Cabaret

Προφητικά γεννημένος το 1927 στο Chicago των ΗΠΑ, ο Bob Fosse είδε το όνομά του να φιγουράρει πρώτο στις πιο αστραφτερές μαρκίζες του Broadway και στα credits των σημαντικότερων musicals της δεκαετίας του 70, προτού η καρδιά του τον εγκαταλείψει αναπάντεχα το 1987. Πολυτάλαντος, υπερδραστήριος, με είδωλο τον Fred Astaire, ο Fosse ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός και χορευτής, συμμετέχοντας σε πολυάριθμες κινηματογραφικές παραγωγές του Α50 και του ΄60. Το 1969 περνάει πίσω από την κάμερα, με το διάσημο «Sweet Charity», την πρώτη από μία σειρά σπουδαίων επιτυχιών που φέρουν τη σφραγίδα του. Με ρεκόρ τηλεοπτικών, θεατρικών και κινηματογραφικών βραβείων και υποψηφιοτήτων στο ενεργητικό του, ο αμερικανός χορογράφος και σκηνοθέτης, θεωρείται η πλέον χαρισματική μορφή πίσω από την τελευταία μεγάλη φουρνιά «μουσικοχορευτικών» ταινιών. Δεν είναι άλλωστε συμπτωματικό, ότι η σημερινή προσπάθεια αναβίωσης αυτού του νεκρού για δεκαετίες κινηματογραφικού είδους, ξεκίνησε στα σοβαρά με το «Chicago» ένα έργο γραμμένο από τον ίδιο τον Fosse, το οποίο μάλιστα επρόκειτο και να σκηνοθετήσει στα μέσα του Α80, με πρωταγωνίστρια μια ανερχόμενη τραγουδίστρια την εποχής, την Madonna. Οι προβολείς δεν έπαψαν ποτέ να φωτίζουν το όνομα του Bob Fosse. Τα θεατρικά musicals ανεβαίνουν ξανά και ξανά στις μεγάλες θεατρικές σκηνές, ενώ οι ταινίες του κρατούν φυλαγμένη την ουσία της μαγείας του. "It's showtime, folks!", το περιβόητο moto του, και κανένα από τα shows του δεν μπορεί να συναγωνιστεί το αισθησιακό, ντελιριακό «Cabaret», που χορογράφησε και σκηνοθέτησε το 1972 με πρωταγωνίστρια την νεαρή κόρη της Judy Garland και του Vincente Minnelli, Liza.

Η μεταφορά ενός επιτυχημένου θεατρικού έργου του στη μεγάλη οθόνη δεν ήταν εύκολη υπόθεση για τον Fosse, που τώρα χρειαζόταν κάτι περισσότερο από τα εμπνευσμένα χορευτικά και τα ήδη διάσημα τραγούδια του Broadway. Έτσι, η κινηματογραφική διασκευή δανείστηκε τελικά πολύ λίγα στοιχεία από το θεατρικό έργο. Για την ακρίβεια, κράτησε μονάχα την κεντρική ιδέα, τη ζωή ενός βερολινέζικου καμπαρέ και την πρωταγωνίστρια, Liza Minnelli, η οποία είχε κερδίσει τις εντυπώσεις με την ερμηνεία της στη πρώτη, θεατρική εκδοχή του έργου. Πέραν αυτών, για το κινηματογραφικό «Cabaret» χρειάστηκαν καινούριες χορογραφίες, νέα τραγούδια, ένα ικανό, πολυσυλλεκτικό επιτελείο ηθοποιών και φυσικά μία διαφορετική ιστορία. Το αποτέλεσμα εξέπληξε ακόμα και τους ίδιους τους συντελεστές της ταινίας.

