Είδαμε: XXY.  Η Alex (Ines Efron) είναι ένα ερμαφρόδιτο παιδί 15 ετών που ζει με την οικογένειά του κάπου στην Uruguay, μακριά από την αδιακρισία που αντιμετώπιζαν καθημερινά στο Buenos Aires. Η εφηβεία και τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα έρχονται μαζί με μία οικογενειακή επίσκεψη. Ένας πλαστικός χειρούργος μετά της συζύγου του και του γιου τους Alvaro (Martin Piroyansky) θ' αναστατώσουν τη ζωή της Alex, φέρνοντας στο προσκήνιο το οδυνηρό ζήτημα της ταυτότητας...
Στη βιολογία ως προς το ανθρώπινο γονιδίωμα το θήλυ συμβολίζεται με 'XX' και το άρρεν με 'XY' (ένα X κι ένα Y χρωμόσωμα, όπου το τελευταίο καθορίζει το αρσενικό φύλο). Η ταινία της Lucia Puenzo τιτλοφορείται ως «XXY» υποδηλώνοντας έτσι την ερμαφρόδιτη φύση της ηρωίδας. Για την επιστημονική ακρίβεια του πράγματος ωστόσο ας σημειωθεί πως η παρουσία της τριάδας 'XXY' χρωμοσωμάτων στο ανθρώπινο γονιδίωμα χαρακτηρίζει το σύνδρομο Klinefelter, οι φορείς του οποίου δεν είναι ερμαφρόδιτοι. Εδώ κάπου όμως τελειώνει το σύντομο - επεξηγηματικό ως προς τον τίτλο - μάθημα βιολογίας...
Εξάλλου δεν είναι μόνο ο τίτλος που εγείρει ενστάσεις ως προς την προσέγγιση του πολυδιάστατου ζητήματος που η σκηνοθέτις επιλέγει. Η θεματολογία της ταινίας καθηλώνει από οποιαδήποτε οπτική κι αν εξεταστεί - κοινωνικά, ηθικά, ψυχολογικά, ανθρωπολογικά κ.λπ. Ο καθένας 'φυσιολογικός' (η λέξη μέσα σε πολλά εισαγωγικά) μέσα στην κοινωνία υποτίθεται πως έχει να διαχειριστεί μία φύση, τι γίνεται όμως με εκείνον που διαθέτει δύο σε ακατανόητη, αμφίσημη αναλογία; Η προφανής (;;) και αγόγγυστη λύση του 'ευνουχισμού' μιας εκ των δύο πόσο αδιανόητη φαίνεται στον φέροντα των φύσεων αυτών; Κι αν άραγε ήμασταν εμείς εκείνοι που είχαμε δύο ψυχές, πόσο εύκολα θα αρνούμασταν μία εξ αυτών;
Είναι βέβαια αντιληπτό πόσο το διαφορετικό ξενίζει ή τρομάζει ειδικά εκείνους που ζουν στο σκοτάδι και την τετράγωνη λογική του μαύρου-άσπρου, καταδικάζοντας τη διαφορετικότητα στον Καιάδα. Η μικρή Alex εδώ φέρει μέσα της την ταμπέλα του 'τέρατος', κρυμμένη από τον κόσμο και συντηρώντας τη θηλυκή της ταυτότητα με χάπια. Οι γονείς είναι στο πλευρό της όμως η απόφαση για την οριστική επιλογή ενός από τους δύο δρόμους δεν έχει απαλειφθεί γι αυτούς από την εξίσωση της μελλοντικής ζωής του παιδιού τους. Ο επισκέπτης πλαστικός χειρούργος, ένας 'χασάπης' κατά την Alex, έρχεται με μία αιωρούμενη προοπτική να 'επέμβει' ως Προκρούστης. Παράλληλα όμως, η σεξουαλική πρόσκλησή της προς τον Alvaro εγείρει το ζήτημα της ομοφυλοφιλίας, εγείροντας θέμα στάσης και ως τον κόσμο των τρίτων.
Πολλά μπορούν να ειπωθούν για το ύφος κινηματογράφησης που επιλέγει η Puenzo στην πρώτη της μεγάλου μήκους ταινία. Αστοχες συνειρμικά επιλογές όπως η άστοχη σεκάνς με τη μητέρα να τεμαχίζει ένα καρότο προδίδουν διστακτικότητα και νευρικότητα ως προς τη διαχείριση του ζητήματος, όμως δύσκολα θα μπορούσε κανείς να της αρνηθεί πως παραθέτει μία άξια λόγου ταινία. Πλάνα φορτισμένα, με περσόνες συννεφιασμένες μέσα στη δίνη των επιθυμιών τους, αναμετρώνται με τους εαυτούς τους και τους γύρω χωρίς μελοδραματικά τερτίπια. Αποφεύγει τον εύκολο δρόμο της σκιαγράφησης του χαρακτήρα της Alex ως απόλυτου θύματος, αποδίδοντας της γήινες διαστάσεις με πάθη κι εκρήξεις. Αποσπά επίσης συμπαθείς ερμηνείες από τους ηθοποιούς της - αν και σχετικά ασταθείς μέσα στη ροή της ιστορίας - με την Efron και τον Piroyansky να δίνουν ένα μικρό ρεσιτάλ υποκριτικής στις αμέσως επόμενες ηλεκτρισμένες στιγμές της ερωτικής τους επαφής. Η αίσθηση που εν τέλει αποκομίζεις στο φινάλε του «XXY» είναι πως πιθανόν να κάναμε λόγο για ένα αυθεντικό διαμάντι αν η Puenzo αποφάσιζε να το γυρίσει μερικά χρόνια και projects αργότερα. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για ένα από τα films που συζητήθηκαν και ξεχώρισαν στο φετινό θεσμό.
Νεκτάριος Σάκκας - 01/10/2007 | 
