέψει αυτόν τον αέρα και σε άλλες εποχές. Και τότε μιλάμε πια για ένα έργο κλασσικό. Το καρκίνωμα του σύγχρονου σινεμά είναι το μυωπικό του βλέμμα, η αναπηρία του να κοιτάξει μακριά. Και αυτή η αναπηρία γίνεται πρώτα και κύρια εμφανής από την μονοεπίπεδη γραφή του. Η ικανότητα διάκρισης αυτών των μαγικών επιπέδων κάθε ταινίας έρχεται με την κατανόηση ότι το σινεμά δεν είναι μέσο διασκέδασης. Ούτε καν μορφή ψυχαγωγίας. Το σινεμά είναι μία ενέργεια πολιτική. Είναι η χρωματισμένη, ενορχηστρωμένη φωνή ενός δημιουργού που ζητά προσοχή. Ορισμένες φορές το κάνει, επειδή έχει λόγο. Σε κάθε περίπτωση, η κατάδυση στα σκοτεινά επίπεδα μίας ταινίας αποκαλύπτει και τη μαγεία της ίδιας της έβδομης τέχνης. Και αξίζει να δοκιμαστεί ακόμα στις πιο "ξεγραμμένες" περιπτώσεις. Όπως αυτή εδώ.

Το The Texas Chain Saw Massacre, αποτελεί μία κλασσική, cult επιλογή για εκείνους που έχουν χορτάσει από τα γνωστά τερτίπια της σύγχρονης φουρνιάς ταινιών τρόμου και ψάχνουν κάτι τρομακτικότερο από τον μασκοφόρο δολοφόνο που πάντα κρύβεται πίσω από την πόρτα. Γυρισμένο το 1974, το θρίλερ του πρωτοεμφανιζόμενου Tobe Hooper ακολουθεί τη νέα "σχολή" θρίλερ που εγκαινίασε λίγα χρόνια πριν ο Romero με το The Night of the Living Dead. Ο τρόμος πλέον δεν κρύβεται σε κάποιο μακρινό τόπο και η απειλή δεν έρχεται από κάποια σκοτεινή μορφή του δυτικού φολκλόρ, όπως τα βαμπίρ ή τα πνεύματα. Αντίθετα, βρίσκεται έξω στην πίσω αυλή του σπιτιού των θεατών, κάτω από το φως του ήλιου. Ο Hooper πιάνεται από την αληθινή περίπτωση ενός παράφρονα επαρχιώτη που στα μέσα του Α50 απασχόλησε την κοινή γνώμη με τη συνήθειά του να ψάχνει στους τάφους για τροφή και δέρμα για τα έπιπλά του και επινοεί τον περιβόητο "Σχιζοφρενή δολοφόνο" του (η εξοργιστική, ελληνική μετάφραση έχει δυστυχώς καθιερωθεί). Μία συντροφιά διασχίζει την έρημο του Texas. Η περιέργεια και η αδιακρισία οδηγεί ένα-ένα τα μέλη στο παλιό εξοχικό και τους νοσηρούς κατοίκους του. Η σφαγή τους είναι άγρια, απροκάλυπτη και ενάντια σε κάθε αίσθηση λογικής. Ο Hooper προσφέρει, κατΑ αυτή την έννοια, μία αυθεντική, σκληρή ταινία τρόμου, σε όσους σήμερα αναζητούν κάτι περισσότερο από την αποκάλυψη του ποιος φορά τελικά τη μάσκα.

Σε ένα δεύτερο επίπεδο όμως, δεν μπορεί κανείς να αγνοήσει το προφανές: ο Hooper συντονίζει μία ψυχολογική βύθιση στην ανθρώπινη φύση. Τα θύματά του φανερώνουν τον αρχέγονο προορισμό του ανθρώπου να βρίσκεται σε θέση θηράματος. Ακόμα κι αν το σύγχρονο μοντέλο ζωής απαλύνει (;) αυτό το ενδεχόμενο, η επιλογή μίας άναρχης, αφιλόξενης ερημιάς προσφέρει ένα έδαφος εξαιρετικά εύφορο για παρατηρήσεις. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον, βέβαια, παρουσιάζει η πλευρά του κυνηγού. Το μοντέλο ανθρώπου-ζώου διαστρεβλώνεται αλλόκοτα. Στο κυνήγι συμμετέχει ένας άνθρωπος, ο οποίος καταδιώκει άλλους ανθρώπους. Ο θύτης φέρει προσωπείο φτιαγμένο από το δέρμα άλλων ανθρώπων, σαν να μην ενδιαφέρεται για την προστασία, αλλά αντίθετα την υπερτόνιση των κινήτρων του. Θα έλεγε κανείς πως πρόκειται για έναν άνθρωπο με μεγεθυμένη τη φύση του - την αγριότητα και την δυνάμει παράνοια της φύσης του, στην προκειμένη περίπτωση. Ο παράδοξος θύτης μαζεύει λάφυρα, τρέφεται και ντύνεται από το κυνήγι του, ζει μέσα από αυτό και αντιμετωπίζει το θήραμά ακριβώς όπως ο κυνηγός της εκπολιτισμένης κοινωνίας θα αντιμετώπιζε μία κότα, ένα πρόβατο, ένα άγριο ελάφι.

Αυτή η διαστρέβλωση των ρόλων και η σαδιστική οπτική αποτύπωσή τους δεν είναι φυσικά πολιτικά αγνώμων. Και αυτό είναι το τρίτο επίπεδο της ταινίας. Η χρησιμότητά της ως πολιτικού μεγαφώνου. Βρισκόμαστε στις αρχές του Α70. Τα παιδιά των λουλουδιών έχουν περάσει στη μέση ηλικία. Ο άνθρωπος έχει φτάσει στη σελήνη. Ο πόλεμος στο Βιετνάμ συνεχίζεται. Το αμερικάνικο όνειρο καταρρέει. Ο Hooper αποφασίζει να επιτεθεί κατά μέτωπο στην αγία, Αμερικανική οικογένεια. Και την παγιδεύει μέσα στο ίδιο της το σπίτι. Η αφέλεια μίας ολόκληρης γενιάς πληρώνεται με το ίδιο της το αίμα. Όσα η αμερικανική πολιτική δεν καταφέρνει να κουμαντάρει -την πολιτική αφύπνιση μίας τεράστιας μερίδας του λαού, για παράδειγμα- ορθώνονται μπροστά της και την κατασπαράζουν μέρα μεσημέρι, πνίγοντας τα λουλούδια, το ελεύθερο σεξ και το rock nΑ roll στο αίμα.