Η ιστορία μας μεταφέρει στο Βερολίνο του Α30. Στη σκιά του ναζιστικού εφιάλτη, στο σκοτάδι ενός υπόγειου Cabaret, παρελαύνει από την μεγάλη οθόνη μία σειρά από γοητευτικούς ήρωες. Η νεαρή χορεύτρια Sally Bowles (Liza Minnelli), μία Αμερικανίδα που ξεχάστηκε στη γερμανική πρωτεύουσα, αφιερώνει κάθε μέρα στο να ψάχνει τον πελάτη που θα την κάνει μεγάλη σταρ του σινεμά. Ο βρετανός φοιτητής, Brian Roberts (Michael York), νοικιάζει το διαμέρισμα δίπλα στην Sally και παραδίδει μαθήματα αγγλικών σε Γερμανούς μεγαλοαστούς, προκειμένου να πληρώνει το νοίκι. Από την πρώτη κιόλας συνάντηση με την φιλόδοξη στάρλετ παρασύρεται στον κόσμο της και τον κόσμο του Cabaret, χωρίς να ενδιαφέρεται ωστόσο για τις ερωτικές προθέσεις της. Στο καμπαρέ γνωρίζουν τον Fritz Wendel (Fritz Wepper), έναν απελπισμένο ζιγκολό, που αναζητά μία πλούσια σύζυγο για να βολευτεί. Και την βρίσκει, όταν συναντά μία βαθύπλουτη μαθήτρια του Brian, την εβραία Natalia Landauer (Marisa Berenson). Σιγά-σιγά θα την ερωτευτεί και θα αποκαλύψει ένα επικίνδυνο μυστικό, προκειμένου να την κάνει γυναίκα του. Τέλος, ανάμεσα στη Sally και τον Brian θα βρεθεί ο σαγηνευτικός κοσμοπολίτης Maximilian von Heune (Helmut Griem), ένας φιλήδονος άντρας που θα συμπληρώσει το πιο απρόσμενο ερωτικό τρίγωνο. Αυτές είναι οι φιγούρες του Cabaret, όλες τους γεμάτες πάθη και αδυναμίες, περιμένουν να συναντήσουν το όνειρό τους, καθώς κινούνται ανάμεσα στα φώτα των προβολέων, τους φρενήρεις χορούς των κονσοματρίς και τους θεατρινίστικους αυτοσχεδιασμούς του κομπέρ, Master of Ceremonies (Joel Grey).

Ακόμα κι αν κανείς δεν το είχε αντιληφθεί εξαρχής, το «Cabaret» συγκέντρωνε όλα εκείνα τα στοιχεία που θα του εξασφάλιζαν μία θέση ανάμεσα στις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Τα οκτώ χρυσά αγαλματίδια που απέσπασε το 1973 -μεταξύ άλλων καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για τη Minnelli, καλύτερης ανδρικής για τον Grey και σκηνοθεσίας για τον Fosse- και το γεγονός ότι κατατρόπωσε τον κινηματογραφικό ογκόλιθο του Coppola, «The Godfather», ο οποίος στέρησε από τον Fosse μονάχα το βραβείο καλύτερης ταινίας, επαλήθευσαν και τυπικά το μεγαλείο του ανεπανάληπτου αυτού musical. Βέβαια, τα παραληρηματικά σκηνικά, τα καταπληκτικά μουσικά θέματα, οι ερμηνείες των βασανιστικά επιλεγμένων ηθοποιών και η ανατριχιαστική αφέλεια με την οποία ο φακός απαθανατίζει έναν παρηκμασμένο μικρόκοσμο, σε αντιπαραβολή με την επερχόμενη φρίκη, φαίνονται δευτερεύοντα, αφού το «Cabaret» είναι πρώτα απΑ όλα ένα one woman's show. Με την Minnelli στον καλύτερο ρόλο της καριέρας της, προτού φανεί πως στα γονίδιά της πέρασε εκτός από το ταλέντο και η αυτοκαταστροφική μανία, το «Cabaret» αποθεώνει ένα είδος σινεμά, λίγο πριν αυτό αφήσει την τελευταία του πνοή.