Rear Window

Μία από τις λιγότερο γνωστές, αλλά περισσότερο προφανείς εμμονές του Alfred Hitchcock -εκτός από τα κοράκια, τις δεσποτικές μητέρες και τα περιστροφικές σκάλες- ήταν το θέατρο. Σχεδόν οι μισές από τις πιο διάσημες ταινίες του θυμίζουν περισσότερο θεατρική παράσταση, παρά κινηματογραφικό έργο: στο «Dial M for Murder», η δράση περιορίζεται αποκλειστικά στο μεγαλοαστικό διαμέρισμα της Grace Kelly. Στο «Rope» οι πρωταγωνιστές κινούνται ως την αποκαλυπτική κορύφωση σε ένα νοητό πάλκο, με φόντο τη μεγαλούπολη έξω από την τζαμαρία. Στο «Notorious», το μεγαλύτερο μέρος της πλοκής διαδραματίζεται στο μέγαρο, όπου βρίσκεται παγιδευμένη η Ingrid Bergman. Και, βέβαια, στο «Stage Fright», οι ήρωες προσπαθούν να εξιχνιάσουν έναν φόνο, στο θέατρο όπου εμφανίζεται η Marlene Dietrich. Η ταινία, ωστόσο, που προδίδει το μεγάλο πάθος του εκκεντρικού σκηνοθέτη με το σανίδι, είναι το «Rear Window». Το ζενερίκ αποτελεί στην ουσία το άνοιγμα μίας μεγάλης αυλαίας και οι πρωταγωνιστές εμφανίζονται ενώ η τζαζ μελωδία της έναρξης ακόμη ακούγεται.

Ένας φωτογράφος τραυματίζεται κατά τη διάρκεια μίας από τις παράτολμες αποστολές του. Καθηλωμένος στο αναπηρικό καρότσι, σκοτώνει την ώρα του, χαζεύοντας από το πίσω παράθυρο τις ζωές των ενοίκων της απέναντι πολυκατοικίας: ένα ζευγάρι νεόνυμφων, μία μοναχική κυρία, μία «παρδαλή» χορεύτρια, ένα ζευγάρι που κοιμάται τις νύχτες στον ακάλυπτο και τέλος, μία άρρωστη γυναίκα που τσακώνεται με τον μυστήριο σύζυγό της. Οι μέρες και οι νύχτες κυλούν ανιαρά για τον πρωταγωνιστή, με μόνα διαλείμματα τις καθημερινές επισκέψεις της φλύαρης νοσοκόμας με τις νουάρ φαντασιώσεις και της ανιαρής, κοσμικής φιλενάδας του. Μέχρι που μία βροχερή νύχτα, κάτι παράξενο συμβαίνει. Ο παράξενος γείτονας λογομαχεί με την κλινήρη σύζυγο, πίσω από τις κατεβασμένες σήτες. Αφήνει το διαμέρισμα και επιστρέφει, για να ξαναφύγει μέσα στη βροχή. Τις επόμενες μέρες εμφανίζεται μόνος του, πακετάροντας και τυλίγοντας ανάστατος ένα ζευγάρι κοφτερά μαχαίρια. Η υποψία του φόνου γίνεται εμμονή για τον πρωταγωνιστή, που στερείται τον ύπνο του, ψάχνοντας τη λύση του μυστηρίου. Η φίλη του και οι υπόλοιπο επισκέπτες του διαμερίσματος θα δώσουν τις δικές τους ερμηνείες στον γρίφο του απέναντι διαμερίσματος. Αργά ή γρήγορα όμως, η απειλή θα γίνει μεγαλύτερη από ένα αθώο κρυφοκοίταγμα.

Τηρώντας τις σκηνοθετικές νόρμες ενός θεατρικού έργου -μολονότι το «Rear Window» δεν έχει προϋπάρξει θεατρικά- ο Hitchcock καθοδηγεί ηδονιστικά ένα ακόμα θρίλερ δωματίου, το είδος ταινιών σασπένς στο οποίο είχε διαπρέψει όσο ελάχιστοι. Οι πρωταγωνιστές, James Stewart και Grace Kelly, δεν χάνονται ποτέ από το οπτικό πεδίο του φανταστικού κοινού, ενώ με τη σειρά τους γίνονται θεατές μία παράστασης που διαδραματίζεται στην σκηνή έξω από το παράθυρο του διαμερίσματός τους. Όπως σαρκαστικά, σχολίαζε και ο σκηνοθέτης, «ο θεατής παρακολουθεί τον ήρωα, ο οποίος παρακολουθεί τους γειτονές του». Μέσα στο τεράστιο σκηνικό- κουκλοθέατρο, το χρωματισμένο με την απατηλή ψευδαίσθηση του Technicolor και τις σκηνογραφικές αυταπάτες που προστάζει η κινηματογραφική τάση της εποχής - τα κινούμενα σύννεφα στον ορίζοντα του θεόρατου στούντιο, οι καπνοδόχοι που καπνίζουν στο βάθος του πλατό, τα άφαντα διερχόμενα αυτοκίνητα και τα μαγαζιά στο βάθος του σκηνικού- , οι ήρωες ζουν την καθημερινότητα και την αγωνία τους, μέσα στον κλειστοφοβικό μικρόκοσμό τους.

Εξάλλου, το «Rear Window» δεν μπορεί να ξεχωρίσει από το υπόλοιπό έργο του Hitchcock, ούτε για τις σοκαριστικές, διαστροφικές εμμονές του - η ηδονοβλεψία δεν συγκρίνεται με την δολοφονική σχιζοφρένεια του Perkins- ούτε για τον προβοκατόρικο κοινωνικό κυνισμό του - αναφέρουμε απλά το εύρημα του μπουφέ/φερέτρου στο «Rope». Το διακριτικό σημείο, είναι εκείνος ακριβώς ο τρόπος, με τον οποίο ο σκηνοθέτης μεταχειρίζεται (με την κυριολεκτική έννοια της λέξης) τους ηθοποιούς του, τοποθετώντας τους σε ένα σκηνικό τεσσάρων τοίχων, βγαλμένο απευθείας από τον καταπληκτικό λαβύρινθο της ψυχής σου. Ακόμα κι αν η δοσολογία ρομάντζου και σασπένς δίνονται σχετικά άνισα, η ιλουστρασιόν ομορφιά της Kelly και ο αρχετυπικός ορθολογισμός του Stewart κανιβαλίζονται απολαυστικά, σε μία ταινία που έχει αδικαιολόγητα αγνοηθεί από τις συλλογές των video clubs και τα αφιερώματα των σινεμά της πρωτεύουσας.