Γράφει: Μαριάννα Ράντου | 27.09.2013

"Ένα βραβείο για το σύνολο της καριέρας μου; Στα πενήντα μου χρόνια;" αναρωτήθηκε χαμογελώντας ο Ισραηλινός σκηνοθέτης Ari Folman, παραλαμβάνοντας από τα χέρια του καλλιτεχνικού διευθυντή των Νυχτών Πρεμιέρας το Βραβείο του Φεστιβάλ για το σύνολο της προσφοράς του. Μπορεί οι περισσότεροι σινεφίλ να πρωτοήρθαν σε επαφή με το έργο του πέντε χρόνια πριν, με το καταπληκτικό, ημιαυτοβιογραφικό «Waltz With Bashir», όμως ο Ari Folman κάνει ταινίες από το 2001 και φέτος, ως προσκεκλημένος των Νυχτών Πρεμιέρας, παρουσίασε στην Αθήνα το τελευταίο του έργο, «The Congress».

Στο πλαίσιο του φετινού Φεστιβάλ το κοινό είχε την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με το σύνολο του έργου του. Λίγες ταινίες, αλλά απαιτητικές. "Ακολουθώ έναν αργό ρυθμό όταν φτιάχνω ταινίες", παραδέχτηκε ο ίδιος πριν συμπληρώσει "Αλλά έτσι είναι τα έργα μου, χειροποίητα". Κυριολεκτικά χειροποίητα, δεδομένου ότι το λεπτοδουλεμένο animation των ταινιών του, δίνει ζωή σε εντελώς διαφορετικά κινηματογραφικά είδη, από τα ντοκιμαντερίστικα πλάνα της εβραιοπαλαιστινιακής διαμάχης (στο «Waltz With Bashir) μέχρι φουτουριστικά δυστοπικά σύμπαντα (στο «The Congress»).

Μιλώντας για το τελευταίο του έργο, το «The Congress», μοιάζει να νιώθει πως μιλά για το magnum opus του. "Όλες οι ταινίες μου είναι σαν παιδιά μου, όμως αυτή η ταινία είναι σαν το ατίθασο παιδί, αυτό όλο μπλέκει σε φασαρίες και σε βάζει σε μπελάδες, αλλά είναι εκείνο που με αντιπροσωπεύει πιο πολύ σαν άνθρωπο". Μετά την προβολή του φιλμ - το οποίο πράγματι είναι ένα υπερφιλόδοξο πόνημα, τόσο θεματικά όσο και οπτικά, που βασίζεται εν μέρει σε ένα διήγημα του Stanislaw Lem, συγγραφέα του Solaris - ο Folman μίλησε σαν χείμαρρος για κάθε πτυχή της ταινίας του, αποδεικνύοντας πόσο σημαντική είναι πράγματι γι' αυτόν, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι αφηγήσεις του σχετικά με την πρωταγωνίστρια της ταινίας, Robin Wright.

Το «The Congress» είναι ένα ιδιαιτέρως προσωποκεντρικό έργο, που βασίζεται όχι μόνο στην ερμηνεία της Robin Wright αλλά και στην ίδια την προσωπικότητά της, η οποία αποτελεί βάση του χαρακτήρα της στο φιλμ. "Η αρχική μας επιλογή για τον πρωταγωνιστικό ρόλο ήταν η Cate Blanchett, η οποία συμμετείχε στις αρχικές διαδικασίες της παραγωγής, όμως στην πορεία κατάλαβα ότι παραήταν τέλεια ως χαρακτήρας γι' αυτό τον ρόλο. Στην πραγματική της ζωή είναι μια superwoman. Ένιωθα ότι κάτι δεν ταίριαζε, χρειαζόμουν έναν χαρακτήρα πιο περίπλοκο. Είδα την Robin Wright σε μια τελετή βραβείων και ήταν πανέμορφη, μα είχε μια θλίψη στο βλέμμα της και κατάλαβα μονομιάς ότι ήταν αυτό που έψαχνα". Πράγματι, η Wright, δανείζοντας πάρα πολλά στοιχεία της πραγματικής της ζωής στο χαρακτήρα σε μια ιδιαιτέρως απαιτητική (ιδίως ψυχολογικά) ερμηνεία, στηρίζει ολόκληρο το φιλμ.

"Και όμως, η ίδια δεν πιστεύει ότι το έργο βασίζεται στην πραγματική της ζωή", μας αποκάλυψε, ελαφρώς εντυπωσιασμένος και ο ίδιος, "πιστεύει ότι απλώς δάνεισε στο χαρακτήρα του έργου το όνομά της και μερικά στοιχεία της πραγματικής της ζωής, αλλά πως όλα τα υπόλοιπα στοιχεία του χαρακτήρα είναι φανταστικά. Στο τέλος με έκανε να το πιστέψω ακόμα κι εγώ. Νομίζω ότι αυτό είναι το ίδιον του πραγματικά μεγάλου ηθοποιού. Αυτό το 'κλικ' που γίνεται στο μυαλό της και της επιτρέπει να παίξει έναν τέτοιο ρόλο", συμπληρώνοντας, γελώντας, ότι ο συμπρωταγωνιστής της, Harvey Keitel, του είπε σε κάποια στιγμή των γυρισμάτων: "Αυτή είναι τρελή. Δεν είναι θαρραλέα, αλλά τρελή. Όσα και να με πλήρωνες δεν θα τα έκανα αυτά που κάνει".